Badania korpusowe nad tłumaczeniem pisemnym i ustnym na materiale tekstów w języku rosyjskim: przeszłość, teraźniejszość i przyszłość
Abstrakt
Badania korpusowe nad tłumaczeniem pisemnym i ustnym na materiale tekstów w języku rosyjskim: przeszłość, teraźniejszość i przyszłość
W ostatnich latach coraz większą popularnością cieszą się badania opisowe i stosowane nad tłumaczeniem, wykonane z wykorzystaniem metod korpusowych. W niniejszym artykule omawiamy założenia i przykłady najnowszych badań korpusowych nad tłumaczeniem pisemnym i ustnym wykonane na materiale zaczerpniętym z korpusów języka rosyjskiego, zwłaszcza równoległych i porównywalnych. W przeciwieństwie do badań nad innymi językami europejskimi (angielski, francuski, niemiecki, hiszpański itp.), pokaźny dorobek rosyjskich badaczy jest stosunkowo mało znany szerszemu gronu naukowców. Przedstawiamy zatem zakres dotychczasowych badań, przybliżamy najważniejsze korpusy równoległe i porównywalne z podkorpusem tekstów rosyjskich wykorzystane w badaniach nad tłumaczeniem ustnym i pisemnym, omawiamy najnowsze metody badawcze, w tym wykorzystanie statystyki opisowej i wnioskowania statystycznego, a także przybliżamy wybrane badania, które wywarły znaczący wpływ na dyscyplinę. Na koniec podejmujemy próbę określenia luk badawczych oraz kierunków dalszych badań.
Słowa kluczowe
przekład ustny, przekład pisemny, lingwistyka korpusowa, język rosyjski, korpus językowy
Bibliografia
Baker, Mona. “Corpus Linguistic and Translation Studies: Implications and applications.” Baker, Mona. Francis, Gill & Tognini-Bonelli, Elena (Eds). Text and Technology: in Honour of John Sinclair. Amsterdam: John Benjamins, 1993: 233–250.
Baker, Mona. “Corpora in Translation Studies: An Overview and Some Suggestions for Future Research.” Target 7(2), 1995: 223–243.
Balakin, Alexey. Bodrova, Alina. Orekhov, Sergey & Rybina, Maria. Russian-French Poetry Corpus 1800–1820 < http://nevmenandr.net/fr/>.
Bernardini, Silvia. Ferraresi, Adriano & Miličević, Maja. “From EPIC to EPTIC – Exploring simplification in interpreting and translation from an intermodal perspective.” Target 28, 2016: 61–86.
Calzada Pérez, Maria & Laviosa, Sara. “Twenty-five years on: Time to pause for a new agenda for CTIS.” Calzada Pérez, Maria & Laviosa, Sara (Eds). Reflexión crítica en los estudios de traducción basados en corpus / CTS spring-cleaning: A critical reflection. MonTI 13, 2021: 7–32.
Čermák, Frantisek & Rosen, Alexandr. “The case of InterCorp, a multilingual parallel corpus.” International Journal of Corpus Linguistics 13(3), 2012: 411–427.
Chernov, Ghelly. Inference and Anticipation in Simultaneous Interpreting. Amsterdam: Benjamins, 1978/2004.
Chesterman, Andrew. “Hypothesis about translation universals.” Hansen, Gyde. Malmkjær, Kirsten & Gile, Daniel (Eds). Claims, Changes and Challenges in Translation Studies. Amsterdam: John Benjamins, 2004: 1–13.
Dayter, Daria. “Describing lexical patterns in simultaneously interpreted discourse in a parallel aligned corpus of Russian-English interpreting (SIREN).” FORUM 16(2), 2018: 241–264 <https://doi.org/10.1075/forum.17004.day>.
Dayter, Daria. “Collocations in non-interpreted and simultaneously interpreted English: a corpus study.” Vandevoorde, Lore. Daems, Joke & Defrancq, Bart (Eds). New Empirical Perspectives on Translation and Interpreting. London: Routledge, 2020: 67–91.
Dayter, Daria. “Strategies in a corpus of simultaneous interpreting. Effects of directionality, phraseological complexity, and position in speech event.” Meta: Translator’s Journal 66(3), 2021: 594–617.
Delaere, Isabel. & De Sutter, Gert. “Applying a Multidimensional, Register-Sensitive Approach to Visualize Normalization in Translated and Non-Translated Dutch.” Belgian Journal of Linguistics 27, 2013: 43–60.
De Sutter, Gert & Lefer, Marie-Aude. “On the need for a new research agenda for corpus-based translation studies: A multi-methodological, multifactorial and interdisciplinary approach.” Perspectives 28(1), 2020: 1–23.
