Ewolucja Szanghajskiej Organizacji Współpracy — od militarnego do gospodarczego wymiaru kooperacji?
Abstrakt
Abstract: Evolution of the Shanghai Cooperation Organisation — from the military to the economic cooperation
The paper shows the evolution of the Shanghai Cooperation Organization (SCO), going from the military to the economic form of interaction. It describes how the Russian‑Chinese cooperation has developed over the years that have passed since the collapse of the Soviet Union as well as how the relations have gradually been tightened. The author deals with the genesis of the SCO and the multidimensional nature of its activity. Further he describes the Republics of Central Asia as an important region for Chinese economic initiatives. Due to the specific nature of the SCO, as a forum for cooperation of the two regional powers, the author presents various aspects and effects of the Russian‑Chinese cooperation. He investigates the development of the economic co‑operation as well as economic integration of the associated states. The author shows future prospects for the SCO and foreseeable trends for the development of this organization. He presents a vision of a more and more close cooperation between the post‑Soviet area with the fast growing China.
Key words: military cooperation, economic cooperation, Russian‑Chinese interaction, foreseeable trends of development
Bibliografia
Bailes A.J.K., Dunay P., Guang P., Troitskiy M.: The Shanghai Cooperation Organization. „SIPRI Policy Paper” 2007, No 17.
Bodio M.: Polityka energetyczna w stosunkach między Unią Europejską a Federacją Rosyjską w latach 2000—2008. Warszawa 2009.
Boland J.: Ten Years of the Shanghai Cooperation Organisation: A Lost Decade? A Partner for the U.S., http://www.brookings.edu/~/media/research/files/papers/2011/6/shanghai%20cooperation%20orga nization%20boland/06_shanghai_cooperation_organization_boland (dostęp: 25.03.2014).
Bonusiak W.: Rosja — koniec imperium czy „nowy początek”. W: Rosja. Kontynuacja czy punkt zwrotny? Red. W. Bonusiak, K.Z. Sowa. Rzeszów 1994.
Bryc A.: Cele polityki zagranicznej Federacji Rosyjskiej. Toruń 2004.
Bryc A.: Rosja w XXI wieku. Gracz światowy czy koniec gry? Warszawa 2008.
Counter Terrorism and Human Rights: The Impact of the Shanghai Cooperation Organization, March 2011.
Cаммит ШОС ’13. Официальный сайт в рамках председательства Кыргызской Республики в Шанхайской организации сотрудничества (2012—2013), http://www.scosummit2013.org/en/shos/delovoy-covet (dostęp: 7.02.2014).
Falkowski K.: Polityka Rosji na Kaukazie Południowym i w Azji Centralnej. „Prace OSW” 2006, nr 23.
Forostenko A., Aristow M.: Struktura działań Szanghajskiej Organizacji Współpracy, http://polish.ruvr.ru/2013_09_14/Struktura-dzialanSzanghajskiejOrganizacjiWspolpracy (dostęp: 22.01.2014).
Fuller G.E.: Central Asia. The New Geopolitics. Santa Monica 1992.
Grochmalski P.: Kazachstan wobec chińskiego wyzwania. W: Klęska demokracji? Obszar byłego ZSRR. Red. P. Grochmalski. Toruń 2012.
Jarosiewicz A., Strachota K., Wołowska A. Matusiak M.: Chiny a Azja Centralna. Dorobek dwudziestolecia. „Prace OSW” 2013, nr 10.
Jaroszewicz A.: Chińskie tour de force w Azji Centralnej, http://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/tydziennawschodzie/20130918/chinskietourdeforcew-azji-centralnej (dostęp: 14.11.2013).
Katz M.N.: Russia’s Security Challenges. In: Eager Eyes Fixed on Eurasia. Russia and its Neighbors in Crisis. Ed. I. Akihiro. Sapporo 2007.
Kuszewska A.: Indie i Pakistan w stosunkach międzynarodowych. Konflikty, strategie, bezpieczeństwo. Warszawa 2013.
Kwieciński R.M.: Stosunki Chin z byłymi republikami radzieckimi Azji Środkowej na początku XXI w. Geopolityka czy geoekonomia? W: Polityka Federacji Rosyjskiej wobec państw członkowskich WNP. Red. E. Cziomer, M. Czajkowski. Kraków 2006.
Liao X.: Central Asia and China’s Energy Security. „China and Eurasia Forum Quarterly” 2006, Vol. 4, No 4.
Lukin A.: The Shanghai Cooperation Organization: What Next? „Russia in Global Affairs” 2007, Vol. 5, No 3.
M. Kaczmarski: Szczyt Szanghajskiej Organizacji Współpracy. „Tydzień na Wschodzie. Biuletyn Analityczny OSW” 2007, nr 19.
Menkiszak M.: Wielka Europa. Putinowska wizja (dez)integracji europejskiej. „Prace OSW” 2013, nr 46.
Mierzejewski D.: Szanghajska Organizacja Współpracy, http://www.mierzejewski.org.pl/teksty/sow.pdf (dostęp: 10.10.2013).
Mikołajczyk S.: „Dziki Zachód” Państwa Środka – bezpieczeństwo i gospodarka w chińskiej polityce wobec prowincji Xinjiang. „Refleksje” 2012, nr 5.
