O rosyjskich odpowiednikach czeskich nominalno-werbalnych grup składniowych z czasownikiem mít
Abstrakt
O ROSYJSKICH ODPOWIEDNIKACH CZESKICH NOMINALNO-WERBALNYCH GRUP SKŁADNIOWYCH Z CZASOWNIKIEM MÍT
Streszczenie
Pod pojęciem nominalno-werbalnej grupy składniowej typu mít vliv — иметь влияние, mít problémy — испытывать проблемы autor rozumie zwroty opisujące, składające się z formalnego czasownika i rzeczownika abstrakcyjnego.W artykule omówione zostały możliwości wyrażania w języku rosyjskim różnorodnych odcieni znaczeniowych czeskich nominalno-werbalnych grup składniowych (NWGS), których podstawę stanowi formalny czasownik mít z pomocą różnorakich ekwiwalentów czasownikowych tworzących część rosyjskich NWGS.Wśród formalnych czasowników w czeskich NWGS czasownik mít (z bardzo szerokim znaczeniem) absolutnie dominuje (tworzy w przybliżeniu 30% wszystkich badanych grup składniowych). Jednak dystrybucja jego rosyjskiego odpowiednika — czasownika иметь, jest o wiele mniejsza i to również odnosi się do NWGS (częstość użycia czeskiego czasownika mít w przybliżeniu jest sześć razy większa).Jak pokazała analiza, rosyjski czasownik иметь nie zawsze dominuje nawet w stylu książkowym. Zamiast niego (lub niekiedy paralelnie) nierzadko używane są inne czasowniki (szczególnie носить, обладать, пользоваться itd.)Zaproponowana w niniejszy artykule koncepcja stanowi pierwszą próbę opisu grup składniowych. Rezultaty analizy mogą być wykorzystane w metodach, których zadaniem jest kompleksowy opis i użycie konfrontowanych konstrukcji, jak również w przekładzie ustnym i pisemnym. Zdaniem autora, analogiczną konfrontację z językiem rosyjskim można przeprowadzić, porównując go z innymi językami, np. angielskim, niemieckim, polskim czy słowackim.
ON RUSSIAN EQUIVALENTS OF CZECH LEXICALISED VERBO-NOMINAL CONStRUCTIONS WITH VERB MÍT
Summary
Under the concept of lexicalised verbo-nominal constructions (VNC’s), e.g. mít vliv — иметь влияние, mít problémy — испытывать проблемы, the author understands set phrases consisting of a formal verb followed by an abstract noun. the paper deals with the possible ways of expression of the various semantic nuances of Czech VNC’s based on the formal verb mít by means of different verbal equivalents as part of Russian VNC’s. Among formal verbs occurring in the Czech VNC’s, the verb mít (with a very large meaning) is absolutely dominant — it accounts for approx. 30% of all the expressions. However, the only original Russian equivalent of the present verb, the verb иметь, is far less widespread in general Russian and in the Russian VNC’s as well (the Czech verb mít is about six times more frequent). Instead of (or sometimes in parallel with) the verb иметь, other semantically more specific verbs are often used (notably, носить, обладать, пользоваться etc.). the conception suggested and discussed apparently represents the first attempt of its kind. the results obtained can be directly applied to methods used especially for the effective and comprehensive presentation and acquisition of these structures as well as in translation and interpretation practice. An analogical comparison with the Russian language may be carried out in other languages, e.g. in English, German, Polish, Slovak etc.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
