Abstrakt

PODOBIEŃSTWA I RÓŻNICE W ZNACZENIU I UŻYCIU CZASOWNIKÓW ДАТЬ — DÁT, ДАТЬСЯ — DÁT SE W JĘZYKU ROSYJSKIM I CZESKIM

Streszczenie

W artykule przedstawiono zasadnicze podobieństwa i różnice w użyciu czasowników дать — dát, даться — dát se w języku rosyjskim i czeskim, uwzględniając różne schematy ich łączliwości składniowej.Zwrócono uwagę na zjawisko częstszego występowania w ruszczyźnie licznych połączeń wyrazo-wych, zawierających czasownik дать z rzeczownikiem odsłownym i stanowiących całość znacze-niową. to zjawisko, zdaniem autora, wskazuje na tendencję do analityzmu w języku rosyjskim. Starając się dociec przyczyn różnic występujących między badanymi językami, autor podkreśla wpływ niemczyzny na czeszczyznę, o czym świadczą m.in. czeskie konstrukcje z czasownikiem dát w połączeniu z okolicznikiem miejsca (kierunku).

THE CASES OF COINCIDENCE AND DIFFERENCE IN THE MEANING AND USE OF THE VERBS ДАТЬ — DÁT, ДАТЬСЯ — DÁT SE IN RUSSIAN AND CZECH

Summary

the use of the Russian verb  дать and its Czech analogue dát is full identical only in the proper meaning of both verbs, i.e. if they are connected with a dative object designating a person.the Russian verb дать used in broad meaning and connected  with a deverbative noun turns into component of an analytical semantic unit which is represented  by sole full-value verb in Czech. Such expressions are symptoms of the tendency to analytism in Russian in the same way as similar constructions with some other verbs of broad meaning and nominal phrases.On the other hand, the Czech verb dát commonly occurs in connection with an adverbial phrase  while in Russian verbs of more concrete meaning are used in such cases. Such constructions correspond to similar expressions in Germanthere are various differences in the use of the reflexive variants dát se — даться.