Język:
EN
| Data publikacji:
13-04-2023
|
Abstrakt
| s. 4-7
Obecnie wciąż pokutuje stereotyp neandertalczyka o twarzy nieskalanej intelektem, bliższej małpie. W jego pochylonej sylwetce widać duże podobieństwo do szympansa, w jednej ręce mocno trzymającego maczugę. Taki jego obraz przeniknął do kultury, a samo określenie neandertalczyk wciąż bywa używane jako obelga kierowana pod adresem nieokrzesanych i mniej bystrych osób. Dzięki rozwojowi nauki i nowoczesnym technologiom coraz więcej odsłaniamy tajemnice naszych przodków i przodkiń. Możemy już tworzyć ich portrety oraz próbować rekonstruować sposób życia. Szczególnie interesujące są badania, obalające stereotypy, dotyczące prehistorycznych kobiet.
Język:
EN
| Data publikacji:
13-04-2023
|
Abstrakt
| s. 8-9
Górzysty region wschodniej Słowenii z szerokimi dolinami rzecznymi i wąskimi dopływami to obszar, na którym odkryto cmentarzyska kultur pól popielnicowych, takie jak Ruše i Pobrežje. Ukształtowały one nasze rozumienie kultury materialnej i chronologii późnej epoki brązu. Z czasem te miejsca spoczynku stały się częścią najważniejszych dyskusji na temat charakterystyki kulturowej zjawiska, które pod koniec drugiego tysiąclecia p.n.e. obejmowało duże obszary Europy. Ze względu na uniwersalny obrządek pogrzebowy i rzadkość występowania bogato zdobionych miejsc pochówku zjawisko to zrodziło szereg hipotez dotyczących struktury społecznej miejscowej ludności i religijnych podstaw obserwowanych praktyk. Szczególnie fascynujące było odkrycie grobu nr 16, w którym spoczywała kobieta o bardzo wysokim statusie.
Język:
EN
| Data publikacji:
14-04-2023
|
Abstrakt
| s. 10-13
Na kartach Pisma Świętego została przedstawiona historia człowieka – kobiety i mężczyzny. On – stworzony z prochu ziemi i ona – „wyciągnięta” z jego żebra. W ogrodzie Eden odznaczali się niczym niezakłóconą równością, która po grzechu uległa nieodwracalnym przemianom. Przez setki lat utrwaliło się wiele stereotypów na temat kobiet w tradycji biblijnej. Okazuje się, że były silne i odważne, wierne i kochające, ale też przebiegłe i bezwzględne.
Język:
EN
| Data publikacji:
14-04-2023
|
Abstrakt
| s. 14-15
Rewolucyjny wiek XIX wprowadził cywilizację na nowe tory, zwany wiekiem pary i elektryczności, narzucił tempo rozwoju, jakiego ludzkość wcześniej nigdy nie doświadczyła. Lawina odkryć i wynalazków skutkowała błyskawicznym rozwojem przemysłu i gospodarki. Choć eksplozja wiedzy i postępu zawładnęła kulą ziemska, połowa populacji, czyli kobiety, bez względu na szerokość geograficzną, niezmiennie pozostawały pod szczególną opieką mężczyzn, przypominając, w świetle obowiązującego wówczas prawa, dzieci specjalnej troski.
Język:
EN
| Data publikacji:
14-04-2023
|
Abstrakt
| s. 16-17
Ananda Devi to najważniejsza współczesna pisarka maurytyjska, autorka kilkunastu powieści, kilku zbiorów nowel i poezji, obecnie mieszkająca we Francji i pisząca w języku francuskim. Sama uważa się przede wszystkim za pisarkę humanistyczną. Ponieważ kobiety częściej padają ofiarami przemocy, w wielu jej utworach na pierwszym planie pojawiają się bohaterki odrzucone, zranione i z niewielkimi szansami na ucieczkę. Dokąd zresztą miałyby uciec te, które żyją na Mauritiusie – małej wyspie pochodzenia wulkanicznego otoczonej bezkresnym oceanem?
Język:
EN
| Data publikacji:
14-04-2023
|
Abstrakt
| s. 18-21
Sztuka dawniej była narzędziem służącym pokazywaniu władzy, bywała też ozdobą w rękach bogatych elit, synonimem luksusu i soczewką statusu społecznego. Kobiety w sztuce dawnej zajmowały jasno określone miejsce – były motywem sztuki, ikonograficzną referencją idei piękna czy funkcji (matką, świętą czy kochanką). We wcześniejszych epokach jedynie płeć męska była uprawomocniona do podejmowania kształcenia i twórczego działania. Niemalże do końca I wojny światowej kobiety nie miały możliwości studiowania na akademiach sztuk pięknych w Polsce, kwestionowano bowiem ich zdolność do podejmowania wielkich zadań sztuki wysokiej.
Język:
EN
| Data publikacji:
14-04-2023
|
Abstrakt
| s. 22-23
Kiedy zastanawiamy się, w jakim sposób kodeks pracy chroni kobiety, w pierwszej kolejności przychodzą nam na myśl przepisy związane z macierzyństwem, a więc możliwość wzięcia urlopu macierzyńskiego, rodzicielskiego czy wychowawczego. Polskie prawodawstwo chroni matki w bardzo wysokim stopniu. Ponadto kodeks precyzyjnie wskazuje, jakich prac kobiety bezwzględnie wykonywać nie mogą. W kodeksie znajdziemy również zapis o konieczności równego traktowania przez pracodawcę bez względu na szereg cech, w tym płeć, ale to już zagadnienie bardziej problematyczne.
Język:
EN
| Data publikacji:
14-04-2023
|
Abstrakt
| s. 24-25
Prawo aborcyjne w Polsce jest jednym z najbardziej restrykcyjnych w Europie. Jego zaostrzenie doprowadziło do największych protestów od upadku komunizmu w 1989 roku. Aby wyjaśnić fenomen tzw. strajku kobiet, trzeba prześledzić, jak zmieniało się prawo aborcyjne w Polsce.
Język:
EN
| Data publikacji:
14-04-2023
|
Abstrakt
| s. 26-29
Jak to możliwe, że królowa-dziewica, która nie była w stanie wylecieć z ula na swój pierwszy i jedyny lot godowy, złożyła niezapłodnione jaja? Co więcej: z jaj wylęgły się zdolne do życia samce, czyli trutnie. To pytanie musiał zadać sobie ks. Jan Dzierżon, żyjący na przełomie XIX i XX wieku pszczelarz, pasjonat i wynalazca prototypu współczesnego ula, gdy po raz pierwszy zaobserwował zjawisko dzieworództwa u pszczół. Dziś wiemy, że naturalna partenogeneza (dzieworództwo) jest obserwowana nie tylko u owadów i wielu innych bezkregowców, lecz również u ryb, płazów, gadów czy ptaków. Nie występuje u ssaków, choć, jak pokazały eksperymenty, można ją sztucznie wywołać u myszy. U ludzi jak na razie nie.
Język:
EN
| Data publikacji:
14-04-2023
|
Abstrakt
| s. 30-31
Pisarzy science fiction od początków istnienia tej konwencji interesowały przede wszystkim nauka, technika i technologie oraz ich wpływ na jednostki i społeczeństwa w bliższej lub dalszej przyszłości – a więc świat, który się jeszcze nie zdarzył. Kobiety nie stanowiły głównego tematu ich rozważań. Science fiction to konwencja, która jest stereotypowo męska, a nieobecność kobiet szczególnie w pierwszej fazie jej rozwoju wynika z konkretnych przyczyn.