Ścieżki kwartodecymańskiej Paschy w listach Ignacego Antiocheńskiego



Abstrakt

Wydaje się oczywistym, że Kościół celebrował Misterium Paschalne od początku swojego istnienia. Jednak najstarszą celebracją paschalną Kościoła, jaką znamy z wczesnochrześcijańskich pism, jest ta, która rozprzestrzeniła się w drugim wieku w Azji Mniejszej. Była ona oparta na kwartodecymańskiej teologii. Możemy przyjrzeć się bliżej temu doświadczeniu paschalnemu głównie dzięki dwóm homiliom: Melitona z Sardes i Pseudo-Hipolita. Niemniej jednak jest jeszcze jedno źródło, które ujawnia podobieństwo do wymienionych dwóch dokumentów i które, choć niedowartościowane we współczesnych badaniach, dostarcza ważnych przesłanek dla kwartodecymańkiej koncepcji. Ponadto okazuje się być poprzednikiem obu wcześniej wymienionych homilii, stąd mogłoby służyć do pewnego stopnia za wzorzec. Źródłem tym jest zbiór siedmiu listów Ignacego Antiocheńskiego, które datowane są na początek drugiego wieku. Powstałe w klimacie prześladowania, listy te ujawniają charakterystyczne cechy kwartodecymańskiej teologii. I jest to ewidentnie teologia, w której Ignacy się wychował. Co jest znamienne, teologia ta jest już rozwinięta. Ignacy wydaje się stosować ją z głębokim sensem i zrozumieniem jak ktoś, kto w niej wzrastał. To może oznaczać, że korzenie kwartodecymańskiej teologii sięgają dalej. Pytaniem jest: gdzie?  


Słowa kluczowe

Pascha; kwartodecymanie; Ignacy Antiocheński; Meliton z Sardes; Pseudo-Hipolit; Cantalamessa; Hryniewicz

Cantalamessa R., La Pasqua della nostra salvezza, Polish translation: M. Brzezinka, Pascha naszego zbawienia, Kraków 1998.

Hryniewicz W., Chrystus nasza Pascha, Lublin 1982.

Hryniewicz W., Nasza Pascha z Chrystusem, Lublin 1987.

Hryniewicz W., Pascha Chrystusa w dziejach człowieka i wszechświata, Lublin 1991.

Lightfoot J.B., Harmer J.R., Apostolic Fathers. Translation, London 1891.

Melito of Sardis, Peri Pascha, translation from Greek: T. Halton, “The Furrow”, Vol. 19, No. 4, April 1968, pp. 212-222 (Catholic University of America, Washington, DC ).

Pseudo-Hippolytus, In sanctum Pascha, in: The Paschal Mystery: Ancient Liturgies and Patristic Texts, ed. A.-G. Hamman, translation T. Halton (Staten Island, NY : Alba House, 1969).

Roberts A., Donaldson J., Ante-Nicene Christian Library: Translations of writings of the Fathers, vol. 1: The Apostolic Fathers, Edinburgh 1885.

Schoedel W., Ignatius of Antioch. A commentary on the letters of Ignatius of Antioch, Philadelphia 1985.


Opublikowane : 2014-12-31


AbucewiczK. (2014). Ścieżki kwartodecymańskiej Paschy w listach Ignacego Antiocheńskiego. Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne, 47(2), 267-279. Pobrano z https://journals.us.edu.pl/index.php/ssht/article/view/16150

Krzysztof Abucewicz  ssht@us.edu.pl
Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Teologiczny  Polska
https://orcid.org/0000-0003-1627-9934



Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).