fANTASTYKA ĆWIERĆ WIEKU PO PRZEŁOMIE
Abstrakt
Artykuł zawiera przegląd najważniejszych procesów zachodzących w fantastyce rosyjskiej i polskiej po przemianach społeczno-politycznych końca lat 80., początku 90. XX stulecia. Ich efektem był wybór podobnych zagadnień i form fantastyki, w rezultacie czego prawie wszystkie odmiany fantastyki polskiej mają swoje odpowiedniki w literaturze rosyjskiej. Zarówno w Polsce, jak i w Rosji powszechne stało się mieszanie gatunków i stylów. W obu fantastykach dokonała się także zmiana priorytetów. Zajmująca przez wiele lat uprzywilejowaną pozycję twarda fantastyka naukowa ustąpiła miejsca innym gatunkom, w pierwszej kolejności fantasy. Popularność zyskały ponadto historia alternatywna, fantastka socjologiczna, postapokaliptyka i fantastyka grozy. Do gatunków nie mających w Polsce swego odpowiednika należy fantastyka imperialna i prawosławna.
Uniwersytet Śląski Wydział Filologiczny Instytut Filologii Wschodniosłowiańskiej Polska
Dr hab., od roku 2002 adiunkt w Zakładzie Historii Literatury Rosyjskiej Instytutu Filologii Wschodniosłowiańskiej Uniwersytetu Śląskiego. Zajmuje się współczesną prozą rosyjską, szczególnie prozą historyczną i fantastyką. Interesuje się także twórczością rosyjskich postmodernistów i praktykami postkolonialnymi w literaturze rosyjskiej. Jest autorem monografii Proza historyczna Bułata Okudżawy. Z problemów gatunku i intertekstualności oraz książki Grając przeszłością i przyszłością. Rosyjska fantastyka alternatywna i socjologiczna. Ważniejsze publikacje w czasopismach i tomach zbiorowych: „Wyspa Krym" Wasilija Aksionowa jako przykład prozy alternatywno-historycznej, Rosyjska powieść historyczna w refleksji krytycznej i literaturoznawczej, Dlaczego nie antyutopia? „Kyś" Tatiany Tołstoj a „literatura środka”, „Metro 2033”, czyli postapokaliptyczna przestrzeń labiryntu, Rosyjska proza alternatywna w krytyce rosyjskiej, S.N.U.F.F. – utopia zrealizowana (o pewnym aspekcie powieści Wiktora Pielewina), Aleksandr Prochanow – trubadur czerwonego imperium.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
