POETYCKI ŚWIAT LIDII SIENICKIEJ
Abstrakt
Artykuł poświęcono Lidii Sienickiej (Wołyncewej, 1890?-1975), poetce, pisarce, tłumaczce i krytykowi literackiemu, przedstawicielce "pierwszej fali" emigracji rosyjskiej, mieszkającej do 1939 roku w Równem na Wołyniu, natępnie w Warszawie (1939-1964) i USA. Postrzegana przez sobie współczesnych i dzisiejszych badaczy jako jedna z najciekawszych postaci rosysjkiej emigracji w międzywojennej Polsce, Sienicka jest twórczynią niemal zupełnie zapomnianą, a jej dorobek artystyczny nieznany polskim czytelnikom. W artykule podjęto próbę przybliżenia poezji Sienickiej, omówienia jej tematyki i poetyki.
Słowa kluczowe
poezja; rosyjska diaspora w Warszawie; rosyjska poezja kobieca XX wieku; Lidia Sienicka
Bibliografia
Agapkina, Tat’yana. Tsybenko, Ol’ga. “Materyaly k biografii Leona (L’va) Gomolitskogo.” Studia Polonorossica: K 80-letiyu Eleny Zakharovny Tsybenko. Sbornik statey. (Ed.) Khoryev, Viktor. Moskva: Izdatel’stvo Moskovskogo Universiteta, 2003. 468–479 [Агапкина, Татьяна. Цыбенко, Ольга. “Материалы к биографии Леона (Льва) Гомолицкого.” Studia Polonorossica: К 80-летию Елены Захаровны Цыбенко. Сборник статей. (Ред.) Хорев, Виктор. Москва: Издательство Московского Университета, 2003. 468–479].
Aleksandrov, Evgeniy. Russkiye v Severnoy Amerike. Biograficheskiy slovar’. Hamden-San Francisco-Sankt Peterburg: Kongress Russkikh Amerikantsev, 2005 [Александров, Евгений. Русские в Северной Америке. Биографический словарь. Хэмден-Сан-Франциско-Санкт Петербург: Конгресс Русских Американцев, 2005].
Antologiya russkoy poezii v Pol’she. Varshava: [n.s.], 1937 [Антология русской поэзии в Польше. Варшава: [n.s.], 1937].
Beloshevskaya, Lubov’. Mitzner, Piotr. Fleishman, Lazar. “Lev Gomolitskiy i russkaya literaturnaya zhizn’ v mezhvoennoy Pol’she.” Gomolitskiy, Lev. Sochinenya russkogo perioda. V triokh tomakh. Moskva: Vodoley, 2011. I: 5–282 [Белошевская, Любовь. Мицнер, Петр. Флейшман, Лазарь. “Лев Гомолицкий и русская литературная жизнь в межвоенной Польше.” Гомолицкий, Лев. Сочинения русского периода. В трех томах. Москва: Водолей, 2011. I: 5–282].
Drawicz, Andrzej. Inna Rosja. Genealogia rosyjskiej literatury emigracyjnej. Warszawa: Nowa 2, 1980.
Gomolitskiy, Lev. “Provintsyalnye mysli.” Mech 1936, no. 37, 13 sentyabrya [Гомолицкий, Лев. „Провинциальные мысли.” Меч 1936, no. 37, 13 сентября] <https://lit.wikireading.ru/35801>.
Janisławski, Roman. Kilka słów o Równem. Równe: [s.n.], 1939 <http://www.antoranz.net/BIBLIOTEKA/ROWNE/ROWNE-0.HTM>.
Kopaliński, Władysław. Słownik symboli. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Rytm, 2006.
Kulczycka-Saloni, Janina. “Przedwojenne i powojenne pisarstwo Leona Gomolickiego.” Przegląd Humanistyczny 1995, no. 4. 47–57.
Mitzner, Piotr. Fleishman, Lazar. Metamorfozy Lwa (Leona) Gomolickiego. Transl. Szczęsny, Robert. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Wyszyńskiego, 2015.
Nal’yanch, Sergey. “Zhutkaya kniga (‘Sbornik russkikh poetov v Pol’she’).” Za Svobodu!, 23.06.1930 [Нальянч, Сергей. “Жуткая книга (‘Сборник русских поэтов в Польше’)”. За Свободу!, 23.06.1930].
Ndiaye, Iwona Anna. “‘Маленькие храбрые женщины...’. Poezja kobieca pierwszej fali emigracji rosyjskiej w Polsce.” Acta Polono-Ruthenica 2002, no. VII. 45–58.
Ndiaye, Iwona Anna. “Russkaya emigratsyonnaya poeziya na stranitsakh varshavskogo ‘Mecha’ (1934–1939)” [„Русская эмиграционная поэзия на страницах варшавского ‘Меча’ (1934–1939)”] (Ed.) Ksenicz, Andrzej. Słowiańszczyzna Wschodnia: twórczość artystyczna a doświadczenia zbiorowe. Zielona Góra: Wydawnictwo WSP, 1998. 71–76.