Młynarski T.: Bezpieczeństwo energetyczne w pierwszej dekadzie XX wieku. Mozaika interesów geostrategii. Kraków 2011.
Muchin W.: Wojennaja pomoszcz w obmien za Lojalnost’. „Niezawisimaja gazieta”, 23.09.2005.
Niewiński S.: Szanghajska Organizacja Współpracy – nowe NATO?, http://www.polskaazja.pl/2010/09/06/szanghajskaorganizacjawspolpracy%E2%80%93-nowenato (dostęp: 2.12.2013).
Olędzki J.A.: Szanghajska Organizacja Współpracy — chińskorosyjskie interesy na rozdrożu, http://www.polska-azja.pl/2013/12/16/jaoledzkiszanghajska-organizacja-wspolpracychinskorosyjskieinteresynarozdrozu/ (dostęp: 4.02.2014).
Perkowska A.: Szanghajska Organizacja Współpracy — geopolityka. „Ekonomia i Zarządzanie” 2010, nr 3.
Petersen A., Barysch K.: Russia, China and the Geopolitics of Energy in Central Asia. London 2011.
Sajnog M.: Odbudowa rosyjskiej pozycji w Uzbekistanie. W: Polityka Federacji Rosyjskiej wobec państw członkowskich WNP. Red. E. Cziomer, M. Czajkowski. Kraków 2006.
Shanghai Cooperation Organisation Charter, http://www.soi.org.br/upload/34b4f65564132e7702726ee2521839c790b895453b6de5509cf1f997e9e50405.pdf, (dostęp:19.03.2014).
Smyrgała D.: Masakra w Andidżanie: Studium autorytaryzmu w Uzbekistanie. W: Klęska demokracji? Obszar byłego ZSRR. Red. P. Grochmalski. Toruń 2012.
StępieńKuczyńska A.: Rosja — wybór drogi. W: Dialog europejski Zachód — Wschód. Red. A. Stępień-Kuczyńska, T. Jałmużna. Toruń 2006.
Strachota K.: Szczyt Szanghajskiej Organizacji Współpracy, http://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/20120613/szczytszanghajskiejorganizacji-wspolpracy (dostęp: 18.12.2013).
Strachota K.: Tadżykistan. W: Konflikty zbrojne na obszarze postradzieckim. Stan obecny, perspektywy uregulowania. Konsekwencje. Red. A. Łabuszewska. „Prace OSW” 2003, nr 9.
Surendra Kumar S.Y.: India and the Shanghai Cooperation Organization: Issues and Concerns. „International Journal of China Studiem” 2013, Vol. 4, No 3.
Sznajder A.P.: China’s Shanghai Cooperation Organization Strategy. „Journal of International Policy Solutions” 2006, Vol. 5.
The Interbank Consortium of the Shanghai Cooperation Organisation, http://www.sectsco.org/EN123/show.asp?id=51 (dostęp: 23.03.2014).
Topolski I.: Region Wspólnoty Niepodległych Państw. W: Międzynarodowe stosunki polityczne. Red. M. Pietraś. Lublin 2007.
Wańczyk K.: Polityka Federacji Rosyjskiej wobec Kazachstanu. W: Polityka Federacji Rosyjskiej wobec państw członkowskich WNP. Red. E. Cziomer, M. Czajkowski. Kraków 2006.
Wańczyk K.: Szanghajska Organizacja Współpracy, http://www.psz.pl/tekst3059/Szanghajska-Organizacja-Wspolpracy/Str4 (dostęp: 23.10.2013).
Witecki P.: Wschodnia wersja NATO, http://www.epolityka.pl/a.1062.d.drukuj.html (dostęp: 9.11.2013).
Yiğit S.: Energy Security, Shanghai Cooperation Organisation and Central Asia. Ankara 2012.
Zasztowt K.: Polityka Chin wobec środkowoazjatyckich państw Szanghajskiej Organizacji Współpracy. „Biuletyn PISM” 2012, nr 69.
Ильинский М.: Уйгуры в Китае: меньшинство на своей земле. „Hовая Eвропа” 2009, № 9.
Секретариат Делового Совета Шанхайской Организации Сотру-дничества, http://bc-sco.org/?level=9&lng=en (dostęp: 7.02.2014).
Politechnika Świętokrzyska w Kielcach
absolwent prawa na Uniwersytecie Jagiellońskim, doktor habilitowany nauk społecznych w dyscyplinie nauki o polityce. Zatrudniony w Centrum Dydaktyczno-Badawczym Ochrony Własności Intelektualnej na Politechnice Świętokrzyskiej w Kielcach. Zainteresowania badawcze: bezpieczeństwo energetyczne, polityka wschodnia Polski i Unii Europejskiej. Najważniejsze publikacje: Kłopotliwy sąsiad? Jednocząca się Europa wobec Białorusi. Bielsko-Biała 2012; Polska, Ukraina i Białoruś wobec problemu dostaw i tranzytu rosyjskiego gazu. Bielsko-Biała 2013; Bezpieczeństwo naftowe Polski — problem dywersyfikacji. Przemyśl 2015.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
