Współmacierzyństwo, rodzicielstwo neutralne płciowo  i wielorodzicielstwo, czyli o nowych wyzwaniach  dla polskiego prawa kolizyjnego w sferze filiacji

Paulina Twardoch; Agata Kozioł

doi:10.31261/PPPM.2023.33.01

Opublikowane: 2023-09-28

Tom 33 (2023)

Współmacierzyństwo, rodzicielstwo neutralne płciowo i wielorodzicielstwo, czyli o nowych wyzwaniach dla polskiego prawa kolizyjnego w sferze filiacji

Paulina Twardoch

, Agata Kozioł

Dział: Studia

https://doi.org/10.31261/PPPM.2023.33.01

Abstrakt

W artykule przedstawiono nowe postaci rodzicielstwa, przyjęte w obcych systemach prawnych, nie tylko z perspektywy regulacji merytorycznych, lecz również w odniesieniu do perspektywy kolizyjnoprawnej. W początkowych uwagach Autorki wyjaśniły, z jakich przyczyn prawidłowa jest kwalifikacja nowych rozwiązań prawnych do zakresu norm kolizyjnych o pochodzeniu dziecka, a nie o adopcji. W kolejnej części artykułu przedstawiono różne rozwiązania prawne dotyczące filiacji przewidziane w obcych systemach prawnych, a następnie poddano je analizie kolizyjnoprawnej. Autorki wyjaśniły, które z norm kolizyjnych (zarówno wśród polskich norm ustawowych, jak i norm pochodzących z dwustronnych umów międzynarodowych) powinny być stosowane w celu ustalenia prawa właściwego dla każdej z omawianych regulacji oraz określiły, jaki jest zakres właściwego prawa. Poddane analizie obce instytucje to: współmacierzyństwo (zarówno powstające ex lege, jak i wskutek uznania przez współmatkę), rodzicielstwo powstające na podstawie konstrukcji prawnych neutralnych płciowo oraz wielorodzicielstwo (wynikające z umowy albo z orzeczenia sądowego). Wreszcie, Autorki poddały ocenie zakres ingerencji polskiej klauzuli porządku publicznego przeciwko skutkom stosowania obcego prawa regulującego postaci rodzicielstwa nieznane polskiemu systemowi prawnemu. Artykuł zamykają uwagi końcowe

Słowa kluczowe:

parentage , co-maternity , multi-parentage , anticipated joint acknowledgement , pre-conception parentage agreements , characterisation , preliminary question , law applicable to filiation , public policy exception , principle of the child’s welfare

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Twardoch, P., & Kozioł, A. (2023). Współmacierzyństwo, rodzicielstwo neutralne płciowo i wielorodzicielstwo, czyli o nowych wyzwaniach dla polskiego prawa kolizyjnego w sferze filiacji. Problemy Prawa Prywatnego Międzynarodowego, 33, 5–37. https://doi.org/10.31261/PPPM.2023.33.01

Cited by / Share

Bibliografia

Biłas-Pleszak E., Maciołek M., Sujkowska-Sobisz K., Śmiech J., Tambor J., Wąsińska K., Inkluzywny narzędziownik stanowisk, funkcji i zawodów w Uniwersytecie Śląskim w Katowicach (słownik fleksyjno-słowotwórczy), Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, 2023.
Google Scholar

van den Broeck E., La nouvelle loi sur la filiation de la coparente, JDJ - n° 345 - mai 2015.
Google Scholar

Coester-Waltjen D., Die Mitmutterschaft nach südafrikanischem Recht im deutschen Geburtsregister, IPRax, 2016, (132).
Google Scholar

Cresp M., La comaternité en droit français, « Petites Affiches » - 16 avril 2018 - n° 76.
Google Scholar

Granet-Lambrechts F., Hilt P., V° Filiation. Fasc. 24 : Établissement de la filiation par la reconnaissance, JurisClasseur Notarial Répertoire, 15 Décembre 2021.
Google Scholar

Hilt P., Art. 342-9 à 342-13. Fasc. unique : Filiation. — Assistance médicale à la procréation avec tiers donneur, JurisClasseur Civil Code, 8 Février 2023.
Google Scholar

Joslin C.G., Preface to the UPA (2017), „Family Law Quarterly” 2018, vol. 52(3).
Google Scholar

Kelly F., Multiple-Parent Families under British Columbia’s New Family Law Act: A Challenge to the Supremacy of the Nuclear Family or a Method by Which to Preserve Biological Ties and Opposite-Sex Parenting, „UBC Law Review” 2014, vol. 47, issue 2.
Google Scholar

Kessler G., Entre innovation et avant-garde, le droit de la famille ontarien préfigure-t-il la législation française de demain ?, AJ Famille 2021.
Google Scholar

