O rozważaniach na temat polskich książek dla młodzieży w pierwszych dwóch dekadach XXI wieku. „Między dzieciństwem a dorosłością" Dominika Borowskiego – na marginesie lektury
Abstrakt
In this review, Marta Nadolna considers the positive and negative aspects of Dominik Borowski’s book Między dzieciństwem a dorosłością. O polskich powieściach dla młodzieży w pierwszym dwudziestoleciu XXI wieku [Between Childhood and Adulthood. On Polish Novels for Young Readers in the First Two Decades of the 21st Century], in which Borowski examines how fiction addressed to young readers has changed in the last two decades. Nadolna looks at the advantages and disadvantages of this publication, while citing noteworthy novels for young readerscurrently available on th e publishing market. At the same time, she also examines the themes that this fiction addresses related to civilizational changes and issues of a dysfunctional world, those outlined by Borowski and those ignored by him, also in terms of the amount of concern bestowed on them in the book. Nadolna concludes her review on a positive note, finding Borowski’s book to be reliable as well as amply repaying the reader’s attention.
Słowa kluczowe
youth novel; literature for young people; young audience; book
Bibliografia
Adamczykowa Z., 2001, Literatura dla dzieci. Funkcje, kategorie, gatunki, Wydawnictwo WSP TWP, Warszawa.
Adamczykowa Z., 2008, Literatura „czwarta” – w kręgu zagadnień teoretycznych, w: Literatura dla dzieci i młodzieży (po roku 1980), red. K. Heska-Kwaśniewicz, [T. 1], Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, s. 13–46.
Borowski D., 2022, Między dzieciństwem a dorosłością. O polskich powieściach dla młodzieży w pierwszym dwudziestoleciu XXI wieku, Podhalańska Państwowa Uczelnia Zawodowa w Nowym Targu, Nowy Targ.
Cieślikowski J., 1976, Literatura czwarta. O naturze i sposobach istnienia literatury dla dzieci, „Literatura Ludowa”, nr 1, s. 3–14.
Gwadera M., 2009, Współczesny rynek książki dla dzieci i młodzieży, w: Literatura dla dzieci i młodzieży (po roku 1980), red. K. Heska-Kwaśniewicz, T. 2, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, s. 152–166.
Heska-Kwaśniewicz K., red., 2008, Literatura dla dzieci i młodzieży (po 1980 roku), [T. 1], Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Leszczyński G., 2010, Bunt czytelników. Proza inicjacyjna netgeneracji, Wydawnictwo SBP, Warszawa.
Michułka D., 2018, Bez wyjścia? O zagubieniu aksjologicznym bohaterów dziecięcych i młodzieżowych… (na wybranych przykładach twórczości Ewy Przybylskiej, Barbary Kosmowskiej), „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica”, vol. 6, s. 19−33, https://doi.org/10.24917/23534583.6.2.
Nadolna-Tłuczykont M., 2017, Tabu w literaturze dla młodego czytelnika, w: Literatura dla dzieci i młodzieży, red. K. Tałuć, T. 5, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, s. 79–95.
Pytlos B., 2014, Powieści dla dziewcząt w latach 1969–1980, w: Literatura dla dzieci i młodzieży, red. K. Heska-Kwaśniewicz, K. Tałuć, T. 4, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, s. 74–97.
Sochańska B., Czechowska J., red., 2012, Tabu w literaturze i sztuce dla dzieci, Media Rodzina–Duński Instytut Kultury, Poznań–Warszawa.
Wójcik-Dudek M., 2008, Czytająca dziewczyna, w: Literatura dla dzieci i młodzieży (po roku 1980), red. K. Heska-Kwaśniewicz, [T. 1], Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, s. 57–78.
Uniwersytet Śląski w Katowicach Polska
https://orcid.org/0000-0002-4721-5127
Marta Nadolna – doktor nauk humanistycznych, adiunkt w Instytucie Literaturoznawstwa i Instytucie Nauk o Kulturze Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Zainteresowania badawcze: literatura dla dzieci i młodzieży, cenzura, biografistyka, instytucje kultury, komunikacja w Internecie, techniki zapamiętywania i efektywnego uczenia się.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
