Nowelizacja art. 37a k.k. na mocy ustawy z 19 czerwca 2020 r. w świetle racjonalnych celów karania
Abstrakt
Na mocy nowelizacji z 19 czerwca 2020 r. w sposób istotny zmodyfikowany został art. 37a k.k. Przepis ten został wprowadzony do kodeksu karnego w 2015 r. i miał na celu ograniczenie stosowania kary pozbawienia wolności w stosunku do drobniejszych czynów zabronionych, acz zagrożonych jedynie karą pozbawienia wolności. W 2020 r. doszło do częściowego odwrócenia tego kierunku zmian poprzez podwyższenie wymogów zastosowania art. 37a k.k., co spotkało się z licznymi wątpliwościami.
Słowa kluczowe
kara pozbawienia wolności; sankcja alternatywna; wymiar kary; kary nieizolacyjne
Bibliografia
Literatura
Ćwiąkalski Z.: Komentarz do art. 60 k.k. W: Kodeks karny. Część ogólna. T. 1, cz. 2: Komentarz do art. 53–116. Red. W. Wróbel, A. Zoll. Wyd. 5. Warszawa 2016.
Grześkowiak A.: Komentarz do art. 37a k.k. W: Kodeks karny. Komentarz. Red. A. Grześkowiak, K. Wiak. Wyd. 6. Warszawa 2019 [Legalis].
Hryniewicz-Lach E.: Komentarz do art. 37a k.k. W: Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz do artykułów 1–116. Red. M. Królikowski, R. Zawłocki. Wyd. 4. Warszawa 2017 [Legalis].
Konarska-Wrzosek V.: Komentarz do art. 37a k.k. W: Kodeks karny. Komentarz. Red. V. Konarska-Wrzosek. Wyd. 2. Warszawa 2018.
Kosonoga-Zygmunt J.: Komentarz do art. 37a k.k. W: Kodeks karny. Komentarz. Red. R.A. Stefański. Wyd. 4. Warszawa 2018 [Legalis].
Kosonoga-Zygmunt J.: Orzekanie kar nieizolacyjnych zamiast kary pozbawienia wolności (art. 37a k.k.). „Ius Novum” 2016, T. 10, nr 4.
Majewski J.: Komentarz do art. 37a k.k. W: Kodeks karny. Część ogólna. T. 1, cz. 1: Komentarz do art. 1–52. Red. W. Wróbel, A. Zoll. Wyd. 5. Warszawa 2016.
Małecki M.: Charakter prawny art. 37a k.k. „Przegląd Sądowy” 2016, nr 11/12.
Małecki M.: Ustawowe zagrożenie karą i sądowy wymiar kary. W: Nowelizacja prawa karnego 2015. Komentarz. Red. W. Wróbel. Kraków 2015.
Morawski L.: Zasady wykładni prawa. Wyd. 2. Toruń 2010.
Sakowicz A.: Modyfikacja ustawowego zagrożenia karą poprzez art. 37a Kodeksu karnego (wybrane zagadnienia). „Studia Prawnicze KUL” 2015, nr 3.
Sienkiewicz Z.: Komentarz do art. 58 k.k. W: O. Górniok et al.: Kodeks karny. Komentarz. T. 1: Art. 1–116. Gdańsk 2005.
Warylewski J.: Prawo karne. Część ogólna. Wyd. 8. Warszawa 2020.
Wróbel W., Zoll A.: Polskie prawo karne. Część ogólna. Wyd. 2. Kraków 2013.
Zawłocki R.: Reforma prawa karnego materialnego od 1.7.2015 r. Uwagi ogólne dotyczące najważniejszych zmian w Kodeksie karnym. „Monitor Prawniczy” 2015, nr 11.
Akty prawne
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny wykonawczy. T.j. Dz.U. 2022, poz. 22 ze zm.
Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii. T.j. Dz.U. 2021, poz. 2469.
Ustawa z dnia 5 listopada 2009 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny, ustawy – Kodeks postępowania karnego, ustawy – Kodeks karny wykonawczy, ustawy – Kodeks karny skarbowy oraz niektórych innych ustaw. Dz.U. 2009, nr 206, poz. 1589.
Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw. Dz.U. 2015, poz. 396.
Ustawa z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19. T.j. Dz.U. 2021, poz. 1072.
Orzecznictwo
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 14 lipca 2020 r. Kp 1/19. OTK-A 2020/36.
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 12 czerwca 2019 r. II AKa 251/18. LEX nr 2706356.
Wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 10 października 2019 r. II AKa 260/19. LEX nr 2749797.
Źródła internetowe
Małecki M.: Trik w Tarczy 4.0: zmiana jednego przepisu generalnie zaostrza sankcje. Za aborcję, znieważenie prezydenta, błąd medyczny… Dogmaty Karnisty, 20.06.2020. https://www.dogmatykarnisty.pl/2020/06/trik-w-tarczy-4-0-zmiana-jednego-przepisu-generalnie-zaostrza-sankcje/ [dostęp: 10.03.2022].
Marcin Warchoł na spotkaniu z samorządem lekarskim: Zaostrzenie kar za błędy lekarskie to nieprawda. Serwis Rzeczypospolitej Polskiej, 23.06.2020. https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/marcin-warchol-na-spotkaniu-z-samorzadem-lekarskim-zaostrzenie-kar-za-bledy-lekarskie-to-nieprawda [dostęp: 10.03.2022].
Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw. Druk nr 2024. Sejm IX kadencji, 22.02.2022. Źródło: https://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/druk.xsp?nr=2024 [dostęp: 10.03.2022].
Skazania prawomocne z oskarżenia publicznego – dorośli – wg rodzajów przestępstw i wymiaru kary w l. 2008–2018. Informator Statystyczny Wymiaru Sprawiedliwości [online]. https://isws.ms.gov.pl/pl/baza-statystyczna/opracowania-wieloletnie/ [dostęp: 10.03.2022].
Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Druk nr 390. Sejm IX kadencji, 27.05.2020. Źródło: https://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/druk.xsp?nr=390 [dostęp: 10.03.2022].
Uzasadnienie rządowego projektu ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Druk nr 382. Sejm IX kadencji, 22.05.2020. Źródło: https://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/druk.xsp?nr=382 [dostęp: 10.03.2022].
Uzasadnienie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw. Druk nr 2393. Sejm VII kadencji, 15.05.2014. Źródło: https://www.sejm.gov.pl/sejm7.nsf/druk.xsp?nr=2393 [dostęp: 10.03.2022].
Uzasadnienie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw. Druk nr 3451. Sejm VIII kadencji, 14.05.2019. Źródło: https://www.sejm.gov.pl/sejm8.nsf/druk.xsp?nr=3451 [dostęp: 10.03.2022].
Zmiana art. 37a k.k. Wejście w życie i możliwe konsekwencje dla środowiska lekarskiego. Dolnośląska Izba Lekarska, 23.07.2020. https://dilnet.wroc.pl/zmiana-art-37a-k-k-wejscie-w-zycie-i-mozliwe-konsekwencje-dla-srodowiska-lekarskiego [dostęp: 10.03.2022].
Sąd Rejonowy w Kielcach Polska
https://orcid.org/0000-0002-0929-6093
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
