Opublikowane: 22025-09-21 — zaktualizowane 2025-09-21

Wersje

Recepcja Dostojewskiego w rosyjskim renesansie kulturowym: specyfika, wpływ, ograniczenia

Michał Kruszelnicki

Abstrakt

Przedstawiciele renesansu kulturowego jako pierwsi dostrzegli w Dostojewskim nie tylko pisarza realistycznego poruszającego ważkie społeczne problemy, jak Bieliński, i nie tylko „okrutny talent” jak z kolei określił Dostojewskiego Michajłowski (wyrażenie tak wymowne, że przylgnęło do pisarza na dziesięciolecia) lecz artystę religijnego, ogarniającego jakimś nieledwie boskim zamysłem każdą stronicę swojej twórczej rzeczywistości. Odczytać „prawidłowo” twórczość Dostojewskiego znaczyło dla nich związać go ściśle z chrześcijaństwem i właśnie ten związek na różne sposoby w swych pismach pokazywali i potwierdzali. Celem niniejszego tekstu nie jest, jak się może zdawać na pierwszy rzut oka, podważenie i odrzucenie tez religijnej interpretacji Dostojewskiego, lecz pokazanie, że jest też inny Dostojewski, którego w ramach wygenerowanej w rosyjskim renesansie kulturowym wykładni konfesyjnej nie sposób dostrzec przez co cierpi pluralistyczna i filozoficzna heterogeniczność jego tekstu. Spróbuję to uczynić w trybie problematyzowania w oparciu o literę powieści kilku koncepcji i idei jako szczególnie się wybijających w świecie Dostojewskiego a zarazem najbardziej inspirujących dla przedstawicieli rosyjskiego odrodzenia kulturowego.

Pobierz pliki

Zasady cytowania

Kruszelnicki, M. (2025). Recepcja Dostojewskiego w rosyjskim renesansie kulturowym: specyfika, wpływ, ograniczenia. Przegląd Rusycystyczny, (3 (191). https://doi.org/10.31261/pr.18246

Cited by / Share

Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.


Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).

Nr 3 (191) (2025)
Opublikowane: 2025-09-21


ISSN: 0137-298X
Ikona DOI 10.31261/pr

Wydawca
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne oraz Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Ta strona używa pliki cookie dla prawidłowego działania, aby korzystać w pełni z portalu należy zaakceptować pliki cookie.