Kessler G., Regards comparatistes sur la PMA « pour toutes », AJ Famille 2020.
Google Scholar

Leckey R., One Parent, Three Parents: Judges and Ontario’s All Families Are Equal Act, 2016, „International Journal of Law, Policy and The Family” 2019, vol. 33.
Google Scholar

Lemouland J.-J., La reconnaissance conjointe : un nouveau mode énigmatique d’établissement de la filiation, « La Semaine Juridique — Notariale et immobilière », N° 41 - 15 octobre 2021.
Google Scholar

Montoux D., V° Reconnaissance d’enfant. Fasc. 10 : Assistance médicale à la procréation. — Consentement. — Établissement de la filiation, JurisClasseur Notarial Formulaire, 27 Octobre 2021.
Google Scholar

Pazdan J., Klauzula porządku publicznego w sprawach spadkowych według rozporządzenia spadkowego Unii Europejskiej z 2012 r., w: Experientia docet. Księga jubileuszowa ofiarowana Pani Profesor Elżbiecie Traple, red. P. Kostański, P. Podrecki, T. Targosz, Wolters Kluwer, Warszawa, 2017.
Google Scholar

Pazdan M. (red.), System Prawa Prywatnego, T. 20A, Prawo prywatne międzynarodowe, C.H. Beck, Warszawa, 2014.
Google Scholar

Pazdan M., Prawo prywatne międzynarodowe, Wolters Kluwer, Warszawa, 2017.
Google Scholar

Pérez Gallardo L.B., La multiparentalidad en el derecho familiar cubano: una opción posible, in: Propuestas para un nuevo derecho de filiación: la multiparentalidad, dirs. L.B. Pérez Gallardo, M. del Mar Heras Hernández, Ediciones Olejnik, Argentina, 2022.
Google Scholar

Pilich M., Mater semper certa est? Kilka uwag o skutkach zagranicznego macierzyństwa zastępczego z perspektywy stosowania klauzuli porządku publicznego, „Problemy Współczesnego Prawa Międzynarodowego, Europejskiego i Porównawczego” 2018, vol. XVI.
Google Scholar

Roy A., V° Canada. Fasc. 22 : Canada (Québec) — Droit civil. — Mariage. — Régimes matrimoniaux. — Divorce. — Union civile. — Filiation, JurisClasseur Droit comparé, 1er Octobre 2011 (la dernière mise à jour : 1er Octobre 2011).
Google Scholar

Savard A.-M., La Rosa C., Concepts, intérêts et valeurs dans l’interprétation du droit de la famille au Québec, in: Concepts, intérêts et valeurs dans l’interprétation du droit positif, dir. Association Henri Capitant, Bruylant, Bruxelles, 2019.
Google Scholar

Sieberichs W., Gleichgeschlechtliche Elternschaft im deutschen IPR und Personenstandsrecht am Beispiel der belgischen Mitmutterschaft, StAZ 2015, H. 1.
Google Scholar

Sosson J., Cap S., Cohen L., V° Belgique. Fasc. 20 : Mariage, divorce, filiation et autorité parentale, obligations alimentaires, JurisClasseur Droit comparé, 12 Juin 2020.
Google Scholar

Sośniak M., Klauzula porządku publicznego w prawie prywatnym międzynarodowym, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, 1961.
Google Scholar

Twardoch P., Kozioł A., 10 Years of Application of the Polish Act on Private International Law of 2011, „European Review of Private Law” 2022, vol. 30, issue 4.
Google Scholar

Twardoch P., Surrogacy Agreements from the Conflict-of-Laws Perspective: Today and Tomorrow — artykuł ukaże się w 24. numerze „Yearbook of Private International Law”.
Google Scholar

Wautelet P., Bébés papiers, gestation pour autrui et co-maternité : la filiation internationale dans tous ses états, in: Le droit des relations familiales internationales à la croisée des chemins, éd. L. Barnich, A. Nuyts, S. Pfeiff, P. Wautelet, Bruylant, Bruxelles, 2016.
Google Scholar

Zachariasiewicz M., Klauzula porządku publicznego jako instrument ochrony materialnoprawnych interesów i wartości fori, C.H. Beck, Warszawa, 2018.
Google Scholar

Zachariasiewicz M., Objaśnienia do art. 35 rozporządzenia spadkowego, w: Prawo Prywatne Międzynarodowe. Komentarz, red. M. Pazdan, C.H. Beck, Warszawa, 2018
Google Scholar

Tom 33 (2023)
Opublikowane: 2024-03-19

ISSN: 1896-7604

eISSN: 2353-9852

10.31261/PPGOS

Wydawca

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Prześlij tekst