Кожа Jewgienii Niekrasowej jako postkolonialna powieść tendencyjna
Abstrakt
Niniejsza praca poświęcona jest spojrzeniu na powieść Кожа Jewgienii Niekrasowoj z różnych perspektyw, jako powieści z jednej strony współczesnej w treści, z drugiej zaś przestarzałej, jeśli patrzeć na nią z punktu widzenia formy. Na wstępie autorka zwraca uwagę na wpływ współczesnych teorii kultury na budowanie przedstawionej historii. Aby dokonać analizy omówiono takie pojęcia, jak postkolonializm, intersekcjonalny feminizm, marksistowskie teorie kultury, dekolonialność i kolonizacja wewnętrzna. Następnie uwaga badań przesuwa się na problematykę formy. Omawiane są takie zagadnienia jak tendencyjność i dydaktyczność literatury. Autor konfrontuje tekst z takimi typami literatury tendencyjnej, jak pozytywizm i socrealizm.
Słowa kluczowe
postkolonializm, feminizm, kolonizacja wewnętrzna, dekolonialność, literatura tendencyjna
Bibliografia
Crenshaw, Kimberly. “Demarginalizing the Intersection of Race and Sex: A Black Feminist Critique of Antidiscrimination Doctrine.” Feminist Theory and Antiracist Politics, University of Chicago Legal Forum: Vol. 1989: Iss. 1, Article 8.
Davis, Angela. Women, Race & Class. New York: Random House, 1983.
Dill, Bonnie Thornton and Zambrana, Ruth Enid. Emerging Intersections : Race, Class, and Gender in Theory, Policy, and Practice. New Brunswick: Rutgers University Press, 2009
Domańska, Ewa. “Historiografia insurekcyjna.” Literatura na Świecie, 2008, no. 1–2: 355–368.
Etkind Aleksandr, Vnutrennyaya kolonizatsiya. Imperskiy opyt Rossii. Moskva: Novoye literaturnoye obozreniye, 2013 [Эткинд, Александр. Внутренняя колонизация. Имперский опыт России, Москва: Новое литературное обозрение 2013.]
Fanon, Frantz. The Wretched of the Earth. New York: Grove Press, 2004.
Fast, Piotr. Realizm socjalistyczny w literaturze rosyjskiej. Kraków: Universitas, 2003.
Głowiński, Michał, Okopień-Sławińska, Aleksandra, and Sławiński, Janusz. Zarys historii literatury. Warszawa: WSiP, 1967.
Gor’kiy, Maksim. “O sotsialisticheskom realizme.” Sobraniye sochineniy v tridtsati tomakh. T.27. Moskva: GIKHL, 1953. [Горький, Максим. “О социалистическом реализме.” Собрание сочинений в тридцати томах. T.27. Москва: ГИХЛ, 1953].
Hahn Rafter, Nicole. “White trash.” The eugenic family studies. 1877–1919. Boston: Northeastern UP, 1988.
Hooks, Bell, “Narratives of Struggle.” Critical Fictions: The Politics of Imaginative Writings, Seattle: The New Press, 1991.
Julien, Isaac (dir.). Black Skin, White Masks. UK: Arts Council of England, 1996.
Klyuchevskiy, Vasiliy. Kurs russkoy istorii. Lektsiya II. [Ключевский, Василий. Курс русской истории. Лекция II h
Kock, Leon de. “Interview With Gayatri Chakravorty Spivak: New Nation Writers Conference in South Africa.” A Review of International English Literature, 1992, no. 3 (23): 29–47.
“Literatura zadolzhala real'nosti”: Yevgeniya Nekrasova o krepostnom prave, rabstve i prirode vlasti.” Knizhnaya ssylka (podkast) [“Литература задолжала реальности”: Евгения Некрасова о крепостном праве, рабстве и природе власти.” Книжная ссылка (подкаст)].
“Tendentsioznaya literature.” Literaturnaya entsiklopediya: v 11 tomakh. Lunacharskiy, Anatoliy (ed.) Moskva: Izdatel'stvo Kommunisticheskoy·akademii, 1939: 231–234 [“Тенденциозная литература.” Литературная энциклопедия: в 11 томах. Москва: Издательство Коммунистической академии, 1939: 231–234].
Markiewicz, Henryk. “Dialektyka pozytywizmu polskiego.” Proces historyczny w literaturze i sztuce. Maria Janion i Aniela Piorunowa (ed.). Warszawa: Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, 1967.
Martuszewska, Anna. Pozycja narratora w powieściach tendencyjnych Elizy Orzeszkowej. Gdańsk: Zakład Narodowy Imienia Ossolinskich, 1970.
Pervyy Vsesoyuznyy s''yezd sovet·skikh pisateley. Stenograficheskiy otchet. Moskva: Khudozhestvennaya literatura, 1934 [Первый Всесоюзный съезд советских писателей. Стенографический отчет. Москва: Художественная литература, 1934].
Prorkhorova, Irina. “Travma krepostnichestva — v yeye nevyskazannosti.” Snob [Прорхорова, Ирина. “Травма крепостничества — в ее невысказанности.” Сноб]
Tlostanova, Madina, and Mignolo, Walter. Learning to Unlearn: Decolonial Reflection from Eurasia and the Americas. Athens, Ohio: Ohio State UP, 2012.
Verges, Francois. A Decolonial Feminism. London: Pluto Press, 2021.
Nekrasova, Yevgeniya: o knigakh, feminizme i rabote pisatelya [Евгения Некрасова. O книгах, феминизме и работе писателя]
Nekrasova, Yevgeniya: voyti v pop-kul'turu, myslit' dekolonial'no, lyubit' Pushkina [Евгения Некрасова. Войти в поп-культуру, мыслить деколониально, любить Пушкина]
Zinn, Goward. Narodnaya istoriya SSHA. Moskva: Ves' Mir, 2006 [Зинн, Говард. Народная история США. Москва: Весь Мир, 2006].
Uniwersytet Śląski w Katowicach Polska
https://orcid.org/0000-0002-1033-7892
Mgr (filologia angielska i filologia rosyjska), BA (Fine Art), tłumaczka języka angielskiego. Zainteresowania naukowe: postkolonializm w literaturze współczesnej oraz sztukach wizualnych.
Kontakt: ada.wawer@student.uw.edu.pl
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
