Rosja w polityce zagranicznej Polski w okresie pozimnowojennym (aspekty polityczne)
Abstrakt
Abstract: Russia in Polish foreign policy in the post-Cold War era (political aspects)
The purpose of the case study is to highlight the main stages, and their characteristics, in Polish foreign policy towards the Russian Federation in the twenty‑year period after the end of Cold War era. The particular attention has been paid to the most recent period in Polish‑Russian relations that falls between 2008 and 2011. Author emphasizes new accents in Polish foreign policy towards Russia, which were introduced by the Government of Donald Tusk after 2008. The principal thesis of the case study assumes that the character of Polish‑Russian relations in the post‑Cold War era did depend on Russia and its internal and external policy, including the policy towards Poland. However, it didn’t depend on it entirely. The Polish‑Russian relations were also conditioned by Poland, Polish foreign policy and, above all, by Polish policy towards Russia and its Western neighbors that had formed part of the Union of Soviet Socialist Republics before. These bilateral relations were also conditioned by the existence of Polish governing parties’ political will to improve relations with Russia. Both sides, Poland and Russia, are responsible for the shape of Polish‑Russian dialogue. In opposition to the opinion that prevails in Poland, the Author reckons that the successive governing parties in this country are somewhat responsible for the poor condition of Polish‑Russian relations in the post‑Cold War era. In the case study the Author gives numerous arguments to back up his statement.
Key words: foreign policy, Polish‑Russian relations, internal and external policy of Russia, Polish‑Russian dialogBibliografia
Ameryka i świat. Rozmowa Zbigniewa Brzezińskiego i Brenta Scowcrofta o globalnym przebudzeniu politycznym. Moderował David Ignatius. Przeł. D. Rossowski. Łódź 2009.
Asmus R.: NATO otwarcie drzwi. Przeł. C. Murawski, G. Siwek. Warszawa 2002.
Balicka M.: Zepsuta róża wiatrów. „Polityka” 1996, nr 21.
Baranowskij W. G.: NATO w oczach Rosji. W: Bezpieczeństwo międzynarodowe czasu przemian. Zagrożenia- koncepcje-instytucje. Red. R. Kuźniar i Z. Lachowski. Warszawa 2003.
Barcz J.: Udział Polski w konferencji „2+4”. Aspekty prawne i proceduralne. Warszawa 1994.
Beste R., Klussmann U. (i inni): Wettlauf zum Tunel. „Der Spiegel”, 15 September 2008.
Bieleń S.: Identyfikacja wizerunkowa Rosji w stosunkach międzynarodowych. W: Wizerunki międzynarodowe Rosji. Warszawa 2011.
Bieleń S.: Paradoksy polskiej polityki zagranicznej. „Studia Europejskie” 2004, nr 2.
Bieleń S.: Polska między Niemcami a Rosją- determinizm czy pluralizm geopolityczny? W Polityka zagraniczna Polski po wstąpieniu do NATO i do Unii Europejskiej. Problemy tożsamości i adaptacji. Red. S. Bieleń. Warszawa 2010.
Bieleń S.: Stosunki Unia Europejska- Rosja. W: Dyplomacja czy siła? Unia Europejska w stosunkach międzynarodowych. Red. S. Parzymies. Warszawa 2009.
Bieleń S.: Tożsamość międzynarodowa Federacji Rosyjskiej. Warszawa 2006.
Bocheński A.: Między Niemcami a Rosją. Warszawa 1994 (pierwsze wydanie Warszawa 1937).
Bonusiak W.: Polska - Rosja. Stosunki gospodarcze, bezpieczeństwo energetyczne. W: Polska wobec wyzwań bezpieczeństwa narodowego. Red. K. Budzowski. Kraków 2010.
Borkowski P. J.: Polityka sąsiedztwa Unii Europejskiej. Warszawa 2009.
Boski P.: Rosjanie i stosunki z nimi w ocenie Polaków. W: Polacy i Rosjanie. Czynniki zbliżenia. Red. M. Dobroczyński. Warszawa-Toruń 1998.
Bryc A.: Cele polityki zagranicznej Federacji Rosyjskiej. Toruń 2004.
Bryc A.: Koncepcja bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej. W: Bezpieczeństwo międzynarodowe pozimnej wojnie. Red. R. Zięba. Warszawa 2008.
Bryc A.: Rosja w XXI wieku. Gracz światowy czy koniec gry? Warszawa 2008.
