Chrystologiczny charakter summarium z Ewangelii Markowej (1,32-34)
Abstrakt
W prezentowanym artykule nakreślam linię chrystologiczną Ewangelii wg św. Marka, jaką ewangelista zawarł w krótkim summarium z pobytu Jezusa w Kafarnaum. Bogactwo motywów, jakie napotyka czytelnik już w pierwszym rozdziale dzieła Markowego, kieruje uwagę na wersety 32-34, będące niejako streszczającym opisem pobytu Jezusa w Kafarnaum, a zarazem mogą posłużyć jako wstęp i podsumowanie do całej Ewangelii wg św. Marka. Streszczenie to wypada uznać za istotne, a skłaniają ku temu dwie przesłanki: teologiczna wizja Jezusa jako lekarza oraz jako Syna Bożego. Idea samouniżenia się Boga widoczna jest w działaniach podejmowanych przez Chrystusa na rzecz człowieka.
Słowa kluczowe
chrystologia; summarium; uzdrowienie; opętanie
Bibliografia
Best E., Mark. The Gospel as Story, Edinburgh 1988.
Boring M.E., Mark 1:1-15 and the Beginning of the Gospel, „Semeia” 52 (1990).
Broadhead E.K., Naming Jesus. Titular Christology in the Gospel of Mark, Sheffield 1999 (JSNT Supplement Series 175).
Broadhead E.K., Teaching with Authority. Miracles and Christology in the Gospel of Mark, Sheffield 1992 (JSNT Supplement Series 74).
Bryan Ch., A Preface to Mark. Notes on the Gospel in Its Literary and Cultural Settings, Oxford 1993.
Cranfield C.E.B., The Gospel According to Mark, Cambridge2005 (Cambridge Greek Testament Commentary).
Danove P.L., The Rhetoric of Characterization of God, Jesus, and Jesus’ Disciples in the Gospel of Mark, New York–London 2005 (JSNT Supplement Series).
Guelich R.A., The Beginning of the Gospel: Mark 1:1-15, BR 27 (1982).
Haręzga S., Jezus i Jego uczniowie. Model chrześcijańskiej formacji w Ewangelii według św. Marka, Lublin 2007.
Humphrey H.M., From Q to “Secret” Mark. A Composition History of the Earliest Narrative Theology, New York 2006.
Incigneri B.J., The Gospel to the Romans. The Setting and Rhetoric of Mark’s Gospel, Leiden-Boston 2003 (Biblical Interpretation Series 65).
Jankowski A., Rozwój chrystologii Nowego Testamentu, Kraków 2005 (Myśl Teologiczna 41).
Kotecki D., Chrzest Jezusa w Ewangelii według Świętego Marka (1,9-10) a idea samouniżenia się Boga. Przyczynek do chrystologii drugiej Ewangelii, „Teologia i Człowiek”
(2012), s. 9-26.
Kotecki D., Jezus wychowuje swoich uczniów w Mk 1,35-39, „Verbum Vitae” 21 (2012), s. 107-137.
Kuthirakkattel S., The Beginnig of Jesus’ Ministry According to Mark’s Gospel (1,14–3,6): A Redaction Critical Study, Roma 1990 (Analecta Biblica 123).
Malbon E.S., Disciples/Crowds/Whoever: Markan Characters and Readers, w: D.E. Orton, The Composition of Mark’s Gospel. Selected Studies from Novum Testamentum, Leiden–Boston–Köln 1999 (Brill’s Readers in Biblical Studies 3), s. 144-170.
Malina A., Dotyk miłosierdzia (Mk 2,1-12), „Verbum Vitae” 3 (2003), s. 119-137.
Malina A., Ewangelia według Świętego Marka. Rozdziały 1,1–8,26. Wstęp, przekład z oryginału, komentarz, Częstochowa 2013 (NK B II /1).
Münnich M., Obraz Jahwe jako władcy choroby w Biblii Hebrajskiej na tle bóstw bliskowschodnich, Lublin 2004.
Novum Testamentum Graece (NA27), E.E. Nestle, B.K. Aland, J. Karavidopoulos, C.M. Martini, B.M. Metzger, Stuttgart 1993.
Orygenes, Komentarz do Ewangelii wg Mateusza, tłum. K. Augustyniak, wstęp i oprac. E. Stanula, Kraków 1998 (Źródła Myśli Teologicznej 10).
Paciorek A., Przypowieści Jezusa. Wprowadzenie i objaśnienie, Częstochowa 2013.
Pamfil z Cezarei, Obrona Orygenesa, tłum., wstęp i oprac. S. Kalinkowski, Kraków 1996 (Źródła Myśli Teologicznej 3).
Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu. Najnowszy przekład z języków oryginalnych z komentarzem, Częstochowa 2008.
Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych, oprac. Zespół Biblistów Polskich z inicjatywy Benedyktynów Tynieckich, wyd. 5, Poznań 2000.
Schildgen B.D., Crisis and Continuity. Time in the Gospel of Mark, Sheffield 1998 (JSNT Supplement Series 159).
Sokal B.M., Uczniowie zmartwychwstałego Jezusa. Studium egzegetyczno-teologiczne J 20,1-29, Lublin 2016 (Studia Biblica Lublinensia XIV).
Spronk K., The Incantations, w: W.G.E. Watson, N. Wyatt, Handbook of Ugaritic Studies, Leiden–Boston–Köln 1999, s. 270-286.
Stol M., Epilepsy in Babylonia, Leiden-Boston 1993 (Cuneiform Monographs 2).
Telford W.F., The Theology of the Gospel of Mark, Cambridge 2002.
Weiser A., Teologia Nowego Testamentu, Kraków 2011 (Myśl Teologiczna 68).
Williams J.F., Other Followers of Jesus. Minor Characters as Major Figures in Mark’s Gospel, Sheffield 1994 (JSNT Supplement Series 102).
Winn A., The Purpose of Mark’s Gospel. An Early Christian Response to Roman Imperial Propaganda, Tübingen 2008 (Wissenchaftliche Untersuchungen zum Neuen Testament 2. Reihe 245).
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Teologiczny Polska
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
