Sull’impostazione delle tavole di coniugazione dei verbi italiani ad uso degli stranieri: esempio polacco [Tablice koniugacyjne czasowników włoskich wydane w Polsce: analiza porównawcza]
Abstrakt
Celem artykułu jest analiza porównawcza tablic koniugacyjnych czasowników włoskich wydanych w Polsce. Omówione zostały: a) struktura tablic, b) uproszczona gramatyka przedstawiona we wstępie, c) wybrane alternacje fonetyczne/ortograficzne czasowników włoskich, d) czasowniki trzeciego paradygmatu fleksyjnego, które wymagają infiksu -isc- przed morfemem gramatycznym, e) czasowniki mające równoważne formy fleksyjne czasowniki defektywne, g) czasowniki z prefiksem.
Słowa kluczowe
czasownik włoski; koniugacja; fleksja czasownika; tablice koniugacyjne; gramatyka włoska
Bibliografia
Bertinetto Pier Marco (2001): Il verbo. In: Grande grammatica italiana di consultazione, Vol. II. I sintagmi verbale, aggettivale, avverbiale. La subordinazione. A cura di L. Renzi, G. Salvi, A. Cardinaletti. Bologna.
Bertinetto Pier Marco, Burani Cristina, Laudanna Alessandro, Marconi Lucia, Ratti Daniela, Rolando Claudia, Thornton Anna Maria (2005): Corpus e Lessico di Frequenza dell’Italiano Scritto (CoLFIS). Online: linguistica.sns.it/CoLFIS/Home.htm [accesso: 10.11.2020].
Da Tos Martina (2013): The Italian FINIRE-type verbs: a case of morphomic at-The Italian FINIRE-type verbs: a case of morphomic at-traction. In: The Boundaries of Pure Morphology. A cura di S. Cruschina, M. Maiden, J.C. Smith. Oxford.
Dardano Maurizio, Trifone Pietro (1995): Grammatica italiana con nozioni di linguistica (terza edizione). Milano.
Grochowska-Reiter Anna (2020): Międzyrostek -sc- w trzeciej koniugacji włoskich czasowników. In: VI Spotkania Naukowe Badaczy Historii Języka. A cura di M. Woźnicka, M. Nkollo. Poznań.
Grochowska-Reiter Anna, Słapek Daniel (2019): Discordanze teorico-pratiche nella presentazione di alcune norme grammaticali al livello A1/A2 nelle grammatiche di italiano LS/L2. “Italica Belgradensia”, vol. 1/2019. DOI: https://doi.org/10.18485/italbg.2019.1.1
Słapek Daniel (2016): Forme verbali alternative (regolari e irregolari) del passato remoto. “Studia universitatis hereditati”, vol. 4/1. DOI: https://doi.org/10.26493/2350-5443.4(1)
Słapek Daniel (2020a): Doppia coniugazione regolare del Passato Remoto in italiano contemporaneo: la (falsa?) alternanza tra le forme verbali uscenti in -ei, -é, -erono ed -etti, -ette, -ettero. “Zeitschrift für romanische Philologie”, vol. 136/1. DOI: https://doi.org/10.1515/zrp-2020-0009
Słapek Daniel (2020b): La presentazione delle (ir)regolarità flessive nelle grammatiche d’italiano per stranieri: il caso dei tempi passati. “Italica Belgradensia”, vol. 1. DOI: https://doi.org/10.18485/italbg.2020.1.8
Thornton Anna Maria (2011): Overabundance (multiple forms realizing the same cell): A noncanonical phenomenon in Italian verb morphology. In: Morphological autonomy: Perspectives from Romance inflectional morphology. A cura di M. Maiden, J. C. Smith, M. Goldbach, M. O. Hinzelin. Oxford.
Thornton Anna Maria (2017): Sovrabbondanza verbale: compiere, compire, adempiere, adempire, empiere, empire, riempire, riempiere. “Italiano digitale”, vol. 1 (aprile–giugno).
Serianni Luca, con la collaborazione di Alberto Castelvecchi (1989): Grammatica italiana. Italiano comune e lingua letteraria. Suoni, forme, costrutti. Torino.
Grammatiche italiane per stranieri citate nel testo Celi Monica, Medaglia Cinzia, Giarratana Marco (2019): Grammatica d’uso della lingua
italiana. Teoria ed esercizi. Seconda edizione (A1/B2). Milano.
Iacovoni Gabriella, Persiani Nadia, Fiorentino Barbara (2009): Gramm.it. Grammatica italiana per stranieri con esercizi e testi autentici (A1/C1). Torino.
Landriani Maria Rita (2012): Grammatica attiva. Italiano per stranieri (A1/B2+). Firenze.
Tavole di coniugazione analizzate
Diaco Mimma, Kraft Laura (2004): Czasy i czasowniki włoskie. Reguly, przykłady w tabelach. Przekład i adaptacja A. Powalska. Poznań.
Diaco Mimma, Kraft Laura, Recchia Giulio (2008): Czasy i czasowniki włoskie. Pełna odmiana czasowników w tabelach. Przekł. i adaptacja A. Powalska. Poznań.
Florczak Hanna (2007): Nowe wzory odmian czasowników włoskich. Tablice odmian, wskazówki gramatyczne, rekcja. Warszawa.
Kaliska Marta (2009): Tablice czasowników włoskich. Warszawa.
Mierzejewska Dorota (2012): Czasowniki włoskie z odmianami. Warszawa.
Morris Maria (1999): Czasowniki włoskie. Przekł. i adaptacja B. Sławomirska. Kraków.
Szewc Zofia, Szewc Andrzej (1992): Włoskie czasowniki nieregularne wraz z wykazem czasowników nieprzechodnich odmieniających się z czasownikami posiłkowymi avere i essere. Warszawa.
Wilkin Andrew (2001): Czasowniki włoskie. Tłum. S. Kamińska. Warszawa.
Zawadzka Daniela (1995): Czasowniki włoskie: dopełnienia, odmiana. Warszawa.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
