Przejrzystość wynagrodzeń przed zatrudnieniem. Wpływ dyrektywy (UE) 2023/970 na prawne ramy procesu rekrutacji

Krzysztof Jajor

doi:10.31261/zpppips.2026.24.01

Opublikowane: 2025-05-05

2026

Przejrzystość wynagrodzeń przed zatrudnieniem. Wpływ dyrektywy (UE) 2023/970 na prawne ramy procesu rekrutacji

Krzysztof Jajor

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.31261/zpppips.2026.24.01

Abstrakt

Unijna dyrektywa 2023/970 ma stanowić remedium na utrzymujące się nierówności płacowe pomiędzy kobietami i mężczyznami. Zawiera obszerny katalog mechanizmów przejrzystości wynagrodzeń, które dążą do zniwelowania asymetrii informacyjnej w kwestii płac pomiędzy pracodawcami a pracownikami. Środki te znajdą zastosowanie nie tylko w toku zatrudnienia, lecz także na etapie przed zawarciem umowy. W artykule omówiono przewidziane w dyrektywie mechanizmy przejrzystości wynagrodzeń przed zatrudnieniem (obowiązek ujawnienia proponowanego wynagrodzenia na wczesnym etapie rekrutacji, zakaz zadawania pytań o wysokość dotychczasowych zarobków, wymóg neutralnych i niedyskryminujących ogłoszeń o pracę) oraz zestawiono te mechanizmy z obecnie obowiązującymi w Polsce w tej kwestii standardami. Poruszono również problematykę zakresu podmiotowego dyrektywy. Celem było ustalenie, jak istotny wpływ implementacja dyrektywy wywrze na krajowe prawne ramy procesu rekrutacji, a także wysunięcie postulatów co do brzmienia przepisów wdrażających omawiane rozwiązania.

Słowa kluczowe:

przejrzystość wynagrodzeń , rekrutacja , dyskryminacja w zatrudnieniu , dyrektywa 2023/970 , prawo pracy , kodeks pracy

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Jajor, K. (2025). Przejrzystość wynagrodzeń przed zatrudnieniem. Wpływ dyrektywy (UE) 2023/970 na prawne ramy procesu rekrutacji. Z Problematyki Prawa Pracy I Polityki Socjalnej, 1–25. https://doi.org/10.31261/zpppips.2026.24.01

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).

Bibliografia

Barański M.: Obowiązki informacyjne osoby ubiegającej się o zatrudnienie pracownicze. „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2016, nr 4, s. 25–30.
Google Scholar

Barzycka-Banaszczyk M.: Odpowiedzialność odszkodowawcza pracodawcy. Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2017, legalis.
Google Scholar

Barzycka-Banaszczyk M.: Prawo pracy. 19. wyd., uwzględnia zmiany wprowadzone ustawą z 26.4.2023 r. Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2023.
Google Scholar

Bolesta A.: Komentarz do art. 18(3a). W: Kodeks pracy. Komentarz. Red. K. Walczak. Wyd. 33. Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2023, legalis.
Google Scholar

Ciupa S.W.: Naruszenie zakazu dyskryminacji w zatrudnieniu w praktyce korzystania z ogłoszeń rekrutacyjnych. Cz. 1. Dyskryminacja ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, wymóg spełnienia określonych obowiązków lub innych rygo rów. „Monitor Prawa Pracy” 2006, nr 11, legalis.
Google Scholar

Ciupa S.W.: Naruszenie zakazu dyskryminacji w zatrudnieniu w praktyce korzystania z ogłoszeń rekrutacyjnych. Cz. 2. Dyskryminacja ze względu na określoną sytuację kandydata, posiadanie określonych kwalifikacji lub statusu, posiadanie określonych cech osobowych. „Monitor Prawa Pracy” 2006, nr 12, legalis.
Google Scholar

Cudowski B.: Ujawnienie wynagrodzenia przez pracownika jako przyczyna rozwiązania umowy o pracę. W: Z aktualnych zagadnień prawa pracy i zabezpieczenia społecznego. Księga Jubileuszowa Profesora Waleriana Sanetry. Red. B. Cudowski, J. Iwulski. Temida 2, Białystok 2013, s. 71–83.
Google Scholar

