„Sto dwadzieścia jedna Małgorzata” O tekście pierwszego polskiego przekładu Mistrza i Małgorzaty.
Abstrakt
„Sto dwadzieścia jedna Małgorzata”
O tekście pierwszego polskiego przekładu Mistrza i Małgorzaty
Pierwszy polski przekład arcydzieła Bułhakowa – stworzony przez Irenę Lewandowską i Witolda Dąbrowskiego oraz publikowany w masowych nakładach w okresie 1967–2016 – uznawany jest w Polsce prawie powszechnie za „kanoniczny”. Bardzo rzadko bywał on dotąd obiektem analizy, a tym bardziej krytyki. I właśnie wbrew temu, starałem się w powyższym artykule wykazać, iż tłumaczenie owo opiera się na niewłaściwej podstawie tekstologicznej (edycja frankfurcka Mistrza i Małgorzaty w języku rosyjskim z 1969 roku), a także i ono samo zawiera niemało błędów, przeinaczeń i opuszczeń. Gdy tak poważne omyłki w tłumaczeniu uznawanym powszechnie za kanoniczne trwają już całe pół wieku, problem nabiera wymiaru kulturowego. I jest wówczas powinnością filologa humanisty występować w obronie oryginalnego Bułhakowa, gdyż jego dzieło jest dobrem wspólnym, a nie własnością pojedynczego tłumacza, czy też korporacji czytelników przywiązanych do błędnych tekstów z młodości. Taką właśnie filologiczną obronę Bułhakowa starałem się przeprowadzić w powyższym studium.
Uniwersytet Jagielloński Polska
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