Brzeziński Z.: Kto chce rozwiązać NATO? „Europa. Magazyn Idei Newsweeka” 2009, nr 1.
Brzeziński Z.: Plan dla Europy. „Polityka” 1995, nr 1 i 2.
Brzeziński Z.: Strategiczna wizja. Ameryka a kryzys globalnej potęgi. Przeł. K. Skonieczny. Kraków 2013.
Brzeziński Z.: Wielka szachownica. Główne cele polityki amerykańskiej. Przeł. T. Wyżyński. Warszawa 1998.
Brzeziński Z.: Wyjść Rosji naprzeciw. „Polityka”, 16 maja 1998.
Curanović A., Kardaś Sz.: Rosja w WikiLeaks. Warszawa 2011.
Czajkowski M.: Miejsce UE w polityce zagranicznej Federacji Rosyjskiej- uwarunkowania, założenia, pola konfliktu i obszary współpracy. „Krakowskie Studia Międzynarodowe” 2008, nr 4 (V).
Czajkowski M.: Uwarunkowania polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej. W: Międzynarodowe wyzwania bezpieczeństwa. Red. K. Budzowski. Kraków 2010.
Czaputowicz J.: System czy nieład? Bezpieczeństwo europejskie u progu XXI wieku. Warszawa 1998.
Czarnocki A.: Koncepcje polityki zagranicznej Polski. W: Międzynarodowe stosunki polityczne. Red. M. Pietraś. Lublin 2006.
Cziomer E.: Charakter stosunków niemiecko-rosyjskich w pozimnowojennej Europie. W: Polska i jej sąsiedzi w latach dziewięćdziesiątych. Polityczne i ekonomiczne aspekty współpracy i integracji. Red. B. Łomiński i M. Stolarczyk. Katowice 1998.
Daniłow D.: Jewropiejskij wybor Rossiji. „Mieżdunarodnaja Żizn” 2005, No 7-8.
Dbamy o Polskę. Dbamy o Polaków. Materiał informacyjny PiS. Warszawa 2007.
Dębski S.: Ewolucja doktryny polityki wschodniej Polski. W: Polityka wschodnia Polski. Uwarunkowania. Koncepcje. Realizacja. Red. A. Gil, T. Kapuśniak. Lublin-Warszawa 2009.
Dębski S.: Polska a modernizacyjny wybór Rosji w XXI w. „Polski Przegląd Dyplomatyczny” 2009, nr 6.
Dębski S.: W elitarnym gronie. „Nowa Europa Wschodnia” 2009, nr 2 (IV).
Dobieszewski J.: Przesądy, uprzedzenia, stereotypy - kilka refleksji o pojęciach. W: Katalog wzajemnych uprzedzeń Polaków i Rosjan. Red. A. de Lazari Warszawa 2006.
Dobroczyński M.: Między mocarstwami. Niemcy-Polska-Rosja. Warszawa-Toruń 1996.
Dolińska X., Fałkowski M.: Polska- Niemcy. Wzajemny wizerunek w okresie rozszerzania Unii Europejskiej. Warszawa 2001.
Drawicz A.: I co dalej z nami? W: Polska w Europie na przełomie wieków. Red. J. Stefanowicz. Warszawa 1997.
Dylla D. W.: Die Raketenab-wehrpolitik Obamas und deren Perzeptionen in Mitteleuropa und Russland. „Europäische Sicherheit“, Januar 2011.
Dynamika stosunków polsko rosyjskich w latach 1991-1996. Red. A. Ananicz. Kraków 1997.
Eksposé ministra Radosława Sikorskiego w Sejmie wygłoszone 8 kwietnia 2010 r. [źródło: www.msz.gov.pl (dostęp: 03.09.2010)].
Europa, Europa. Rozmowa z Michaelem Kaufmanem. „Wprost” 1995, nr 2.
Fałkowski M., Popko A.: Polacy i Niemcy. Wzajemny wizerunek po rozszerzeniu Unii Europejskiej. Warszawa 2006.
Federacja Rosyjska 1991-2001. Red. J. Adamowski, A. Skrzypek. Warszawa 2002.
Federacja Rosyjska w stosunkach międzynarodowych. Red. A. Czarnocki, I. Topolski. Lublin 2006.
Fedorowicz K.: Polityka Polski wobec Rosji, Ukrainy i Białorusi w latach 1989-2010. Poznań 2011.
