O projekcie „Rosyjsko-polskiego słownika mowy potocznej i slangu”
Abstrakt
Do opracowania słownika używane są trzy korpusy równoległe: Narodowy Korpus Języka Rosyjskiego, Rosyjsko-polski korpus równoległy Uniwersytetu Warszawskiego oraz korpus roboczy, w skład którego wchodzą teksty, które nie tworzą dwu wspomnianych korpusów. Przedmiotem uwagi są 4 hasła słownikowe (1. отморозок; 2. (уж) что-что, а …; 3. травить анекдоты и 4. тоже мне …).
Słowa kluczowe
mowa potoczna, slang, język polski, język rosyjski, słownik
Bibliografia
Babaytseva Vera V. „Lingvistika rechi kak chast' lingvistiki yazyka.” Lingvistika. Semiotika. Metapoetika. Ed. Khodus, Vyacheslav P. Stavropol', 2014:11-24 [Бабайцева Вера В. „Лингвистика речи как часть лингвистики языка” Лингвистика. Семиотика. Метапоэтика. Ред. Ходус, Вячеслав П. Ставрополь, 2014: 11-24].
Bartwicka, Halina. Rosyjski język potoczny: słownictwo. Bydgoszcz, 2000.
Berkov, Valeriy P. Raboty po yazykoznaniyu. Sankt-Peterburg, 2011 [Берков, Валерий П. Работы по языкознанию. Санкт-Петербург, 2011].
Berkov, Valeriy P. Novyy bol'shoy russko-norvezhskiy slovar'. Moskva, 2006 [Берков, Валерий П. Новый большой русско-норвежский словарь. Москва, 2006]
Ganapol'skaya, Yelena V. Frazeologicheskiy slovar' sovremennogo rossiyskogo detektiva, Sankt-Peterburg [Ганапольская, Елена В. Фразеологический словарь современного российского детектива. Санкт-Петербург, 2015-2016].
Gasek, Bogumił. „Wielkie słowniki rosyjsko-polskie a dydaktyka przekładu.” Lingwistyka Stosowana 2014: 43-51.
Kalita, Inna V. Stilisticheskiye transformatsii russkikh substandartov, ili Kniga o slenge. Moskva, 2013 [Калита, Инна В. Стилистические трансформации русских субстандартов, или Книга о сленге. Москва, 2013].
Khimik Vasiliy V. „Russkayarazgovorno-obikhodnaya rech' v leksikograficheskom predstavlenii.” Filologicheskiy klass 2014: 58-64 [Химик, Василий В., „Русская разговорно-обиходная речь в лексикографическом представлении.” Филологический класс 2014: 58-64]
Khimik, Vasiliy V. Bol'shoy slovar' russkoy razgovornoy ekspressivnoy rechi. Sankt-Peterburg, 2004 [Химик, Василий В. Большой словарь русской разговорной экспрессивной речи. Санкт-Петербург, 2004].
Khimik, Vasiliy V. Tolkovyy slovar' russkoy razgovorno-obikhodnoy rechi v dvukh tomakh. Sankt-Peterburg, 2017 [Химик, Василий В. Толковый словарь русской разговорно-обиходной речи в двух томах. Санкт-Петербург, 2017].
Krysin, Leonid P. „Nekotoryye printsipy slovarnogo opisaniya russkoy razgovornoy rechi (Postanovka zadachi).” Russkiy yazyk v nauchnom osveshchenii 2008: 110-118 [Крысин, Леонид П. „Некоторые принципы словарного описания русской разговорной речи (Постановка задачи).” Русский язык в научном освещении 2008: 110-118].
Krysin, Leonid P. Red. Tolkovyy slovar' russkoy razgovornoy rechi. Vyp. 1. A — I. Moskva, 2014 [Крысин, Леонид П. Ред. Толковый словарь русской разговорной речи. Вып. 1. А — И. Москва, 2014].
Kurilova, Anna. D. Tolkovyy slovar' razgovornogo russkogo yazyka. Moskva, 2007. [Курилова, Анна. Д. Толковый словарь разговорного русского языка. Москва, 2007].
Lapteva, Ol'ga A. Russkiy razgovornyy sintaksis, Moskva, 1976. [Лаптева, Ольга А. Русский разговорный синтаксис, Москва, 1976].
Lubaś, Władysław. Red, Słownik polskich leksemów potocznych, Kraków, 2001-2016.
Miejski słownik slangu i mowy potocznej
Mirowicz, Anatol. Red. Wielki słownik rosyjsko-polski WP. Warszawa, 1980.
Mokiyenko, Valeriy M.; Nikitina, Tat'yana G. Bol'shoy tolkovyy slovar' russkogo zhargona. Sankt-Peterburg, 2001 [Мокиенко, Валерий М.; Никитина, Татьяна Г. Большой толковый словарь русского жаргона. Санкт-Петербург, 2001].
Nevzorova-Kmech, .E. Polsko-rosyjski słownik frazeologiczny gwary młodzie¬żo¬wej. Łask, 2010.
Osipov, Boris. I. Red. Slovar' sovremennogo russkogo goroda. Moskva, 2003 [Осипов, Борис. И. Ред. Словарь современного русского города. Москва, 2003].
