Małżeństwo obrazem Trójcy w katechezach papieża Franciszka
Abstrakt
Analogia pomiędzy małżeństwem a Trójcą była rozwijana niemal od samych początków chrześcijańskiej myśli teologicznej, choć nie zawsze spotykała się z aprobatą, również wśród największych myślicieli (jak na przykład Augustyn czy Tomasz z A kwinu). Ta teologiczna tradycja jest kontynuowana przez papieża Franciszka, który w swoich katechezach o małżeństwie i rodzinie używa porównania małżeństwa do Trójcy Świętej. Podobieństwo to ma wyrażać się w zjednoczeniu małżonków na wzór jedności Osób Trójcy, ich otwarciu na innych (przede wszystkim na potomstwo) oraz we wzajemnym poszanowaniu: w absolutnej równości żony i męża przy zachowaniu ich specyficznej tożsamości jako kobiety i mężczyzny.
Słowa kluczowe
małżeństwo; obraz Boży w człowieku; papież Franciszek
Bibliografia
Źródła (katechezy papieża Franciszka)
Teksty wszystkich katechez zostały zaczerpnięte ze strony: http://papiez.wiara.pl/Franciszek/Katechezy/4 [dostęp: 27.10.2015].
Franciszek, Biedna kobieta! Musimy bronić kobiety! (29.04.2015).
Franciszek, Dzieci nigdy nie są „pomyłką” (8.04.2015).
Franciszek, Macierzyństwo to decyzja, by dawać życie (7.01.2015).
Franciszek, Narzeczeństwo czasem wprowadzenia w dary duchowe (27.05.2015).
Franciszek, O przywrócenie czci małżeństwu i rodzinie (22.04.2015).
Franciszek, Ojcowie najlepiej wyjaśnią „Ojcze nasz” (4.02.2015).
Franciszek, Podstawowe bogactwo Kościoła (6.05.2015).
Franciszek, Problem, a nie jego rozwiązanie (15.04.2015).
Franciszek, Przezwyciężyć brak wzorców i osamotnienie człowieka (28.01.2015).
Franciszek, Przymierze małżeńskie ma przemienić świat (16.09.2015).
Franciszek, Trzeba ożywić więzi rodziny ze wspólnotą (9.09.2015).
Franciszek, Wspólnota małżeńska odblaskiem jedności Trójcy (2.04.2014).
Literatura pomocnicza
Adamiak E., Milcząca obecność, Warszawa 1999.
Augustyn, O Trójcy Świętej, ks. XII , tłum. M. Stokowska, Poznań 1962.
Delimata M., Małżeństwo oraz jego cele w opinii zachodnich Ojców Kościoła, „Poznańskie Studia Teologiczne” 22 (2008), s. 103-115.
Evdokimov P., Prawosławie, tłum. J. Klinger, Warszawa 1966.
Franciszek, Adhortacja apostolska Amoris laetita (2016).
Glombik K., Hierarchiczność czy komplementarność? Teologiczna interpretacja relacji charyzmatów dziewictwa i małżeństwa, „Teologia i Moralność” 4 (2008), s. 60-79.
Greshake G., Trójjedyny Bóg. Teologia trynitarna, tłum. J. Tyrawa, Bydgoszcz 2009.
Greshake G., Wierzę w Boga Trójjedynego. Klucz do zrozumienia Trójcy Świętej, przeł. W. Szymona, Kraków 2001.
Jan Chryzostom, Homilie na Księgę Rodzaju, wprow., przekł. i oprac. S. Kaczmarek, Kraków 2008.
Jan Paweł II , Adhortacja apostolska Familiaris consortio (1981).
Jan Paweł II , List do rodzin Gratissimam sane (1994).
Jan Paweł II , List apostolski Murielis digniatatem (1988).
Jan Paweł II , Mężczyzną i niewiastą stworzył ich. Odkupienie ciała a sakramentalność małżeństwa, Libreria Editrice Vaticana 1986.
Konferencja Episkopatu Polski, Oświadczenie Prezydium Konferencji Episkopatu Polski z 21.04.2004r. na temat projektu ustawy o równym statusie kobiety i mężczyzny, „Nasz Dziennik”, 23.04.2004, s. 2.
Konferencja Episkopatu Polski, Służyć prawdzie o małżeństwie i rodzinie (2009).
Kongregacja Nauki Wiary, List do biskupów Kościoła katolickiego o współdziałaniu mężczyzny i kobiety w Kościele i świecie (2004).
Langkammer H., Maryja w Nowym Testamencie, Gorzów Wielkopolski 1991.
Leon XIII , Encyklika Arcanum divinae sapientiae (1880).
Nehring P., Dlaczego dziewictwo jest lepsze niż małżeństwo? Spór o ideał w chrześcijaństwie zachodnim końca IV wieku w relacji Ambrożego, Hieronima i Augustyna, Toruń 2005.
Pawłowicz J., Małżeństwo miejscem przebóstwienia, „Collectanea Theologica” 3 (2009), s. 138-143.
Pius XI, Encyklika Casti connubi (1930).
Pogorzelska M., Cele małżeństwa w doktrynie i w prawie kanonicznym, „Studia Teologiczne – Białystok – Drohiczyn – Łomża” 3 (2014), s. 425-433.
Spirago F., Katolicki katechizm ludowy, tłum. W. Galant, Mikołów – Warszawa 1911.
Szczurek J., Trójjedyny, Kraków 2003.
Sobór Laterański IV, Konstytucja O błędzie opata Joachima, 2,7, w: Dokumenty Soborów powszechnych, tom. II , układ i oprac. A. Baron, H. Pietras, Kraków 2004.
Sobór Watykański II , Konstytucja duszpasterska o Kościele Gaudium et spes (1965).
Tertulian, O strojeniu się kobiet I, 1-2, tłum. D. Sutryk, w: tegoż, Wybór pism III, Warszawa 2007.
Tomasz z Akwinu, Suma teologiczna, t. 7, tłum. P. Bełch, Londyn 1980.
Špidlik T., Perełki Ojców Kościoła, Warszawa 2010.
Wencel K., Traktat o człowieku, w: Dogmatyka, t. 5, red. E. Adamiak, A. Czaja, J. Majewski, Warszawa 2007, s. 17-212.
Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Teologiczny Polska
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