Główne elementy polskiej polityki wschodniej. „Przegląd Rządowy” 1994, nr 3 (33).
Gordon P. H.: Europa Środkowa i Wschodnia: amerykański punkt widzenia. „Polski Przegląd Dyplomatyczny” 2009, nr 6.
Grajewski A.: Wyzwania polskiej polityki wschodniej. W: Polityka zagraniczna Polski. Unia Europejska, Stany Zjednoczone, sąsiedzi. Red. J. Czaputowicz. Warszawa 2008.
Grodzki R.: Polska polityka wschodnia w okresie koabitacji po 2007 roku. „Przegląd Zachodni” 2009, nr 3.
Grodzki R.: Polska polityka zagraniczna w XX i XXI wieku. Zakrzewo 2009.
Grudziński P.: Państwo inteligentne. Polska w poszukiwaniu międzynarodowej roli. Toruń 2008.
Hofman I.: Polska - Niemcy - Europa. Program zachodni paryskiej „Kultury”. Lublin 2009.
Huntington S. P.: Zderzenie cywilizacji i nowy kształt ładu światowego. Przeł. H. Jankowska. Warszawa 1997.
Informacja ministra spraw zagranicznych Polski Radosława Sikorskiego na temat polityki zagranicznej RP w 2008 roku. W: K. Łastawski: Polska racja stanu po wstąpieniu do Unii Europejskiej. Warszawa 2009.
Iwaszow L.: Rossija - NATO. „Mieżdunarodnaja Żizn” 1999, No 9.
Jan Paweł II: Przyszła zjednoczona Europa. W: Wizje Europy. Materiały dyskusyjne. Red. A. D. Rotfeld. Warszawa 1989.
Janecki S.: Pieski Moskwy. „Wprost” 2008, nr 34.
Kaczmarek M.: „Relacje przez pośredników?” Stosunki polsko -rosyjskie w ostatnich kilku latach. W: Skomplikowane stosunki Polaków i Rosjan. Red. M. Dobroczyński i J. Marszałek-Kawa. Toruń 2005.
Kaczmarski M., Konończuk W.: Rosyjski dylemat w polityce zagranicznej Polski po 1999 roku. W: Polityka wschodnia Polski. Uwarunkowania. Koncepcje. Realizacja. Red. A. Gil, T. Kapuśniak. Lublin-Warszawa 2009.
Kaczmarski M.: Rosja na rozdrożu. Polityka zagraniczna Władymira Putina. Warszawa 2006.
Kagan R.: Powrót historii i koniec marzeń. Przeł. G. Sałuda. Poznań 2009.
Katalog wzajemnych uprzedzeń Polaków i Rosjan. Red. A. de Lazari. Warszawa 2006.
Kerski B.: Druga siła napędowa w Europie? „Dialog” 2011, nr 95.
Khalizad Z., Brzeziński I. J.: Rozszerzenie demokratycznej strefy pokoju na Europę Wschodnią. „Sprawy Międzynarodowe” 1993, nr 3.
Kobrinskaja I.: Czy Zachód może zaakceptować rosyjskie koncepcje bezpieczeństwa? W: Polska i Rosja. Polska i Rosja. Strategiczne sprzeczności i możliwości dialogu. Red. A. Magdziak-Miszewska. Warszawa 1998.
Kobrinskaja I.: Nowe spojrzenie na stosunki rosyjsko-polskie. W: Polska i Rosja. Strategiczne sprzeczności i możliwości dialogu. Red. A. Magdziak-Miszewska. Warszawa 1998.
Koncepcja bezpieczeństwa narodowego FR z 10 stycznia 2000 roku. „Dokumenty OSW”, 27 stycznia 2000.
Koncepcja Strategiczna Obrony i Bezpieczeństwa Członków Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego, przyjęta przez szefów państw i rządów w Lizbonie „Rocznik Strategiczny” 2010/2011.
Koncepcja strategiczna Sojuszu zatwierdzona przez szefów państw i rządów, biorących udział w posiedzeniu Rady Północnoatlantyckiej (Waszyngton 23-24 IV 1999). W: Prawo w stosunkach międzynarodowych. Wybór dokumentów. Oprac. S. Bieleń. Warszawa 2004.
Kostrzewa-Zorbas G.: Jak wygrać na wyjeździe. „Newsweek” 2008, nr 9.
