#rosjatostanumyslu #60kopiejekzawpis: stereotypy etniczne zaklęte w hasztagach
Abstrakt
W tekście zostanie przedstawiony problem wartościowania i aktualizacji stereotypów etnicznych o Rosji i Rosjanach (ruski, ruscy, ruskie), realizowany w komunikacji internetowej za pomocą folksonomii (społecznego kategoryzowania treści). Przestrzenią badawczą będzie polski serwis internetowy wykop.pl, którego materiały posłużą do analizy kontekstowej współczesnych realizacji językowych stereotypów etnicznych manifestowanych za pomocą takich obiektów, jak tagi. Operator #rosja wraz z wyekscerpowanymi tagami tworzy kolokacje, otwierające drogę do renegocjowania obrazu stereotypów Rosji i Rosjanina. W ostatniej części tekstu zostaną przedstawione realizacje językowe stereotypów etnicznych Rosja i Rosjanin w tagach wykorzystywanych do dyskredytacji i polaryzacji w publicznym nieoficjalnym dyskursie społecznym.
Słowa kluczowe
stereotyp, obcy, tekst, folksonomia, tag, #rosja, wróg, dyskredytacja
Bibliografia
Bartmiński, Jerzy, Lappo, Irina, Majer-Baranowska, Urszula. 2002, „Stereotyp Rosjanina i jego profilowanie we współczesnej polszczyźnie.” Etnolingwistyka 2002, no 14: 106-151.
Błuszkowski, Jan. „Przemiany stereotypów narodowych w procesie transformacji systemowej w Polsce.” Studia Politologiczne 2007, vol.11: 132-141.
Cynarski, Wojciech. Kulturowy archetyp i etos a postrzeganie charakteru narodowego, Polska i jej wschodni sąsiedzi. t.5, Red. Andrzej Andrusiewicz. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, 2005.
Dzwończyk, Joanna, Jakimowicz Robert. „Stereotypy w stosunkach polsko-rosyjskich.” Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie 2002, no 16: 103-116.
Eco, Umberto. Wymyślanie wrogów i inne teksty okolicznościowe. Poznań: Rebis, 2012.
Gawrońska, Natalia. „Jaka jest społeczność Wykopu i JoeMonstera?” Nowy marketing, 2015, https://nowymarketing.pl/a/6789,jaka-jest-spolecznosc-wykopu-i-joemonstera (20.01.2022)
Głuszkowski, Michał. 2015, „Satyryczna funkcja stereotypów na przykładzie analizy porównawczej polskich i rosyjskich anegdot i dowcipów.” Rosja w dialogu Kultur, t. 1, Red. Katarzyna Dembska, and Michał Głuszkowski, Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK, 2015: 393-404.
Grabias, Sławomir. „Analityczne kategorie obcości.” Studia Socjologiczne 2013, no 1: 1-22.
Hantov Vladimir, Kananowicz, Tatiana, Nowożenowa, Zoja. 2021, „Swój” i „obcy” w języku, tekście i kulturze: szkice o uniwersalnej kategorii lingwistyczno-kulturowej”. Oblicza Lingwistyki XXI Wieku: obiekty, metody, interpretacje, t 3, Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2021.
Kiklewicz, Aleksander. „Polska – Rosja: wzajemne wartościowanie (na podstawie analizy korpusowej).” Przegląd Wschodnioeuropejski 2017, VIII/2: 343–357.
Kłoskowska, Antonina. Kultury narodowe u korzeni, Warszawa: PWN, 1996.
Konovalova, Mariya Vladimirovna. „Virtual'noye prostranstvo i virtual'nyĭ geshtal't.” Vestnik Chelyabinskogo gosudarstvennogo universiteta, Filologiya. Iskusstvovedeniye 2013, Vyp. 82, no 24 (315): 97–100. [Коновалова, Мария Владимировна. „Виртуальное пространство и виртуальный гештальт.” Вестник Челябинского государственного университета. Филология. Искусствоведение 2013, Вып. 82, no 24 (315): 97–100.]
