Les représentations de l’île Maurice dans l’imaginaire littéraire franco‑mauricien



Abstrakt

Mauritius is a small island in the Indian Ocean, whose population approximates to that of Warsaw. Since its discovery, the island was ruled by several governments: Dutch, French, and English, before it finally became independent in 1968. On this piece of land of about 2,000 m2 live direct descendants of the inhabitants of three continents: Europe, Africa and Asia. The history of the island and the Mauritian people create its specificity.

Undoubtedly, the fact that Mauritius is an island largely influences the Mauritian society. In my article, I will study how this impacts on the society, including its writers. I will seek to define the nature of their relationships. I will try to describe the various representations of the island in Franco‑Mauritian literary fiction at the turn of the twentieth and twenty‑first centuries. Since this topos is in dichotomy of good and evil, I will consider the island as a synonym of a half‑paradise and a half‑prison. Subsequently, I will analyse it as a character of its own. Finally, I will argue that Mauritius can be seen as a reflection of the world, a miniature model. In summary, after
examining the various images of Mauritius, I will try to demonstrate its special status in the Mauritian society, especially in literature.


Key words: Mauritian society, insularity, Franco‑Mauritian literary fiction


Romans franco‑mauriciens

Appanah Nathacha, 2003 : Les Rochers de Poudre d’Or. Paris : Gallimard.

Appanah Nathacha, 2004 : Blue Bay Palace. Paris : Gallimard.

Appanah Nathacha, 2005 : La Noce d’Anna. Paris : Gallimard.

Appanah Nathacha, 2007 : Le dernier frère. Paris : Éditions de l’Olivier.

Appanah Nathacha, 2015 : En attendant demain. Paris : Gallimard.

Devi Ananda, 1993 : Le voile de Draupadi. Paris : Harmattan.

Devi Ananda, 1997 : L’arbre fouet. Paris : Gallimard.

Devi Ananda, 2000 : Moi, l’interdite. Paris : Éditions Drapper.

Devi Ananda, 2001 : Pagli. Paris : Gallimard.

Devi Ananda, 2002 : Soupir. Paris : Gallimard.

Devi Ananda, 2003 : La vie de Joséphin le fou. Paris : Gallimard.

Devi Ananda, 2007 : Indian Tango. Paris : Gallimard.

Devi Ananda, 2011 : Les hommes qui me parlent. Paris : Gallimard.

Devi Ananda, 2015 : Les jours vivants. Paris : Gallimard.

Patel Shenaz, 2002 : Le Portrait Chamarel. Saint‑Denis : Grand Océan.

Patel Shenaz, 2003 : Sensitive. Paris : Éditions de l’Olivier.

Patel Shenaz, 2005 : Le Silence des Chagos. Paris : Éditions de l’Olivier.

Pyamootoo Barlen, 1999 : Bénarès. Paris : Éditions de l’Olivier.

Pyamootoo Barlen, 2002 : Le Tour de Babylone. Paris : Éditions de l’Olivier.

Souza Carl de, 1993 : Le Sang de l’Anglais. Paris : Hatier.

Souza Carl de, 1996 : La maison qui marchait vers le large. Paris : Le Serpent à plumes.

Souza Carl de, 2000 : Les Jours Kaya. Paris : Éditions de l’Olivier.

Souza Carl de, 2001 : Ceux qu’on jette à la mer. Paris : Éditions de l’Olivier.

Souza Carl de, 2012 : En chute libre. Paris : Éditions de l’Olivier.

Autres références bibliographiques

Chelin Antoine, 1989 : Une île et son passé (1507—1947). Sainte Clothilde : Éditions du Cri.

Eriksen Thomas, 1998 : Common denominator, Ethnicity, nationalism and the politics of compromise in Mauritius. Oxford : Berg.

Issur Kumari R., Hookoomsing Vinesh Y., 2001 : L’océan Indien dans les littératures francophones. Paris : Karthala.

Joubert Jean‑Louis, Ramiandrasoa Jean‑Irénée, 1991 : Littératures de l’océan Indien. Paris : Edicef.

Nagapen Amédée, 2010 : Histoire de la colonie, Isle de France — Île Maurice 1721—1968. Rose Hill : Éditions de l’Océan Indien.

Racault Jean‑Michel, 2007 : Mémoires du grand océan. Paris : PUPS.

Toussaint Auguste, 1971 : Histoire de l’île Maurice. Paris : PUF.

Source Internet

https://www.cia.gov/library/publications/the‑world‑factbook/geos/countrytemplate_mp.html. Date de consultation : le 26 juin 2014.


Wiśniewska-SzaranK. (1). Les représentations de l’île Maurice dans l’imaginaire littéraire franco‑mauricien. Romanica Silesiana, 10(1). Pobrano z https://journals.us.edu.pl/index.php/RS/article/view/5970

Katarzyna Wiśniewska-Szaran  ke.wisniewska@uw.edu.pl
Université de Varsovie 
Katarzyna Wiśniewska‑Szaran — doctorante à l’Institut d’Études Romanes et lectrice de la langue française à l’École des Langues Étrangères de l’Université de Varsovie. Dans son travail scientifique, elle se penche sur la culture et la littérature des Mascareignes, notamment de l’île Maurice.



Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).