Kozyriew A.: Demokratyczna transformacja. Przeł. K. W. Smerd. Warszawa 1995.
Kozyriew A.: Strategia partniorstwa. „Mieżdunarodnaja Żizn” 1994, No 5.
Krajobraz po transformacji. Środowisko międzynarodowe Polski lat dziewięćdziesiątych. Red. R. Kuźniar. Warszawa 1992.
Krzymowski A.: Plan Miedwiediewa- nowa architektura bezpieczeństwa? „Sprawy Międzynarodowe” 2009, nr 2.
Kupchan Ch. A.: Odnawianie Zachodu. W: Bezpieczeństwo narodowe i międzynarodowe u schyłku XX wieku. Red. D. B. Bobrow, E. Haliżak, R. Zięba. Warszawa 1997.
Kupiecki R.: Kierunek atlantycki w polskiej polityce zagranicznej po 1989 r. W: Polska polityka bezpieczeństwa 1989-2000. Red. R. Kuźniar. Warszawa 2001.
Kupiecki R.: Od Londynu do Waszyngtonu. NATO w latach dziewięćdziesiątych. Warszawa 1998.
Kuźniar R.: Droga do wolności. Polityka zagraniczna III Rzeczypospolitej. Warszawa 2008.
Kuźniar R.: Droga do wolności. Polityka zagraniczna III Rzeczypospolitej. Warszawa 2008.
Kuźniar R.: Po zimno wojenne dwudziesto-lecie 1989-2010. Stosunki międzynarodowe na przełomie XX i XXI wieku. Warszawa 2011.
Kuźniar R.: Polityka wschodnia III RP- sukcesy pragmatyzmu, porażki prometeizmu. W: Polityka wschodnia Polski. Uwarunkowania. Koncepcje. Realizacja. Red. A. Gil, T. Kapuśniak. Lublin-Warszawa 2009.
Kuźniar R.: Zmierzch dominacji Zachodu. W: Kryzys 2008 a pozycja międzynarodowa Zachodu. Red. R. Kuźniar. Warszawa 2011.
Lang K.-O.: Między geopolityką a integracją europejską. „Dialog” 2008, nr 84.
Lasoń M.: Polska wobec wyzwań bezpieczeństwa energetycznego. W: Międzynarodowe bezpieczeństwo energetyczne w XXI wieku. Red. E. Cziomer. Kraków 2008.
Lazari de A.: Polskie i rosyjskie problemy z rosyjskością. Łódź 2009.
Lazari de A.: Rosja Putina: ciągłość i zmiana. W: Dokąd zmierza świat? Red. A. D. Rotfeld. Warszawa 2008.
Lazari de A.: Wzajemne uprzedzenia Polaków i Rosjan. W: Katalog wzajemnych uprzedzeń Polaków i Rosjan. Red. A. de Lazari. Warszawa 2006.
Leonard M., Popescu N.: Rachunek sił w stosunkach Unia Europejska-Rosja. Fundacja im. Stefana Batorego. Londyn-Warszawa 2008.
Łagowski B.: Ekshumacje. „Przegląd” 2010, nr 50.
Łagowski B.: Patriotyzm po katastrofie. Magazyn Idei „Newsweeka” 2010, nr 5.
Łomiński B.: Europa Środkowa w polityce zagranicznej Rosji. W: Polska i jej sąsiedzi w latach dziewięćdziesiątych. Polityczne i ekonomiczne aspekty współpracy i integracji. Red. B. Łomiński i M. Stolarczyk. Katowice 1998.
Łomiński B.: Zachód w rosyjskiej polityce zagranicznej. W: Polityka: przedmiot badań i formy jej przejawiania się. Red. P. Dobrowolski i M. Stolarczyk. Katowice 2000.
Magdziak-Miszewska A.: Polska-Rosja 1991-1996: między mitem straconych szans a rzeczywistością nie wykorzystanych okazji. W: Polska i Rosja. Strategiczne sprzeczności i możliwości dialogu. Red. A. Magdziak-Miszewska. Warszawa 1998.
Malak K.: Instytucjonalizacja wielostronnej współpracy na obszarze Wspólnoty Niepodległych Państw. W: Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa na obszarze Wspólnoty Niepodległych Państw. Red. A. Legucka, K. Malak. Warszawa 2008.