Egbert, Jesse, Larsson, Tove & Biber, Douglas. Doing linguistics with a corpus: Methodological considerations for the everyday user. [Cambridge Elements in Corpus Linguistics]. Cambridge: Cambridge University Press, 2020.
Gorshkova, Anna. “Sopostavitel'noye issledovaniye sposobov dostizheniya ekvivalentnosti v sinkhronnom i pis'mennom perevodakh.” Unpublished Phd dissertation, Moskva: Rossiyskiy universitet druzhbynarodov, 2004. [Горшкова, Анна. “Cопоставительное исследование способов достижения эквивалентности в синхронном и письменном переводах.” Unpublished PhD dissertation, Москва: Российский университет дружбы народов, 2004.]
Grabowski, Łukasz. ”Corpora and Descriptive Translation Studies.” Bogucki, Łukasz. Goźdź-Roszkowski, Stanisław & Stalmaszczyk, Piotr (Eds), Ways to Translation. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2015L: 161–188.
Gries, Stefan. “The most underused statistical method in corpus linguistics: Multi-level (and mixed-effects) models.” Corpora 10(1), 2015: 95–125.
Gries, Stefan. “On over- and underuse in learner corpus research and multifactoriality in corpus linguistics more generally.” Journal of Second Language Studies 1(2), 2018: 276–308.
Gurin, Il'ya. Priyemy rechevoy kompressii prisinkhronnom perevozhde s russkogo yazyka na angliyskiy. Unpublished Phd dissertation, Moskva: Moskovskiy gosudarstvennyy universitet, 2009. [Гурин, Илья. Приемы речевой компрессии при синхронном перевожде с русского языка на английский. Unpublished PhD dissertation, Москва: Московский государственный университет, 2009.]
Herrmann, Berenike, van Dalen-Oskam, Karina & Schöch, Christoph. “Revisiting Style, a Key Concept in Literary Studies.” Journal of Literary Theory 9(1), 2015: 25–52.
Holmes, James. “The Name and Nature of Translation Studies.” Venuti, Lawrence (Ed.), The Translation Studies Reader. London: Routledge, 1988/2000: 172–185.
Ilukhin, Vladimir. Strategii v sinkhronnom perevode. Unpublished PhD dissertation, Moscow: 2001.
Kajzer-Wietrzny, Marta & Grabowski, Łukasz. “Formulaicity in constrained communication: An intermodal approach.” MonTI 13, 2021: 148–183.
Kalina, Sylvia. Strategische Prozesse beim Dolmetschen: theoretische Grundlagen, empirische Fallstudien, didaktische Konsequenzen. Tübingen: Günter Narr, 1998.
Kisiel, Anna. Koseska-Toszewa, Violetta. Kotsyba, Natalia. Satoła-Staśkowiak, Joanna & Sosnowski, Wojciech. “Polish-Bulgarian-Russian Parallel Corpus”. CLARIN-PL digital repository, 2016 <http://hdl.handle.net/11321/308>.
Klyueva, Natalia & Bojar, Ondřej. “UMC 0.1: Czech-Russian-English Multilingual Corpus”. Proceedings of International Conference Corpus Linguistics, October 2008: 188–195 <https://ufal.mff.cuni.cz/umc/cer/download.php?f=umc-0.1-paper-2008.pdf>.
Kopotev, Mikhail, Mustajoki Arto & Bonch-Osmolovskaya Anastasia (2021) “Corpora in Text-Based Russian Studies”. In: Daria Gritsenko, Mariëlle Wijermars & Mikhail Kopotev (Eds), The Palgrave Handbook of Digital Russia Studies. Palgrave Macmillan, Cham, 299–317 <https://doi.org/10.1007/978-3-030-42855-6_17>.
Kotze, Haidee. “Converging what and how to find out why: An outlook on empirical translation studies.” Vandevoorde, Lore. Daems, Joke & Defrancq, Bart (Eds). New Empirical Perspectives on Translation and Interpreting. Abingdon: Routledge, 2020: 333–370.
Krasnopeeva, Ekaterina. Lexical features of Russian translated discourse. A corpus-based comparative study of contemporary narrative prose. Unpublished PhD dissertation: Chelyabinsk State University, 2015 (cited in Kunilovskaya et al. 2018: 34).
Kruger, Haidee & Van Rooy, Bertus “Constrained language: A multidimensional analysis of translated English and a non-native indigenised variety of English.” English World-Wide 37(1), 2016: 26–57.