Dörre-Nowak D.: Refleksje na temat współczesnego kształtu ryzyka osobowego pracodawcy oraz prawnie dozwolonych form jego ograniczenia. W: Współczesne problemy prawa pracy i ubezpieczeń społecznych. Red. L. Florek. Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego–LexisNexis Polska, Warszawa 2011, LEX.
Google Scholar

Drozd A.: Prawo podmiotu zatrudniającego do pozyskiwania informacji o kandydacie na pracownika. Wydawnictwo LexisNexis, Warszawa 2004.
Google Scholar

Fajgielski P.: Komentarz do art. 4 RODO. W: Tenże: Ogólne rozporządzenie o ochronie danych. Ustawa o ochronie danych osobowych. Komentarz. Wyd. 2. Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2022, s. 786–789, LEX.
Google Scholar

Florek L.: Komentarz do art. 22(1). W: Kodeks pracy. Komentarz. Red. L. Florek. Wyd. 7. Wolters Kluwer, Warszawa 2017, s. 194–199.
Google Scholar

Frimmel W. i in.: Mandatory Wage Posting, Bargaining and the Gender Wage Gap. Department of Economics, Johannes Kepler University of Linz. Working Paper No. 2202, April 2022. Pobrano z: http://www.economics.jku.at/pa pers/2022/wp2202.pdf [30.11.2024].
Google Scholar

Gersdorf M.: Komentarz do art. 22(1). W: M. Gersdorf, K. Rączka, M. Raczkowski: Kodeks pracy. Komentarz. Wyd. 3. Stan prawny na 9 października 2014 r. LexisNexis Polska, Warszawa 2014, s. 168–175, LEX.
Google Scholar

Góral Z.: 1.5. Zakres zastosowania zakazu dyskryminacji w zatrudnieniu. W: Różne oblicza dyskryminacji w zatrudnieniu. Red. J.R. Carby-Hall, Z. Góral, A. Tyc. Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2021, s. 35–40, LEX.
Google Scholar

Jaśkowski K.: Komentarz do art. 22(1)–22(1b). W: E. Maniewska, K. Jaśkowski: Komentarz aktualizowany do Kodeksu pracy. Wolters Kluwer, Warszawa 2024, LEX.
Google Scholar

Kawecki M.: Dopuszczalność pozyskiwania danych osobowych pracowników przez pracodawców na przykładzie zaświadczeń o niekaralności. „Acta Universitatis Wratislaviensis” 2014, nr 3576, „Prawo” 2014, nr 316/1, s. 61–68. Pobrano z: https://repozytorium.uni.wroc.pl/dlibra/publication/edition/119473 [30.11.2024].
Google Scholar

Klimecki D., Kaczmarek S.: Identyfikacja umów cywilnoprawnych, zwanych umowami śmieciowymi, w praktyce inspekcji pracy i jej skutki. W: Współczesne problemy zatrudnienia. Wykorzystanie umów śmieciowych dla „ukrycia” stosunku pracy. Red. Z. Kubot, S. Kowalski. Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2016, legalis.
Google Scholar

Książek D., Baran K.W.: Sposoby nawiązania umownego stosunku pracy. W: System prawa pracy. T. 2: Indywidualne prawo pracy. Część ogólna. Red. G. Goździewicz. Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2017, s. 209–225, LEX.
Google Scholar

Kuba M.: Zakaz dyskryminacji w zatrudnieniu pracowniczym. [Biblioteka Prawa Pracy. Red. Z. Góral]. Stan prawny na 31 marca 2017 r. Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2017, LEX.
Google Scholar

Kulikowski K.: Dlaczego w Polsce nie będzie obowiązku jawności wynagrodzeń w ofertach pracy? Czyli o wyzwaniach dla rozwoju innowacji społecznych w procesach zarządzania ludźmi. „Journal of Modern Science” 2022, T. 48, nr 1, s. 365–385. http://dx.doi.org/10.13166/jms/149206.
Google Scholar

Majkowska-Szulc S., Tomaszewska M.: Dyskryminacja w zatrudnieniu w braku możliwej do zidentyfikowania ofiary dyskryminacji. Glosa do wyroku TS z dnia 10 lipca 2008 r., C-54/07. „Europejski Przegląd Sądowy” 2009, nr 7, s. 46–56.
Google Scholar