Obłąkowska-Galanciak, Iwona. „Gorzkie gody…”. Publicystyczna i literacka działalność Dymitra Fiłosofowa na emigracji. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, 2001.
Pil’skiy, Pyotr. “Russkiye poety v Pol’she.” Sеgodnya 1937, no. 291, 23 oktyabrya [Пильский, Петр. „Русские поэты в Польше.” Сегодня 1937, no. 291, 23 октября] <http://www.russianresources.lt/archive.html>.
Poetycka Atlantyda. Antologia liryki kobiecej „pierwszej fali” rosyjskiej emigracji. (Ed.) Ndiaye, Iwona Anna. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, 2006.
Senitskaya, Lidya. “Monakhinya Mariya. Stikhi. Izdatel’stvo ‘Petropolis’. Berlin.” Russkoye slovo 1939, no. 113 (2230), 15 maya [Сеницкая, Лидия. “Монахиня Мария. Стихи. Издательство ‘Петрополис’. Берлин.” Русское слово 1939, no. 113 (2230), 15 мая] <http://www.russianresources.lt/archive/Senic/Senic_2.html>.
Senitskaya, Lidya. “Oktyabr’skiye dni.” [Сеницкая, Лидия. “Октябрьские дни”] <http://www.russianresources.lt/archive/Senic/Senic_1.html#1>.
Sielicki, Franciszek. “Mereżkowski w Polsce międzywojennej.” Przegląd Humanistyczny 1973, no. 3. 105–127.
Skrunda, Wiktor. “Echa ‘gniewnych jambów’ w poemacie Lwa Gomolickiego ‘Warszawa’ (1934).” Studia Rossica XI 2000. 187–197.
Skrunda, Wiktor. “Rosyjski uchodźca na polskim bruku. O poemacie Lwa Gomolickiego ‘Warszawa’ (1934).” Studia Rossica X 2000. 91–127.
Skrunda, Wiktor. “Zamysł poematu Lwa Gomolickiego ‘Warszawa’ w świetle inwektyw Karola Radka i nauk mnicha Ewagriusza.” Studia Rossica XII 2001. 215–228.
Stiepun, Fyodor. “Sovetskaya i emigrantskaya literatura 20-kh godov.” Stiepun, Fyodor. Vstriechi. München: Tovarishchestvo Zarubezhnykh Pisateley, 1962. 187–202 [Степун, Федор. “Советская и эмигрантская литература 20-х годов.” Степун, Федор. Встречи. München: Товарищество Зарубежных Писателей, 1962. 187–202].
“Vernutssa v Rossiyu — stikhami…”. 200 poetov emigratsii. Antologiya. Sost. Kreyd, Vadim. Moskva: Respublica, 1995 [„Вернуться в Россию — стихами...”. 200 поэтов эмиграции. Антология. Cост. Крейд, Вфдим. Москва: Республика, 1995].
Slovar’ poetov russkogo zarubezhya. (Ed.) Kreyd, Vadim. Sankt Peterburg: Izdatel’stvo Russkogo khristianskogo gumanitarnogo instituta, 1999 [Cловарь поэтов русского зарубежья. (Ред.) Крейд, Вадим. Санкт Петербург: Издательство Русского христианского гуманитарного института, 1999].
Volkovyskiy, Nikolay. “Russkiye literatory v Pol’she.” Sеgodnya 1937, no. 8, 8 yanvarya [Волковыский, Николай. “Русские литераторы в Польше.” Сегодня 1937, no. 8, 8 января] <http://www.russianresources.lt/archive.html>.
Zienkiewicz, Tadeusz. “Dorofiej Bochan — tłumacz literatury polskiej na język rosyjski i krytyk.” (Ed.) Bartoszewicz, Albert. Polsko-wschodniosłowiańskie powiązania kulturowe, literackie i językowe. 1. Literatura i kultura. Olsztyn: Wydawnictwa Wyższej Szkoły Pedagogicznej, 1994. 127–134.
Zienkiewicz, Tadeusz. “‘I nas izgnannikow w molitwach pomiani…’. (O poezji emigracji rosyjskiej w Polsce międzywojennej).” Studia Rossica X 2000. 76–90.
Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Toruń, Poland Polska
http://orcid.org/0000-0001-9563-0723
Dr hab., prof. UMK, pracownik Katedry Literatur Słowiańskich UMK w Toruniu, badaczka poezji i ego-dokumentów I i II fali emigracji rosyjskiej. Ostatnie publikacje: Картины Прованса в твoрчестве Галины Кузнецoвой, „Slavia Orientalis” 2018, nr 4; Przedstawić nieprzedstawialne. „Przypowieści” Lwa Gomolickiego jako świadectwo Zagłady, „Przegląd Rusycystyczny” 2019, nr 2; Функция вещной детали в поэзии „первой волны” русского зарубежья, w: G. Ojcewicz (red.), Rosja i pamięć o rzeczy. Od emblematu do relikwii, Olsztyn 2019.
Kontakt: tomine@umk.pl
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