Kunilovskaya, Maria, Morgoun, Natalia & Pariy, Alexey. “Learner vs. professional translations into Russian: Lexical profiles”. Translation & Interpreting, 10(1), 2018: 33–52. <https://trans-int.org/index.php/transint/article/view/585/304> (Last accessed on 30 August 2018).
Kunilovskaya, Maria & Lapshinova-Koltunski, Ekaterina. “Translationese Features as Indicators of Quality in English-Russian Human Translation.” Temnikova, Irina. Orasan, Constantin. Corpas Pastor, Gloria & Mitkov, Ruslan (Eds). Proceedings of the 2nd Workshop on Human-Informed Translation and Interpreting Technology (HiT-IT 2019), Varna, Bulgaria, September 5–6 2019: 47–56. <https://www.aclweb.org/anthology/W19-8706.pdf> (Last accessed on 30 August 2021).
Kunilovskaya, Maria & Corpas Pastor, Gloria. “Translationese and Register Variation in English-To-Russian Professional Translation.” Wang, Vincent. Lim, Lily & Li, Defeng (Eds) New Perspectives on Corpus Translation Studies. New Frontiers in Translation Studies. Springer, Singapore, 2021 <https://doi.org/10.1007/978-981-16-4918-9_6>.
Kutuzov, Andrey & Kunilovskaya Maria. “Russian Learner Translator Corpus.” Sojka P., Horák A., Kopeček I., Pala K. (Eds) Text, Speech and Dialogue. TSD 2014. Lecture Notes in Computer Science, vol 8655. Springer: Cham, 2014 <https://doi.org/10.1007/978-3-319-10816-2_39>.
Kutuzov, Andrey & Kuzmenko, Elizaveta. “Two centuries in two thousand words. Neural embedding models in detecting diachronic lexical changes.” Kopotev, Mikhail. Lyashevskaya, Olga & Mustajoki, Alto (Eds), Quantitative Approaches to the Russian Language. London: Routledge, 2017.
Lanstyak, Istvan & Heltai, Pal. “Universals in Language Contact and Translation.” Across Languages and Cultures 13:1, 2012: 99–121.
Larsson, Tove. Egbert, Jesse & Biber, Douglas. “On the status of statistical reporting versus linguistic description in corpus linguistics: A ten-year perspective”. Corpora 17(1), forthcoming, 2022.
Laviosa, Sara. Corpus-based translation studies: theory, findings, applications. Amsterdam: Rodopi, 2002.
Lederer, Marianne. La traduction simultanée. Expérience et théorie. Paris: Lettres modernes Minard, 1981.
Lefer, Marie-Aude. “Parallel Corpora.” Paquot, Magali & Gries, Stefan (Eds), A Practical Handbook of Corpus Linguistics. Cham: Springer Nature Switzerland AG, 2020: 257–282.
Lefer, Marie-Aude. “Breaking new ground in contrastive and translation studies: Learner translation corpora to the fore”. Plenary lecture delivered at the UCCTS 2021 conference in Bertinoro, Italy. 9–11 September 2021.
Łaziński, Marek. Kuratczyk, Magdalena. Orekhov, Boris & Słobodjan, Elena. “The Polish-Russian Parallel Corpus and Its Application in the Linguistic Analysis.” Prace Filologiczne LXIII, 2012: 209–218.
Łaziński, Marek & Kuratczyk, Magdalena. “Korpus Polsko-Rosyjski Uniwersytetu Warszawskiego.” Gruszczyńska, Ewa & Leńko-Szymańska, Agnieszka (Eds), Polskojęzyczne korpusy równoległe. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2016: 83–96.
Łaziński, Marek & Kuratczyk, Magdalena. “Pol'sko-russkiy parallel'nyy korpus Varshavskogo universiteta.” Język i Metoda 3, 2016: 85–93. [Łaziński, Marek & Kuratczyk, Magdalena. “Польско-русский параллельный корпус Варшавского университета.” Język i Metoda 3, 2016: 85–93.]
Malmkjær, Kirsten. “What Happened to God and the Angels: An Exercise in Translational Stylistics”. Target 15(1), 2003: 37–58.
Massey, Gary & Ehrensberger-Dow, Maureen. “Machine learning: Implications for translator education.” Lebende Sprachen 62(2), 2017: 300–312.
Mikhailov, Mikhail, Tommola, Hannu & Isolahti, Nina. “Spoken to Spoken vs. Spoken to Written: Corpus Approach to Exploring Interpreting and Subtitling.” Polibits 41, 2010: 5–9.
Mikhailov, Mikhail & Cooper, Robert. Corpus Linguistics for Translation and Contrastive Studies. London: Routledge, 2016.