Masewicz W.: Prawna ochrona danych o wynagrodzeniu za pracę. „Pracodawca i Pracownik” 1998, nr 8, s. 11–20.
Google Scholar

Mitrus L.: Projekt unijnej dyrektywy w sprawie równości oraz przejrzystości wynagrodzeń kobiet i mężczyzn. W: Dorobek i rozwój myśli polskiej nauki prawa pracy w świetle wyzwań XXI wieku. Księga dedykowana pamięci Profesora Bogusława Cudowskiego. Red. P. Nowik i in. Temida 2–przy współpracy Wydziału Prawa Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2022, s. 197–211.
Google Scholar

Monitoring zasady równego traktowania w ogłoszeniach o pracę. Cel, metodologia, wyniki badań i ich analiza. W: Równe traktowanie w zatrudnieniu. Przepisy a rzeczywistość. Raport z monitoringu ogłoszeń o pracę. Wnioski. Rekomendacje. Red. K. Kędziora, K. Śmiszek, M. Zima. Polskie Towarzystwo Prawa Antydyskryminacyjnego, Warszawa 2009, s. 9–25. Pobrano z: https://www.ptpa.org.pl/site/assets/files/1029/17_raport_rowne_traktowanie_w_zatrudnieniu.pdf [28.01.2025].
Google Scholar

Nałęcz M.: Komentarz do art. 22(1). W: Kodeks pracy. Komentarz. Red. W. Muszalski, K. Walczak. Wyd. 13. Stan prawny: 1 czerwca 2021 r. Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2021, legalis.
Google Scholar

Nerka A.: Etyczne problemy ochrony danych osobowych pracownika w stosunkach pracy. „Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym” 2010, T. 13, nr 1, s. 107–121. https://doi.org/10.18778/1899-2226.13.1.10.
Google Scholar

Niezbecka E.: Ujawnienie wysokości wynagrodzeń pracowników a ochrona dóbr osobistych osób fizycznych. „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 1992, nr 8, s. 24–29.
Google Scholar

Nowak M.: Obowiązek informowania pracowników o warunkach zatrudnienia w świetle nowej unijnej dyrektywy 2019/1152. „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2021, nr 6, s. 27–40. https://doi.org/10.33226/0032-6186.2021.6.4.
Google Scholar

OECD: Pay Transparency Tools to Close the Gender Wage Gap. Gender Equality at Work. OECD Publishing, Paris 2021. https://doi.org/10.1787/eba5b91d-en.
Google Scholar

Pawłucki M., Nowak P.: Koncepcja pracownika w dyrektywie PE i Rady (UE) 2019/1152 w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej a pojęcie pracownika w polskim prawie pracy. „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2021, nr 3, s. 24–31. https://doi.org/10.33226/0032-6186.2021.3.4.
Google Scholar

Sanetra W.: Komentarz do art. 22(1). W: J. Iwulski, W. Sanetra: Kodeks pracy. Komentarz. Wyd. 3. Stan prawny na 20 marca 2013 r. LexisNexis Polska, Warszawa 2013, LEX.
Google Scholar

Skoda S.: Directing Job Search in Practice: Mandating Pay Information in Job Ads. „Job Market Paper” 2022. Pobrano z: https://samuelskoda.github.io/skoda_jmp.pdf [30.11.2024].
Google Scholar

Spurek S.: Dyskryminacja w ogłoszeniach o pracę. Ustawowy zakaz oraz zadania organów państwa. W: Równe traktowanie w zatrudnieniu. Przepisy a rzeczywistość. Raport z monitoringu ogłoszeń o pracę. Wnioski. Rekomendacje. Red. K. Kędziora, K. Śmiszek, M. Zima. Polskie Towarzystwo Prawa Antydyskryminacyjnego, Warszawa 2009, s. 27–43. Pobrano z: https://www.ptpa.org.pl/site/assets/files/1029/17_raport_rowne_traktowanie_w_zatrudnieniu.pdf [28.01.2025].
Google Scholar

Szewczyk H.: Jawność wynagrodzeń za pracę a unijna zasada „przejrzystości wynagrodzeń” (uwagi „de lege lata” i „de lege ferenda”). „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2021, nr 11, s. 3–12. https://doi.org/10.33226/0032-6186.2021.11.1.
Google Scholar