Malendowski W.: Nowe uwarunkowania i cele polityki zagranicznej Polski po roku 1989. W: Polska i jej sąsiedzi w latach dziewięćdziesiątych. Polityczne i ekonomiczne aspekty współpracy i integracji. Red. B. Łomiński i M. Stolarczyk. Katowice 1998.
Malgin W.: Rol' Moskwy dla Polakow wsiegda budiet dwojstwiennoj. Politiczeskaja żyzn' w Polsze bukwalno propitana istoriczeskoj problematikoj. „Niezawisimaja Gazieta”, 11 april 2007.
Marszałek J.: Polskie dyskusje o integracji europejskiej po II wojnie światowej w historycznej perspektywie porównawczej. Wybrane zagadnienia. Toruń 2010.
Meller S.: Jak rozmawiać z Rosją? „Polski Przegląd Dyplomatyczny” 2008, nr 1.
Meller S.: Język polityki a racja stanu. „Polski Przegląd Dyplomatyczny” 2006, nr 2.
Meller S.: Polityka ciągłości i zmiany. W: Ciągłość i zmiana w polskiej polityce zagranicznej. Red. P. Kosiewski. Warszawa 2006.
Menkiszak M., Piotrowski M.A.: Polska polityka wschodnia. W: Polityka zagraniczna RP 1989-2002. Red. R. Kuźniar, K. Szczepanik. Warszawa 2002.
Menkiszak M.: Polska w obecnej polityce rosyjskiej. „Więź” 1995, nr 3.
Menkiszak M.: Polska w strategii międzynarodowej Federacji Rosyjskiej. W: Bezpieczeństwo narodowe Polski: geopolityczne i geo-ekonomiczne uwarunkowania. Red. E. Haliżak. Toruń 1995.
Menkiszak M.: Trudne sąsiedztwo: problematyka bezpieczeństwa w stosunkach Polski z ZSRR i Rosją w latach 1989-2000. W: Polska polityka bezpieczeństwa 1989-2000. Red. R. Kuźniar. Warszawa 2001.
Menkiszak M.: Wybrane zagadnienia problematyki bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej. W: Polska i Rosja. Polska i Rosja. Strategiczne sprzeczności i możliwości dialogu. Red. A. Magdziak-Miszewska. Warszawa 1998.
Mieroszewski J.: Finał klasycznej Europy. Wybrał, opracował i wstępem opatrzył R. Habielski. Lublin 1997.
Migalski M., Wojtasik W., Mazur M.: Polski system partyjny. Warszawa 2006.
Misja kijowska - rozmowa z prezydentem RP o sytuacji na Ukrainie. „Polityka” 2004, nr 51.
Mizgała J. J.: Cele polityki rosyjskiej wobec Polski. W: Polityka zagraniczna Polski. Unia Europejska, Stany Zjednoczone, sąsiedzi. Red. J. Czaputowicz. Warszawa 2008.
Moczulski L.: Geopolityka. Potęga w czasie i przestrzeni. Warszawa 1999.
Mojsiewicz Cz.: Stosunki Polski z Federacją Rosyjską. W: Polska i jej nowi sąsiedzi (1989-1993). Red. Cz. Mojsiewicz. Toruń 1994.
Molo B.: Znaczenie Rosji dla bezpieczeństwa energetycznego Niemiec. „Krakowskie Studia Międzynarodowe” 2006, nr 4 (III).
Muszyński M., Rak K.: Plan Kaczyńskiego. „Wprost” 2008, nr 35.
Nijakowski L. M.: Polska polityka pamięci. Esej socjologiczny. Warszawa 2008.
Ochmann C.: Panorama wschodnioeuropejska. „Dialog” 2009, nr 89.
Olechowski A.: Europejska opcja polskiej polityki zagranicznej. „Rocznik Polskiej Polityki Zagranicznej” 1995.
Pflüger F.: Warunek pojednania Polski z Rosją. „Dialog” 1998, nr 2.
Pilawski K.: Polska-Rosja: szczerość i hipokryzja. „Przegląd” 2011, nr 14.
Polacy i Rosjanie. Czynniki zbliżenia. Warszawa-Toruń 1998.
Polityka wschodnia Polski. Uwarunkowania. Koncepcje. Realizacja. Red. A. Gil, T. Kapuśniak. Lublin-Warszawa 2009.
Polityka zagraniczna Federacji Rosyjskiej. Wybrane aspekty stosunków z Polską, Ukrainą i Białorusią. Red. L. Zyblikiewicz, M. Czajkowski, P. Bajor. Kraków 2010.
