Park w dobie obrazów cyfrowych. Praktyki późnej nowoczesności: bywać – naturalizować – mieszkać
Abstrakt
Park as an intentionally formed phenomenon is an example of imposing on reality both anthropocentric patterns and those typical of a specific cultural context. Interpreted against the backdrop of space, nature, landscape, it unravels its power as a human gesture, sign and measure of human nature – expresses a man’s attitude to the world. Founded on the topographical experience, a park gains the status of a place and initiates the processes of taming and naturalization. Everyday being with a park leads to living, which then endows a park with an order of life and identity. To be, to naturalize, to live – these are the practices of existence in the world, deconstructed by the processes of globalisation, including digitalization. While analysing digital realizations
of a park and a park extended over the spaces emitted by the screens and monitors of digital devices in terms of the functions it performs in a modern and postmodern city, this paper asks about contemporary forms of settlement, embodied by virtual and real parks.
Słowa kluczowe
park; naturalization; settlement; topographical experience; cyberspace
Bibliografia
Adorno Theodor W., 1994: Teoria estetyczna. Przeł. Krystyna Krzemieniowa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Banaszkiewicz Karina, 2011: Audiowizualność i mimetyki przestrzeni. Media, narracja, człowiek. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Banaszkiewicz Karina, 2014: Antropologia krajobrazu filmowego. Człowiek i natury w trybach transgresji. W: Krajobraz kulturowy. Red. Beata Frydryczak, Mieszko Ciesielski. Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
Banaszkiewicz Karina, 2015: Heimat jako przestrzeń i pamięć integrująca niemiecki obszar kulturowy. Krajobrazy i filmowe pejzaże w kadrze antropologii. W: Karły na ramionach olbrzymów? Kultura niemieckiego obszaru językowego w dialogu z tradycją. Red. Katarzyna Grzywka-Kolago et al. Warszawa: Instytut Germanistyki UW.
Banaszkiewicz Karina, 2017: Reality and Virtuality in the Era of Digital Images. In: Proceeding of ICA 2016. „Aesthetics and Mass Culture”. e-book.
Baudrillard Jean, 2001: Ameryka. Przeł. Renata Lis. Wyd. 2. Warszawa: Sic!.
Benjamin Walter, 2011: O zdolności mimetycznej. Przeł. Robert Reszke. W: Walter Benjamin: Twórca jako wytwórca. Eseje i rozprawy. Warszawa: Wydawnictwo KR.
Böhme Gernot, 2002: Filozofia i estetyka przyrody w dobie kryzysu środowiska naturalnego. Przeł. Jarosław Merecki. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Culler Jonathan, 1975: Structuralist Poetics: Structuralism, Linguisthic and Study of Literature. London: Routledge.
Edensor Tim, 2004: Ideologiczne, wiejskie krajobrazy narodowe. W: Idem: Tożsamość narodowa, kultura popularna i życie codzienne. Przekł. Agata Sadza. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Frydryczak Beata, 2013: Krajobraz. Od estetyki the picturesque do doświadczenia topograficznego, Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
Heidegger Martin, 1994: Przestrzenność tego, co wewnątrz świata poręczne. W: Martin Heidegger: Bycie i czas. Przełożył, przedmową i przypisami opatrzył Bogdan Baran. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Heidegger Martin, 2002: Schöpferische Landschaft: Warum Bleiben wir in der Provinz? In: Idem: Gesamtausgabe. I: Abteilung. Bd. 12. Ed. Hermann Heidegger. Frankfurt a. Mein: Vergleiche Press.
Ingold Tim, 2000: The Perception of the Environment. Essay of Livelihood, Dwelling and Skill. London–New York: Routledge.
Latour Bruno, 2011: Nigdy nie byliśmy nowocześni. Studium antropologii symetrycznej. Przekł. Maciej Gdula. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Lévi-Strauss Claude, 2000: Natura i kultura. W: Claude Lévi-Strauss: Antropologia strukturalna. Przeł. Krzysztof Pomian. Warszawa: Wydawnictwo KR.
Maffesoli Michel, 2008: Czas plemion. Schyłek indywidualizmu w społeczeństwach ponowoczesnych. Tłum. Marta Bucholc. Red. i przedmowa do polskiego wydania Barbara Fatyga. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Manovich Lev, 2010: Poetyka powiększonej przestrzeni. Przeł. Anna Nacher. W: Miasto w sztuce – sztuka miasta. Red. Ewa Rewers. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.
Marquard Odo, 1997: Presentation off Duty and Depoliticised Revolution: Philosophical Remarks on Art and Politics. In: The Age of Modernism. Art in the 20th Century. Eds. Chritos M. Joachimides, Norman Rosenthal. Stuttgard–London–New York: Hatje Verlag.
Rewers Ewa, 2005: Post-polis. Wstęp do filozofii ponowoczesnego miasta. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.
Simmel Georg, 2008: Socjologia przestrzeni. W: Idem: Pisma socjologiczne. Wybór, oprac. i wprowadzenie Heinz-Jürgen Dahme i Otthein
Rammstedt. Przeł. Małgorzata Łukasiewicz. Wstęp do wyd. pol. Jerzy Szacki. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Zambrano Maria, 2014: Agonia Europy. Przeł. Maria Fogler. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Uniwersytet Śląski w Katowicach Polska
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