Kurcz, Ida. „Zmiana stereotypów: jej mechanizmy i granice.” Stereotypy i uprzedzenia: uwarunkowania psychologiczne i kulturowe, Warszawa: Scholar, 2001.
Leinwand, Aleksandra. „Rosja w propagandzie polskich powstań narodowych 1768–1864.
Wybrane zagadnienia.” Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej 2013, XLVIII: 5-25.
Łotocki, Łukasz. „Obcość” jako kategoria analityczna stosunków międzynarodowych.” Stosunki Międzynarodowe 2010, no 1/2: 31-52.
Marczewska, Marzena. „Stereotypy etniczne we współczesnym polskim dyskursie publicznym.” Res Historica: czasopismo Instytutu Historii UMCS 2018, no 46: 283-300.
Novozhenova, Zoya Leonidovna. „Inoyazychnyye vkrapleniya kak diskursivnoye yavleniye: russkoye slovo v chuzhom tekste.” Vestnik Baltiyskogo federal'nogo universiteta” Seriya, Filologicheskiye nauki. Kaliningrad: BFU im. I. Kanta, 2012, no 8: 37-42. [Новоженова, Зоя Леонидовна. „Иноязычные вкрапления как дискурсивное явление: русское слово в чужом тексте.” Вестник Балтийского федерального университета. Серия, Филологические науки. Калининград: БФУ им. И. Канта, 2012, no 8: 37-42].
Nowożenowa, Zoja, Klimkiewicz, Aleksandra. „Иноязычное слово в разных типах дискурсов: прагматика vs. cемантика.” Przegląd Rusycystyczny 2018, no 4 (40): 9-27.
Rak, Oskar. „Mirkomowa dla początkujących – słownik Wykopowiczów.” 2019, https://oscarrak.pl/blog/slownik-wykopu/ (07.02.2022)
Sakowicz-Tebinka, Iwona. Imperium Barbarzyńców. Rosja Aleksandra II w brytyjskich
opiniach prasowych. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2010.
Sarnowski, Michał. „O jednym ze sposobów bytowania „rossików” w języku i kulturze polskiej.” Acta Polono-Ruthenica 2009, no 14: 487-496.
Sarnowski, Michał. „...Z Polska — po rosyjsku, czyli o tym, jak Polacy używają ruszczyzny.” Studia Rossica Posnaniensia 2017, vol. XLII: 259–272.
Schaff, Adam. Stereotypy a działanie ludzkie. Warszawa: Książka i Wiedza, 1981.
Tokarski, Ryszard. Semantyka barw we współczesnej polszczyźnie. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 1995.
Serwis internetowy „Wykop.pl”, www.wykop.pl (10.01.2022)
Zbirański, Aleksander „Barbarzyńca ze Wschodu. Od stereotypizacji do mitologizacji Rosjan.” Nowa Polityka Wschodnia 2019, no 1(20): 107-119.
Uniwersytet Gdański Polska
https://orcid.org/0000-0001-8606-4475
Doktor nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa, adiunkt w Katedrze Pragmatyki Komunikacji i Dydaktyki Języka Rosyjskiego. Autorka licznych artykułów naukowych publikowanych w Polsce i zagranicą, współautorka monografii: „Здоровье превыше всего. Коммуникативная ситуация оправдания в дидактическом дискурсе: прагматический и межкультурный аспект”, (Gdańsk 2019), „Oblicza lingwistyki XXI wieku: obiekty, metody, interpretacje”, T.1, (Gdańsk 2020), współredaktorka monografii: „Perswazja językowa w różnych dyskursach”, T. 1–7 (Gdańsk 2017–2022). Członek Laboratorium Badań nad Perswazją Językową i Polskiego Towarzystwa Rusycystycznego. Zajmuje się lingwistyką edukacyjną, kształceniem językowym osób dorosłych, uwarunkowaniami językowymi i kulturowymi w komunikacji w kontekście edukacyjnym, nowymi zjawiskami językowymi w rosyjskiej przestrzeni internetowej, narzędziami komputerowymi i sieciowymi w edukacji akademickiej, opracowywaniem form nauczania zdalnego na poziomie filologicznym.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