Polityka zagraniczna Polski po wstąpieniu do NATO i do Unii Europejskiej. Problemy tożsamości i adaptacji. Red. S. Bieleń. Warszawa 2010.
Polityka zagraniczna Rosji. Red. S. Bieleń, M. Raś. Warszawa 2008.
Polityka zagraniczna RP 1989-2002. Red. R. Kuźniar, K. Szczepanik. Warszawa 2002.
Polska a Obwód Kaliningradzki Federacji Rosyjskiej. Teraźniejszość i wyzwania przyszłości. Red. A. Żukowski. Toruń 2008.
Polska i jej sąsiedzi w latach dziewięćdziesiątych. Polityczne i ekonomiczne aspekty współpracy i integracji. Red. B. Łomiński i M. Stolarczyk. Katowice 1998.
Polska i Rosja. Strategiczne sprzeczności i możliwości dialogu. Red. A. Magdziak-Miszewska. Warszawa 1998.
Polska i Rosja: partnerstwo dla transformacji. „Przegląd Rządowy” 1994, nr 3 (33).
Polska polityka wschodnia. Red. S. Miklaszewski, G. Przebinda. Kraków 2000.
Potulski J.: Współczesne kierunki rosyjskiej myśli politycznej. Między nauką, ideologicznym dyskursem a praktyką. Gdańsk 2010.
Primakow J.: Mieżdunarodnyje otnosznia nakanunie XXI wieka: probliemy, pierspiektiwy. „Mieżdunarodnaja Żizn” 1996, No 10.
Pronińska K.: Strategie bezpieczeństwa energetycznego państwa na przykładzie wybranych krajów UE. W: Państwo w teorii i praktyce stosunków międzynarodowych. Red. M. Sułek, J. Symonides. Warszawa 2009.
Raport w sprawie konfliktu w Gruzji. „Międzynarodowy Przegląd Polityczny” 2010, nr 1.
Raś M.: Wybór Rosji po 2008 roku. W: Kryzys 2008 a pozycja międzynarodowa Zachodu. Red. R. Kuźniar. Warszawa 2011.
Reiter J.: W niemieckim lustrze. „Polityka Polska” 1990, nr 1.
Riecke H.: Polityka zagraniczna bez przymusu: Powstanie kultury strategicznej UE? W: Polska-Niemcy. Tożsamość i kryteria bezpieczeństwa w stosunkach transatlantyckich. Red. S. Dębski i T. Jaskułowski. Warszawa 2005.
Rocznik Polskiej Polityki Zagranicznej. PISM 2009, 2010.
Rocznik Strategiczny. Przegląd sytuacji politycznej, gospodarczej i wojskowej w środowisku międzynarodowym Polski 2006/2007; 2007/2008; 2008/2009.
Rosja w okresie prezydentury Władymira Putina. Red. A. Stępień-Kuczyńska i S. Bieleń. Łódź-Warszawa-Toruń 2008.
Roszkowski W.: Historia Polski 1914-2004. Wydanie dziesiąte rozszerzone. Warszawa 2004.
Rotfeld D.: Polityka suwerennej Polski w niestabilnym świecie. „Sprawy Międzynarodowe” 2008, nr 4.
Rotfeld D.: Polska w niepewnym świecie. Warszawa 2006.
Sienkiewicz B.: Wyznania rusofoba. „Newsweek”, 25 czerwca 2006.
Skomplikowane stosunki Polaków i Rosjan. Red. M. Dobroczyński i J. Marszałek-Kawa. Toruń 2005.
Skubiszewski K.: Polska i Sojusz Północnoatlantycki w latach 1989-1991. „Sprawy Międzynarodowe” 1999, nr 1.
Smoleń M.: Obwód kaliningradzki po rozszerzeniu Unii Europejskiej. W: Międzynarodowe implikacje procesu integracji europejskiej dla Polski i Niemiec. Red. E. Cziomer, M. Czajkowski. Kraków 2004.
Spanger H. J.: EU-Russland: Was bleibt von der strategischen Partnerschaft? „Internationale Politik und Gesellschaft“ 2007, Nr. 2.
Stadtmüller E.: Pożegnanie z nieufnością? Rozszerzenie NATO i UE a stosunki polsko rosyjskie w kontekście bezpieczeństwa europejskiego. Wrocław 2003.
Stefanowicz J.: Rzeczypospolitej pole bezpieczeństwa. Warszawa 1993.