Szewczyk H.: Prawne aspekty równości wynagrodzeń za pracę w świetle dyrektywy nr 970/2023/UE. „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2024, nr 8, s. 45–56. https://doi.org/10.33226/0032-6186.2024.8.6.
Google Scholar

Szewczyk H.: Równość płci w zatrudnieniu. Stan prawny na 18 grudnia 2016 r. Wolters Kluwer, Warszawa 2017, LEX.
Google Scholar

Świątkowski A.: Kodeks pracy. Komentarz. Wyd. 6. Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2018.
Google Scholar

Tlatlik J.: Ochrona danych osobowych i dóbr osobistych pracowników a dochodzenie roszczeń z tytułu dyskryminacji i nierównego traktowania w wynagradzaniu. W: Zatrudnienie w epoce postindustrialnej. Red. B. Godlewska-Bujok, K. Wal czak. Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2021, legalis.
Google Scholar

Tlatlik J.: Zakaz dyskryminacji na etapie nawiązywania stosunku pracy. Stan prawny na 1 lutego 2022 r. Wolters Kluwer, Warszawa 2022, LEX.
Google Scholar

Tobiasz-Skrzypek A.: Prawna ochrona danych o wynagrodzeniu pracownika. „Prawo Pracy” 1999, R. 5, nr 2, s. 13–15.
Google Scholar

Tomaszewska M.: Komentarz do art. 22(1). W: Kodeks pracy. Komentarz. Projekty nowelizacji Kodeksu pracy z komentarzem. T. 1: Art. 1–93. Red. K.W. Baran. Wyd. 6, stan prawny na 10 sierpnia 2022 r. Wolters Kluwer, Warszawa 2022, LEX.
Google Scholar

Torbus U.: Przejrzystość wynagrodzeń – uwagi na tle propozycji dyrektywy UE z 2021 r. „Z Problematyki Prawa Pracy i Polityki Socjalnej” 2022, T. 3(20), s. 1–25. http://dx.doi.org/10.31261/zpppips.2022.20.10.
Google Scholar

Torbus U.: Ryzyko pracodawcy związane z pracą zdalną. W: Praca zdalna w polskim systemie prawnym. Red. M. Mędrala. Stan prawny na 1 lipca 2021 r. Wolters Kluwer, Warszawa 2021, s. 47–66, LEX.
Google Scholar

Unterschütz J.: Europejska autonomiczna definicja pracownika. Przyczynek do dyskusji nad rozwojem prawa zatrudnienia. „Roczniki Administracji i Prawa” 2021, T. 21, z. specjalny, s. 129–137. http://dx.doi.org/10.5604/01.3001.0015.6077.
Google Scholar

Wacławska P.K.: Rekrutacja w drodze ogłoszeń – charakterystyka prawna. „Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2004, nr 4, s. 14–22.
Google Scholar

Walczak K.: Podawanie wysokości pensji w ofertach pracy to na zachodzie [!] standard. Rzeczpospolita, Pro, Prawo w Firmie, 14.12.2007. https://www.rp.pl/
Google Scholar

prawo-w-firmie/art8411341-podawanie-wysokosci-pensji-w-ofertach-pracy-to-na-zachodzie-standard [dostęp: 30.11.2024].
Google Scholar

Walczak K.: Rozdział VII. Umowa o pracę. W: Prawo pracy. Red. K.W. Baran. Wolters Kluwer, Warszawa 2022, s. 188–207.
Google Scholar

Wujczyk M.: Informacje o wynagrodzeniu pracownika a prawo pracownika do ochrony prywatności. „Studia z Zakresu Prawa Pracy i Polityki Społecznej” 2014, s. 109–119.
Google Scholar

Zieliński M.J.: 2.4.6.3. Dopuszczalność przetwarzania danych osobowych pracowników i kandydatów do pracy. W: System prawa pracy. T. 3: Indywidualne prawo pracy. Część szczegółowa. Red. K.W. Baran, M. Gersdorf, K. Rączka. Wolters Kluwer, Warszawa 2021, s. 199–209, LEX.
Google Scholar

2026
Opublikowane: 2020-11-27

ISSN: 0208-5003

eISSN: 2719-3462

10.31261/zpppips

Wydawca

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Licencja CC

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Prześlij tekst