Mikhailov, Mikhail, Santalahti, Miia & Souma, Julia (Eds). PEST. A parallel electronic corpus of state treaties. Amsterdam: John Benjamins, 2019.
Neubert, Albrecht & Shreve, Gregory. Translation as Text. Kent-London: The Kent State University Press, 1992.
NKRYA. Natsional'nyy korpus russkogoyazyka 2003–2005. Moskva: Indrik, 2005. <https://ruscorpora.ru/>. [НКРЯ. Национальный корпус русского языка 2003–2005. Москва: Indrik, 2005. <https://ruscorpora.ru/>.]
Olohan, Meave. Introducing Corpora in Translation Studies. Routledge: London, 2004.
Orekhov,Boris “Parallel'nyy korpus perevodov «Slova o polku Igoreve»: itogi i perspektivy.” Plungyan, Vladimir (Ed). Natsional'nyy korpus russkogo yazyka: 2006–2008. Novyye rezul'taty i perspektivy. Sankt-Peterburg: Nestor-Istoriya, 2009: 462–473. [Орехов, Борис “Параллельный корпус переводов «Слова о полку Игореве»: итоги и перспективы.” Плунгян, Владимир (Ed). Национальный корпус русского языка: 2006–2008. Новые результаты и перспективы. Санкт-Петербург: Нестор-История, 2009: 462–473.]
Paquot, Magali & Gries, Stefan (Eds). A Practical Handbook of Corpus Linguistics. Cham: Springer Nature Switzerland AG, 2020.
Pęzik, Piotr, Ogrodniczuk, Maciej & Przepiórkowski, Adam. Parallel and spoken corpora in an open repository of Polish language resources. Human Language Technologies as a Challenge for Computer Science and Linguistics. LTC Poznań 2011. <http://pelcra.pl/new/polrus> (Last accessed on 30.08.2021).
Polskoy, Sergey & Rjéoutski, Vladislav. The Corpus of Russian Translations, 2021 <https://krp.dhi-moskau.org/ru/translations> (Last accessed on 27.08.2021)
Rybicki, Jan. “Stylometric translator attribution: do translators leave lexical traces?” T. Piotrowski, Ł. Grabowski (Eds), The Translator and the Computer. Wrocław: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Filologicznej, 2013:193–204.
Saldanha, Gabriela. “Translator style. Methodological considerations.” The Translator 17(1), 2011: 25–50.
Setton, Robin & Adelina Hild. (2004). “Editors' critical foreword.” Chernov, Ghelly (Ed.). Inference and Anticipation in Simultaneous Interpreting. Amsterdam: Benjamins, 2011: IX–XXII.
Shiryaev, Anatolij. Sinkhronnyj Perevod. Moscow: Voenizdat, 1979.
Shlesinger, Miriam. “Corpus-based Interpreting Studies as an offshoot of Corpus-based Translation Studies.” Meta 43(4), 1998: 486–493.
Sitchinava, Dmitry. “Parallel Corpora within the Russian National Corpus.” Prace Filologiczne LXIII, 2012: 271–278 <https://courses.helsinki.fi/sites/default/files/course-material/4443508/CEEOL-4.pdf>.
Sönning, Lukas & Werner, Valentin. “The replication crisis, scientific revolutions, and linguistics.” Linguistics 59 (5), 2019: 1179–1206.
Stauder, Andy & Ustaszewski, Michal. “TransBank: A Meta-Corpus for Translation Research.” Sinner, Carsten. Paasch-Kaiser, Christine & Härtel, Johannes (Eds), Translation in the Digital Age. Translation 4.0. Newcastle upon Tyne: Cambridge Scholars Publishing, 2020: 69–80.
Szabo, Martina, Vincze, Veronika & Nagy, Istvan. “HunOr: A Hungarian–Russian Parallel Corpus.” Proceedings of the Eighth International Conference on Language Resources and Evaluation (LREC'12), Istanbul: European Language Resources Association (ELRA), 2012: 2453–2458. <http://www.lrec-conf.org/proceedings/lrec2012/pdf/262_Paper.pdf>.
Tiedemann, Joerg. “OPUS - Parallel Corpora for Everyone.” Baltic Journal of Modern Computing 4 (2), Special Issue: Proceedings of the 19th Annual Conference of the European Association of Machine Translation (EAMT), 2016.
Tymoczko, Maria. “Computerized Corpora and the Future of Translation Studies.” Translators' Journal 43(4), 1998: 652–660.