Stefanowicz J.: Wizje ładu europejskiego z udziałem Niemiec, Polski i Rosji. W: Międzynarodowa przyszłość Niemiec, Polski i Rosji. Warszawa 1997.
Stemplowski R.: Kształtowanie polskiej polityki zagranicznej. Wstęp do analizy. Warszawa 2004.
Stemplowski R.: Wprowadzenie do analizy polityki zagranicznej. Wyd. 2 rozsz. T. 1. Warszawa 2007.
Stiglitz J. E.: Globalizacja. Przeł. H. Simbierowicz. Warszawa 2004.
Stolarczyk M.: Bezpieczeństwo Polski i Europy Środkowej u progu XXI wieku. W: Stosunki międzynarodowe w Europie na przełomie XX i XXI wieku. Wybrane aspekty. Red. J. Przewłocki i M. Stolarczyk. Katowice 2002
Stolarczyk M.: Główne modele bezpieczeństwa europejskiego a państwa Grupy Wyszehradzkiej (1990-1994). W: Bezpieczeństwo państw Grupy Wyszehradzkiej. Nadzieje i realia. Red. J. Przewłocki i B. Osadnik. Katowice 1995.
Stolarczyk M.: Interwencja NATO w Jugosławii i jej implikacje dla bezpieczeństwa międzynarodowego (niektóre aspekty). W: Polityka: przedmiot badań i formy jej przejawiania się. Red. P. Dobrowolski i M. Stolarczyk. Katowice 2000.
Stolarczyk M.: Kontrowersje wokół militarnego zaangażowania Polski w Iraku. W: „Studia Politicae Universitatis Silesiensis”. Red. J. Iwanek, M. Stolarczyk, przy współ. O. Szury-Olesińskiej. Katowice 2005, T. 1.
Stolarczyk M.: Prawicowy populizm w Polsce jako jedna z barier na drodze do poprawy stosunków polsko-rosyjskich. „Krakowskie Studia Międzynarodowe” 2011, nr 4.
Stolarczyk M.: Zbieżność i różnice interesów w stosunkach polsko-niemieckich w latach 1989-2009. Katowice 2010.
Stosunki Polski z sąsiadami w pierwszej dekadzie XXI wieku. Red. M. Stolarczyk. Katowice 2011.
Stosunki polsko-rosyjskie. Stereotypy, realia, nadzieje. Red. J. Marszałek-Kawa i Z. Karpus. Toruń 2008.
Stosunki Rosji z Unią Europejską. Red. S. Sulowski i K. Chudoliej. Warszawa 2009.
Stratiegija nacionalnoj biezopastnosti Rossij-skoj Fiederacii do 2020 goda (dokument przyjęty dekretem prezydenta Federacji Rosyjskiej z dnia 12 maja 2009 r.) [www.scrf.gov.ru].
Szabo S. F.: Na rozstaju dróg. Kryzys w stosunkach niemiecko-amerykańskich. Warszawa 2006.
Szeptycki A.: Stosunki polsko-ukraińskie: od tryumfu „pomarańczowej rewolucji” do Russia first policy. „Sprawy Międzynarodowe” 2010, nr 3.
Szturba E. W.: Postroienie koncepcii nacionalnoj biezopasnosti w Rossijskoj Fiederacii w 1992-2004 gg. Moskva 2009.
Tabor M.: Polska w Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego. W: Udział Polski w organizacjach międzynarodowych. Red. S. Parzymies, I. Popiuk-Rysińska. Warszawa 2012.
Talbott S.: NATO: przystań czy pułapka. „Polityka” 1995, nr 32.
Teczki Giedroycia. Oprac. I. Hofmanm L. Unger. Lublin 2010.
Teraz Europa. Rozmowa z Helmutem Kohlem kanclerzem Republiki Federalnej Niemiec. „Wprost” 1995, nr 25.
Topolski I.: Stosunki białorusko-rosyjskie. W: Białoruś w stosunkach międzynarodowych. Red. I. Topolski. Lublin 2009.
Traktat między Rzecząpospolitą Polską a Federacją Rosyjską o przyjaznej i dobro-sąsiedzkiej współpracy” w: J. Kukułka: Traktaty sąsiedzkie Polski odrodzonej. Wrocław 1998.
Trębski K.: Plan Marcinkiewicza. „Wprost” 2006, nr 6.
