Znaczenie prawa naturalnego we współczesnym świecie według J. Ratzingera/Benedykta XVI
Abstrakt
J. Ratzinger/Benedykt XVI wskazuje na znaczenie prawa naturalnego jako podstawy polityki troszczącej się o sprawiedliwość. Prawo to chroni przed samowolą władzy, niesprawiedliwością większości, totalitaryzmem państwa. Poszanowanie prawa naturalnego stanowi konieczny warunek pokoju. Przekonanie o istnieniu prawa, które może być poznane przez wszystkich ludzi, umożliwia autentyczny dialog osób różnych kultur i religii. W obliczu współczesnej globalizacji i ruchów migracyjnych dialog ten nabiera szczególnego znaczenia.
Prawo naturalne umożliwia rozpoznanie i obronę praw człowieka oraz uznanie godności ludzkiej osoby. Staje się ono szczególnie istotne dzisiaj, w obliczu tzw. dyktatury relatywizmu. Odzyskanie świadomości moralnego charakteru bytu ma istotne znaczenie dla przetrwania ludzkości. Koncepcja prawa naturalnego to jedno z największych osiągnięć europejskiej kultury i stanowi o jej wielkości.
Słowa kluczowe
prawo naturalne; J. Ratzinger; Benedykt XVI; prawa człowieka; sprawiedliwość; pokój w społeczeństwie
Bibliografia
Benedykt XVI, Adhortacja apostolska Verbum Domini. O Słowie Bożym w życiu i misji Kościoła, Kraków 2010.
Benedykt XVI, Niech Libańczycy świadczą, że Bóg pragnie pokoju! Przemówienie wygłoszone podczas spotkania z członkami libańskiego rządu, instytucji państwowych, korpusu dyplomatycznego oraz zwierzchnikami religijnymi i przedstawicielami świata kultury, Baabda, 15 września 2012, tłum. S. Tasiemski, "Wiadomości KAI ” 2012, nr 38, s. 12-14.
Benedykt XVI, Prawo naturalne antidotum na dyktaturę relatywizmu. Audiencja generalna, 16 grudnia 2009, „Wiadomości KAI ” 2009, nr 52/53, s. 27-28.
Benedykt XVI, Prawo naturalne podstawą obrony godności człowieka. Audiencja generalna, 16 czerwca 2010, tłum. S. Tasiemski, „Wiadomości KAI ” 2010, nr 25, s. 21-22.
Benedykt XVI, Serce rozumne. Refleksja na temat podstaw prawa. Przemówienie w Bundestagu, Berlin 22 września 2011, http://www.opoka.org.pl/aktualnosci/news.
php?id=39463&s=opoka [dostęp: 27.03.2017].
Benedykt XVI, Wiara, rozum i uniwersytet. Wspomnienia i refleksje. Przemówienie podczas spotkania z przedstawicielami świata nauki na uniwersytecie w Ratyzbonie, 12 września 2006 roku, tłum. T. Sotowska, „Wiadomości KAI ” 2006, nr 38, s. 13-16.
Benedykt XVI, Wolność religijna drogą do pokoju. Orędzie na Światowy Dzień Pokoju 2011, „Wiadomości KAI ” 2010, nr 51/52, s. 19-23.
Głos Episkopatu w sprawach społecznych jest niezbędny! Rozmowa z przewodniczącym Rady ds. Społecznych Episkopatu bp. Józefem Kupnym, „Wiadomości KAI ” 2012, nr 2, s. 2, 4-6.
Hervada J., Prawo naturalne. Wprowadzenie, tłum. A. Dorabialska, Kraków 2011.
Jakuszko H., Krytyka oświeceniowych koncepcji prawa naturalnego, w: Substancja. Natura. Prawo naturalne. red. A. Maryniarczyk, K. Stępień, P. Gondek, Lublin 2006,
-306.
Krąpiec M.A., Dzieła. Człowiek i prawo naturalne, Lublin 1993.
Królak T., Petrowa-Wasilewicz A., Polak G., Przeciszewski M., Tasiemski S., Tomasik K., Pesymizm i chrześcijańska nadzieja – przesłanie Benedykta XVI, „Wiadomości KAI ” 2013, nr 9, s. 9-20.
Mysona-Byrska J., Demokracja to „trud codzienny”, a nie „wielka obietnica”. Joseph Ratzinger o demokracji, w: W kręgu teologii Josepha Ratzingera – Benedykta XVI.
Wykłady otwarte w zamiejscowym ośrodku Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego w Gliwicach (2006/2007), red. K. Wolsza, Opole 2008, s. 151-166.
Papieska Komisja Biblijna o relacjach między Biblią a moralnością, „Wiadomości KAI” 2006, nr 18, s. 24.
Potrzebujemy Boga – podróż apostolska Benedykta XVI do Niemiec, „Wiadomości KAI” 2011, nr 39, s. 3, 15-18.
Prawa człowieka wynikają z prawa naturalnego, „Wiadomości KAI ” 2008 nr 51/52, s. 35.
Przeciszewski M., Tyras I., 342. Zebranie Plenarne Konferencji Episkopatu Polski, „Wiadomości KAI ” 2007, nr 48, s. 5-6.
Ratzinger J., Bóg i świat. Wiara i życie w dzisiejszych czasach, tłum. G. Sowinski, Kraków 2001.
Ratzinger J., Bóg Jezusa Chrystusa, tłum. J. Zychowicz, Kraków 1995.
Ratzinger J., Czas przemian w Europie. Miejsce Kościoła i świata, tłum. M. Mijalska, Kraków 2001.
Ratzinger J., Dogma und Verkündigung, München 1973.
Ratzinger J., Europa. Jej podwaliny dzisiaj i jutro, tłum. S. Czerwik, Kielce 2005.
Ratzinger J., Kościół – Ekumenizm – Polityka, Poznań–Warszawa 1990.
Ratzinger J., Naturrecht, Evangelium und Ideologie in der katholischen Soziallehre. Katholische Erwägungen zum Thema, w: Christlischer Glaube und Ideologie, hg. K. von Bismarck, W. Dirks, Berlin–Mainz 1964, s. 24-30.
Ratzinger J., Śmierć i życie wieczne, tłum. M. Węcławski, Warszawa 2000.
Ratzinger J., Volk und Haus Gottes in Augustins Lehre von der Kirche, Karl Zink, München 1954.
Ratzinger J., Wiara – prawda – tolerancja. Chrześcijaństwo a religie świata, tłum. R. Zajączkowski, Kielce 2005.
Ratzinger J., Wykłady bawarskie z lat 1963–2004, tłum. A. Czarnocki, Warszawa 2009.
Stolica Apostolska 2007 – najważniejsze wydarzenia, „Wiadomości KAI ” 2008, nr 2, s. 27-31.
Szostek A., Fenomen Europy a prawa człowieka, w: Prawo naturalne. W poszukiwaniu fundamentu jedności chrześcijańskiej, red. J. Nagórny, J. Gocko, Lublin 2002, s. 21-43.
Tokarczyk R., Historia filozofii prawa w retrospektywie prawa natury, Białystok 1999.
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Wydział Teologiczny Polska
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
