Pozycja pokrzywdzonego w świetle nowelizacji Kodeksu postępowania karnego z 19 lipca 2019 r.
Abstrakt
This article addresses some amendments of the Polish Code of Criminal Procedure in so far as they affect the position of the injured party. The Act of 19 July 2019 amending the Polish Code of Criminal Code provides for a number of changes relating to that participant of criminal proceedings. The paper deals with the extension of the time limit within which it is possible to withdraw a motion to prosecute, changes to the so-called subsidiary complaint, setting a deadline for questioning the injured under Articles 185a and 185c of the Polish Code of Criminal Procedure or serving the injured party with an order to pay (injunctive judgment) alongside the instructions on how to appeal against the judgment and simultaneously file a statement that the injured will act in the capacity of a subsidiary prosecution counsel. The analysis is aimed to establish whether those changes have led to the strengthening or weakening of the position of the injured party.
Słowa kluczowe
injured party; criminal process; motion to prosecute; questioning; minor; subsidiary complaint; auxiliary prosecution counsel; order for payment; injunctive judgment; amendment
Bibliografia
Biederman A.: Rzetelna informacja a aktywność pokrzywdzonego w procesie karnym. Prok. i Pr. 2007, nr 4.
Błachnio-Parzych A., Kosonoga J.: Rzetelny proces karny w orzecznictwie Sądu Najwyższego. W: Rzetelny proces karny. Red. P. Wiliński. Warszawa 2009.
Bodnarczuk I.: Przesłuchanie małoletniego w procesie karnym w trybie art. 185a i 185b k.p.k. „Wrocławskie Studia Erazmiańskie. Zeszyty Studenckie” 2009, nr 2.
Dudka K., Artymiak G.: Sytuacja pokrzywdzonego w procesie karnym, ze szczególnym uwzględnieniem roli oskarżyciela posiłkowego i powoda cywilnego. Instytut Wymiaru Sprawiedliwości. Warszawa 2012.
Grzegorczyk T.: Kodeks Postępowania Karnego. Komentarz. Kraków 2003.
Horna M.: Nowelizacja kodeksu postępowania karnego a ochrona małoletniego podczas przesłuchania. „Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka” 2014, Vol. 13, nr 14.
Karolczyk P.: Sprzeciw od wyroku nakazowego. Prok. i Pr. 2006, nr 7–8.
Kierski M.: Jednokrotne przesłuchanie pokrzywdzonego w trybie art. 185a k.p.k. – zasada czy wyjątek?. Prok. i Pr. 2018, nr 11.
Kulesza C. W: Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Red. K. Dudka. LEX nr 10800.
Kurowski M. W: Kodeks postępowania karnego. T. I. Komentarz aktualizowany. Red. D. Świecki. LEX nr 581032.
Limańska A.: Brak obowiązku stawiennictwa oskarżyciela publicznego na rozprawie w kontekście podstawowych zasad procesu karnego. Probl. Prawa Karnego 2018, nr 2(28).
Nowicki K. W: Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Red. J. Skorupka. Warszawa 2015.
Nowikowski I.: Kontrola merytoryczna oświadczenia strony o odwołaniu czynności procesowej. Annales UMCS 1996, Vol. XLIII.
Proces karny. Red. K. Marszał, J. Zagrodnik. Warszawa 2017.
Skowron B. W: Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Red. K. Dudka. LEX nr 10800.
Stefański R.A. W: Kodeks postępowania karnego. T. II. Komentarz do art. 167–296. Red. R.A. Stefański, S. Zabłocki. LEX nr 10826.
Szymańska-Pytlińska M., Chodecka A.: Zagrożenia wtórną wiktymizacją dziecka – ofiary wykorzystywania seksualnego związane z badaniami sądowymi. „Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka” 2014, Vol. 13, nr 1.
Zagrodnik J.: Instytucja skargi subsydiarnej w procesie karnym. Warszawa 2005.
Zagrodnik J.: Udział prokuratora w postępowaniu sądowym wszczętym przez oskarżyciela posiłkowego subsydiarnego. Prok. i Pr. 2017, nr 2.
Orzecznictwo
Post. SN z dnia 24 września 1997 r., I KZP 13/97. OSNKW 1997, nr 11–12, poz. 100.
Post. SN z dnia 9 listopada 2016 r., V KK 273/16. Legalis.
Wyr. SN z dnia 6 lipca 2006 r., IV KK 226/06. LEX nr 219845.
Wyr. SN z dnia 24 listopada 2009 r., III KK 176/09. LEX nr 553885.
Wyr. TK z dnia 16 maja 2018 r., K 12/15, Dz.U. 2018 r., poz. 942.
Źródła internetowe
Pismo Rzecznika Praw Obywatelskich z dnia 17 lutego 2016 r. Źródło: https://www.rpo.gov.pl/sites/default/files/Wyst%C4%85pienie%20generalne%20-%20185c%20par.2%20k.p.k%2017.12.2015..pdf [dostęp: 15.06.2020].
Pismo Rzecznika Praw Obywatelskich z dnia 16 kwietnia 2018 r. Źródło: https://www.rpo.gov.pl/sites/default/files/Wyst%C4%85pienie%20do%20Ministra%20Sprawiedliwo%C5%9Bci%20ws.%20procedury%20przes%C5%82ucha%C5%84%20ofiar%20przest%C4%99pstw%20seksualnych%20%20.pdf [dostęp: 15.06.2020].
Sprawozdania Prokuratury Krajowej z działalności powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury w sprawach karnych. Źródło: https://pk.gov.pl/dzialalnosc/sprawozdania-i-statystyki/ [dostęp: 15.06.2020].
Źródła inne
Opinia Komisji Legislacyjnej przy Naczelnej Radzie Adwokackiej do projektu. Źródło: https://www.ora-warszawa.com.pl/wp-content/uploads/2019/01/opinia_KL_przy_NRA.pdf [dostęp: 15.06.2020].
Opinia OBSiL KRRP z 17.12.2018 r. do projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw. Źródło: http://obsil.pl/wp-content/uploads/2018/12/Opinia-OBSiL-z-17.12.2018-r.-projekt-zmian-KPK.pdf [dostęp: 15.06.2020].
Wystąpienie Rzecznika Praw Obywatelskich z 11.09.2017 r. do Sekretarza Stanu w Kancelarii Prezydenta RP, sygn. VII.510.45.2017.AJK. Źródło: https://www.rpo.gov.pl/sites/default/files/Co%20warto%20zmienia%C4%87%20w%20polskich%20s%C4%85dach%20-%20RPO%20do%20Min.%20w%20Kancelarii%20Prezydenta%2011.09.2017.pdf [dostęp: 15.06.2020].
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
