Prawne i społeczne aspekty zatrudnienia pracowników migrujących w Turcji
Abstrakt
Od ponad dziesięciu lat Turcja stoi w obliczu masowego napływu obywateli syryjskich, którzy – obok Afgańczyków, Irakijczyków i Irańczyków – ubiegają się o ochronę międzynarodową. To humanitarne wyzwanie ma wiele różnych aspektów, jak np. zapewnienie mieszkań, zapewnienie zatrudnienia, dostęp do usług zdrowotnych i edukacji. Ogólną zasadą regulującą traktowanie uchodźców i osób ubiegających się o azyl jest zapewnienie im tymczasowych ośrodków zakwaterowania. Nie można jej jednak stosować w przypadku syryjskich imigrantów ze względu na masową skalę zjawiska. Turcja przyjęła 3,6 mln Syryjczyków, udzielając im tymczasowego statusu jako podlegających ochronie międzynarodowej. Ten rodzaj ochrony nie daje im jednak prawa do podjęcia pracy. Podobnie jak inni obcokrajowcy, którzy chcą pracować w Turcji, Syryjczycy muszą ubiegać się o pozwolenie na pracę. W praktyce wielu Syryjczyków pracuje bez takiego pozwolenia, co stanowi poważne naruszenie prawa. Poza aspektem prawnym problem ten musi zostać rozwiązany dzięki współpracy różnych dziedzin nauk społecznych, zwłaszcza socjologii i polityki publicznej. Wdrożenie instrumentów prawnych nie rozwiąże problemów społecznych, jeśli integracja imigrantów ze społecznością ich przyjmującą nie zostanie zrealizowana przy użyciu odpowiednich środków motywujących. W artykule omówiono ustawodawstwo krajowe regulujące zatrudnianie pracowników migrujących. Następnie autor analizuje zaistniałą sytuację w aspekcie praktycznym, na podstawie wcześniejszych badań oraz raportów organizacji krajowych i międzynarodowych.
Słowa kluczowe
pracownicy migrujący; pozwolenie na pracę; ochrona tymczasowa
Bibliografia
Akbas, S., Unluturk Ulutas, C.: Küresel Fabrika Kentinin Görünmeyen İşçileri: Denizli İşgücü Piyasasında Suriyeli Gocmenler. “Calisma ve Toplum” 2018/1, 167–192. https://www.calismatoplum.org/makale/kuresel-fabrika-kentinin-gorunmeyen-iscileri-denizli-isgucu-piyasasinda-suriyeli-gocmenler.
Caro, L.P.: Syrian Refugees in the Turkish Labour Market (23.03.2020) https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---europe/---ro-geneva/---ilo-ankara/documents/publication/wcms_738602.pdf (Access date: 05.05.2021).
Cinar, S.: İnsaat Isgucu Piyasasında Yeni Aktorler ve Yeni Catısmalar: Turkiylei Iscilerin Gozunden Suriyeli Insaat Iscileri. “Calisma ve Toplum” 2018/1, 121–137. https://www.calismatoplum.org/makale/insaat-isgucu-piyasasinda-yeniaktorler-ve-yeni-catismalar-turkiyeli-iscilerin-gozunden-suriyeli-insaatiscileri.
Coban, B.: Turkiye’de İssizlik Profili Baglamında Suriyeli Genclerin Istanbul Isgucu Pıyasasına Katılım Sorunları. “Calisma ve Toplum” 2018/1, 193–216. https://www.calismatoplum.org/makale/turkiyede-issizlik-profili-baglamindasuriyeli-genclerin-istanbul-isgucu-piyasasina-katilim-sorunlari.
Dedeoglu, S.: Tarimsal Uretimde Gocmen Isciler: Yoksulluk Nobetinden Yoksullarin Rekabetine. “Calisma ve Toplum” 2018/1, 37–68. https://www.calismatoplum.org/makale/tarimsal-uretimde-gocmen-isciler-yoksulluknobetinden-yoksullarin-rekabetine.
DSP-IGAM Report: Suriyeli Multecilerin Turkiye’deki Isgücü Piyasasına Entegrasyonu: Engeller ve Fırsatlar. https://igamder.org/uploads/belgeler/DSPIGAM-Turkey-Final-Policy-brief-Feb-2019-Tur.pdf.