Ustaszewski, Michal. & Stauder, Andy. “Corpora in Translation Studies: Why Do We Need Them and What Can Current Resources (Not) Offer to Us?.” Sinner, Carsten. Paasch-Kaiser, Christine & Härtel, Johannes (Eds). Translation in the Digital Age. Translation 4.0. Newcastle upon Tyne: Cambridge Scholars Publishing, 2020: 56–68.
Ustaszewski, Michal. “Towards a machine learning approach to the analysis of indirect translation.” Translation Studies, ahead of print, 2021: 1–19. <https://doi.org/10.1080/14781700.2021.1894226>.
Vinay, Jean-Paul & Darbelnet, Jean. Comparative Stylistics of French and English: A methodology for translation (translated and edited by Juan Sager & Marie-Josée Hamel). Amsterdam: John Benjamins, 1958/1995.
von Waldenfels, Ruprecht. “Compiling a parallel corpus of slavic languages. Text strategies, tools and the question of lemmatization in alignment.” Brehmer, Bernhard. Zdanova, Vladislava. Zimny, Rafal (Eds). Beiträge der Europäischen Slavistischen Linguistik: POLYSLAV 9. München: Verlag Otto Sagner, 2006: 123–138.
Winter, Bodo. Statistics for Linguists: An Introduction Using R. London: Routledge, 2019.
Zanettin, Federico. Translation-Driven Corpora. Corpus Resources for Descriptive and Applied Translation Studies. Manchester: St. Jerome Publishing, 2012.
Ziemski, Michał, Junczys-Dowmunt, Marcin & Pouliquen, Bruno. “The United Nations Parallel Corpus v1.0.” Proceedings of the 10th International Conference on Language Resources and Evaluation (LREC'16), Portorož, Slovenia, 2016: 3530–3534.
Zimnyaya Irina & Chernov Geliy. “Veroyatnostnoyeprognozirovaniye v protsesse sinkhronnogo perevoda.” Leont'yev, A.A., Zhinkin, N.I., Shakhnarovich, A.M. (Eds). Predvaritel'nyye materialy eksperimental'nykhissledovaniy po psikholingvistike. Moskva: Iya-ANSSSR, 1973: 110–116. [Зимняя Ирина & Чернов Гелий. “Вероятностное прогнозирование в процессе синхронного перевода.” Леонтьев, А.А., Жинкин, Н.И., Шахнарович, А.М. (Eds). Предварительные материалы экспериментальных исследований по психолингвистике. Москва: Ия-АН СССР, 1973: 110–116.]
Tampere University Finlandia
https://orcid.org/0000-0001-5054-5330
Daria Dayter jest adiunktem (Assistant Professor) w Instytucie Języka Angielskiego i Językoznawstwa na Uniwersytecie w Tampere w Finlandii. Dyplom specjalisty ze specjalnością filologia angielska i translatoryka uzyskała na Rosyjskiej Akademii Chrześcijańskiej Nauk Humanistycznych (Russian Christian Academy for the Humanities) w Sankt Petersburgu. Pracowała jako tłumaczka, a następnie uzyskała stypendium DAAD, które umożliwiło jej ukończenie studiów doktoranckich oraz obronę pracy doktorskiej na Uniwersytecie w Bayreuth w Niemczech w 2014. Stopień doktora habilitowanego uzyskała na Uniwersytecie w Bazylei w Szwajcarii na podstawie prac naukowych poświęconym badaniom nad zróżnicowaniem języka w tłumaczeniu ustnym. Jej książka pt. „Discoursive self in microblogging; Speech acts and self-praise” ukazała się w 2016 r. nakładem wydawnictwa John Benjamins.
Uniwersytet Opolski Polska
https://orcid.org/0000-0002-3968-9218
Łukasz Grabowski jest profesorem uczelni w Instytucie Językoznawstwa Uniwersytetu Opolskiego. Jego zainteresowania naukowe dotyczą językoznawstwa korpusowego, formuliczności języka naturalnego, przekładoznawstwa oraz komputerowych metod analizy tekstu. W 2013 r. uzyskał stypendium podoktorskie w Centrum Zaawansowanych Badań nad Językiem Angielskim (CARE) na Uniwersytecie w Birmingham w Wielkiej Brytanii. Pracował również na Uniwersytecie w Ostrawie w Czechach, a także w projektach z zakresu językoznawstwa korpusowego na Uniwersytecie Łódzkim oraz na Uniwersytecie Aston w Birmingham. Prowadził badania z zakresu stylistyki korpusowej i przekładoznawstwa, a także zróżnicowania językowego w obrębie angielskiego dyskursu farmaceutycznego. Obecnie interesuje się wpływem czynników kontekstowych na formuliczność tekstów pisanych i mówionych.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