Trienin D.: Dialog na temat bezpieczeństwa. „Eurazja” 1996, nr 2.
Trzcielińska-Polus A.: Bezpieczeństwo energetyczne w polityce zagranicznej Polski i Niemiec. Wybrane aspekty. W: Polska wobec wyzwań bezpieczeństwa narodowego. Red. K. Budzowski. Kraków 2010.
Tymanowski J.: Sąsiedzkie państwa wschodnie w polskiej polityce bezpieczeństwa. Toruń 2009.
Varwick J.: Das neue strategische konzept der NATO. „Aus Politik und Zeitgeschichte” 2010, Nr. 50.
Wasiuta O.: Stosunki polsko-rosyjskie. W: Polska wobec sąsiadów. Współczesne stosunki polityczne. Red. W.T. Modzelewski. Olsztyn 2009.
Wągrowska M.: Architektura bezpieczeństwa według Rosji. Europa w poszukiwaniu odpowiedzi. „Sprawy Międzynarodowe” 2009, nr 3.
Wiśniewski J., Żodź-Kuźnia K.: Mocarstwa współczesnego świata-problem przywództwa światowego. Poznań 2008.
Włodkowska A.: Polak-Rosjanin: dwa bratanki? Szanse i przeszkody polsko-rosyjskiego pojednania. W: Stosunki polsko-rosyjskie. W: Polska wobec sąsiadów. Współczesne stosunki polityczne. Red. W.T. Modzelewski. Olsztyn 2009.
Wolff-Powęska A.: Pamięć i przestrzeń publiczna. W: Pamięć i polityka zagraniczna. Red. P. Kosiewski. Warszawa 2006.
Wołyńskie rachunki. Wywiad z G. Motyką. „Newsweek”, 4 września 2011.
Wschodni filar. Rozmowa ze Zbigniewem Brzezińskim. „Polityka” 1999, nr 11.
Wybór dokumentów do nauki prawa międzynarodowego. Oprac. K. Kocot i K. Wolfke. Wrocław-Warszawa 1978.
Wystąpienie ministra spraw zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Olechowskiego wygłoszone w Sejmie (12.05.1994). „Zbiór Dokumentów” 1994, nr 2.
Wywiad A. D. Rotfelda dla „Tygodnika Powszechnego” 2007, nr 51-52.
Wywiad z ambasadorem FR w Polsce, Jurijem Kaszlewem. „Wprost” 1993, nr 35.
Zaborowski M.: Przyjaciele, sąsiedzi, antagoniści? Rosja i Rosjanie w polskiej kampanii prezydenckiej 2010. W: Wybory prezydenckie w Polsce 2010. Red. J. Okrzesik, W. Wojtasik. Katowice 2011.
Zając J.: Bandwagoning w stosunkach polsko-amerykańskich. „Przegląd Zachodni” 2009, nr 3.
Założenia polityki zagranicznej Federacji Rosyjskiej. „Eurazja” 1994, nr 5-6.
Założenia polskiej polityki bezpieczeństwa. Polityka bezpieczeństwa i strategia obronna RP. W: Polska polityka bezpieczeństwa 1989-2000. Red. R. Kuźniar. Warszawa 2001.
Zięba R.: Czy Polska ma wystarczające gwarancje bezpieczeństwa narodowego? W: Demokratyczna Polska w globalizującym się świecie. Red. K. A. Wojtaszczyk, A. Mirska. Warszawa 2009.
Zięba R.: Czy w stosunkach polsko -rosyjskich możliwe jest przejście od „polityki historycznej” do „polityki perspektywicznej”? „Przegląd Zachodni” 2009, nr 3.
Zięba R.: Główne kierunki polityki zagranicznej Polski po zimnej wojnie. Warszawa 2010.
Zięba R.: Uwarunkowania polityki zagranicznej państwa. W: Wstęp do teorii polityki zagranicznej państwa. Red. R. Zięba. Toruń 2004.
Żurawski vel Grajewski P.: Geopolityka- siła-wola. Rzeczypospolitej zmagania z losem. Kraków 2010.
Żurawski vel Grajewski P.: Polityka Unii Europejskiej wobec Rosji a interesy Polski 1991-2004. Kraków-Warszawa 2008.
Wydział Nauk Społecznych Uniwersytet Śląski w Katowicach
prof. dr hab. – kierownik Zakładu Stosunków Międzynarodowych w Instytucie Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).