Erdogdu, S.: Türkiye’de Geçici KOruma Altındaki Suriyeliler İçin İnsana Yakışır İşlerin Desteklenmesi, İsci ve ISveren Orgutleri Ne Yaplamlı? Isci ve Isveren Orgutlerinin Kapasitelerinin Artırılmasına Yonelik Ihtiyac Analizi. Ankara 2018. https://www.researchgate.net/profile/Seyhan-Erdogdu/publication/330412782_Turkiye%27de_Gecici_Koruma_Altindaki_Suriyeliler_Icin_Insana_Yakisir_Islerin_Desteklenmesi_ISCI_VE_ISVEREN_ORGUTLERI_NE_YAPMALI_Isci_ve_Isveren_Orgutlerinin_Kapasitelerinin_Artirilmasina_Yonelik_Ihtiyac/links/5c3f1914458515a4c72a36a1/Tuerkiyede-Gecici-Koruma-Altindaki-Suriyeliler-Icin-Insana-Yakisir-Islerin-Desteklenmesi-ISCI-VE-ISVEREN-OeRGUeTLERI-NE-YAPMALIIsci-ve-Isveren-Oerguetlerinin-Kapasitelerinin-Artirilmasina-Yoenelik-Ih.pdf.
ILO Projects: https://www.ilo.org/ankara/projects/refugee-response/lang--tr/index.htm.
Korkmaz, E.E.: Turkiye’de Tekstil Sanayisnin Sosyal taraflarının Multeci İscilerein Istihdamına Bakısı. “Calisma ve Toplum” 2018/1, 93–120. https://www.calismatoplum.org/makale/turkiyede-tekstil-sanayisinin-sosyal-taraflarininmulteci-iscilerin-istihdamina-bakisi.
Lordoğlu, K., Aslan, M.: Görünmeyen Göçmen Çocukların İşçiliği; Türkiye’deki Suriyeli Çocuklar. “Calisma ve Toplum” 2018/1, 715–732. https://www.calismatoplum.org/makale/gorunmeyen-gocmen-cocuklarin-isciligi-turkiyedekisuriyeli-cocuklar.
Mutlu, P., Misirli, K.Y., Kahveci, M., Akyol, A.E., Erol, E., Gümüşcan, İ., Pınar, E., Salman, C.: Suriyeli Göçmen İşçilerin İstanbul Ölçeğinde Tekstil Sektörü Emek Piyasasına Eklenmenmeleri ve Etkileri. “Calisma ve Toplum” 2018/1, 69–92. https://www.calismatoplum.org/makale/suriyeli-gocmen-iscilerinistanbul-olceginde-tekstil-sektoru-emek-piyasasina-eklemlenmeleri-ve-etkileri.
Pinar, A., Siverekli, E., Demir, M.: Sanlıurfada Isverenlerın ve Iscilerin Suriyeli Istıhdamına Bakısı. https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---europe/---ro-geneva/---ilo-ankara/documents/publication/wcms_479272.pdf.
Report on Turkey’s Asylum Law and Policies, Heinrich Böll Stiftung. Istanbul, December 2019. https://tr.boell.org/sites/default/files/2019-12/ASYLUM%20ENG-S.pdf.
Sahankaya Adar, A.: Turkiye’de Yeni Prekarya Suriyeli Isgucu mu? “Calisma ve Toplum” 2018/1, 13–36. https://www.calismatoplum.org/makale/turkiyede-yeni-prekarya-suriyeli-isgucu-mu.
Toksoz, G.: Türkiye’ye Yönelik Düzensiz Göç ler ve Göç menlerin İnşaat Sektöründe Enformel İstihdamı. https://dspace.ankara.edu.tr/xmlui/handle/20.500.12575/68466.
UNDP Turkey: Annual Report 2021, Results from 2020, May 2021. https://annualreport.undp.org.tr/wp-content/uploads/2021/05/UNDP-TURKEY-Annual-Report-2021.pdf.
Varcın, R.,Savcı, I., Gulcubuk, B., Piskin, M.: Ankara’da Gecici Koruma Altındaki Suriyelilere Yonelik Isgıcı Piyasası Arastırması, Ankara, Mart 2019. http://www.kizilaytoplummerkezleri.org/upload/yayinlarimiz/pdf/Türk%20Kızılay%20-%20Ankara’da%20Geçici%20Koruma%20Altındaki%20 Suriyelilere%20Yönelik%20İşgücü%20Piyasası%20Araştırması%20Raporu.pdf.
Yildiz, G.B.: Foreign Workers in Turkey, Their Rights and Obligations Regulated in Turkish Labour Law. “European Journal of Migration and Law” 2007, no. 9, 207–227.

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).