Parallel'nyy korpus (pol'skiy) Natsional'nogo korpusa russkogo yazyka
Pisarkowa, Krystyna. Składnia rozmowy telefonicznej. Kraków, 1975.
Polsko-rosyjski i rosyjsko-polski korpus równoległy
Pozharitskaya. Sof'ya K. „O vozmozhnosti slovarnogo opisaniya razgovornoy rechi.” Russkiy yazyk v nauchnom освещении 2009: 219-224 [Пожарицкая. Софья К. „О возможности словарного описания разговорной речи.” Русский язык в научном освещении 2009: 219-224].
Rogozhnikova, Roza P. Slovar' sochetaniy, ekvivalentnykh slovu. Narechnyye, sluzhebnyye, modal'nyye yedinstva. Moskva, 2003 [Рогожникова, Роза П. Словарь сочетаний, эквивалентных слову. Наречные, служебные, модальные единства. Москва, 2003].
Shtayn, Klara E.; Petrenko, Denis I. Russkaya metapoetika. Uchebnyy slovar'. Stavropol', 2006 [Штайн, Клара Э.; Петренко, Денис И. Русская метапоэтика. Учебный словарь. Ставрополь, 2006].
Shvedova, Natal'ya Yu. Ocherki po sintaksisu russkoy razgovornoy rechi. Moskva, 1960 [Шведова, Наталья.Ю. Очерки по синтаксису русской разговорной речи. Москва, 1960].
Sirotinina, Ol'ga B. Russkaya razgovornaya rech'. Moskva, 1983 [Сиротинина, Ольга Б. Русская разговорная речь. Москва, 1983].
Szczerbowski, Tadeusz. „Slang a przekład.” Z problemów przekładu i stosunków międzyjęzykowych. Red. Żeberek, Teresa i Borucki, Tadeusz. Kraków, 1998: 65–69.
Szczerbowski, Tadeusz. Polskie i rosyjskie słownictwo slangowe. Kraków, 2018.
Szczerbowski, T. Polskie słownictwo slangowe. Kraków, 2019.
Val'ter, Kharri; Mokiyenko Valeriy. M. Bol'shoy russko-nemetskiy slovar' zhargona i prostorechiy. Moskva, 2007 [Вальтер, Харри; Мокиенко Валерий. М. Большой русско-немецкий словарь жаргона и просторечий, Москва, 2007].
Velichko, Alla V. Sintaksicheskaya frazeologiya dlya russkikh i inostrantsev. Moskva, 1996 [Величко, Алла В. Синтаксическая фразеология для русских и иностранцев. Москва, 1996].
Velichko, Alla V. „Sintaksicheskiye frazeologizmy v obikhodnom obshchenii.” Russkaya rech' 2014: 62-67 [Величко, Алла В. „Синтаксические фразеологизмы в обиходном общении.” Русская речь 2014: 62-67].
Wawrzyńczyk, Jan. Red. Wielki słownik rosyjski PWN, wersja 2.1. Warszawa, 2008.
Yelistratov, Vladimir S. Tolkovyy slovar' russkogo slenga. Moskva, 2005. [Елистратов, Владимир С. Толковый словарь русского сленга. Москва, 2005].
Yermakova, Ol'ga P.; Zemskaya Yelena A.; Rozina Raisa I. Slova, s kotorymi my vse vstrechalis': Tolkovyy slovar' russkogo vseobshchego zhargona. Moskva, 1999. [Ермакова, Ольга П.; Земская Елена А.; Розина Раиса И. Слова, с которыми мы все встречались: Толковый словарь русского всеобщего жаргона. Москва, 1999].
Zemskaya, Yelena A. Red. Russkaya razgovornaya rech': lingvisticheskiy analiz i problemy obucheniya. Moskva, 1987 [Земская, Елена А. Ред. усская разговорная речь: лингвистический анализ и проблемы обучения. Москва, 1987].
Zemskaya, Yelena A. Red. Russkaya razgovornaya rech'. Moskva, 1973 [Земская, Елена А. Ред. Русская разговорная речь. Москва, 1973].
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie Polska
https://orcid.org/0000-0002-1808-3831
Prof. dr hab., kierownik Katedry Przekładoznawstwa w Instytucie Neofilologii im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Studiował filologię rosyjską oraz językoznawstwo ogólne na Uniwersytecie Jagiellońskim. Doktoryzował się i habilitował w Instytucie Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk w Krakowie. Rozprawa doktorska ukazała się drukiem pod tytułem O grach językowych w tekstach polskiego i rosyjskiego kabaretu lat osiemdziesiątych (1994), a monografia habilitacyjna — Gry językowe w przekładach „Ulissesa Jamesa Joyce’a (1998). Tytuł profesora uzyskał w 2003 roku na podstawie książki Kiriwina — język Wysp Trobrianda (2002). Zainteresowania naukowe obejmują językoznawstwo, przekładoznawstwo i antropologię. Napisał między innymi drugi tom Językoznawstwa Bronisława Malinowskiego (2000), monografie: Anna Livia Plurabelle po polsku (2000), Wyspy Hawajskie: język i tradycja (2006), Rosyjskie teorie przekładu literackiego (2011), Kultura hawajska (2014), Kultura malajska (2015) oraz Polskie i rosyjskie słownictwo slangowe (2018).
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
