Luterańska mariologia w "Kazaniach" ks. Samuela Dambrowskiego (1577-1625)
Abstrakt
Il grande predicatore del luteranismo polacco del XVII secolo era Samuel Dambrowski (1577-1625) nato nella tipica famiglia protestante. Era pastore della parrocchia evangelica di Poznań e dopo la demolizione della chiesa luterana a Poznań si era trasferito a Vilna dove era diventato parroco della parrocchia polacca e sovrintendente di Lituania e Samogizia. La gente si è sempre interessata e s’interessa anche adesso delle sue omelie („Prediche o Corsi per bene” - „Kazania albo Wykłady Porządne”).
Nel contesto dell’insegnamento su Maria, le omelie di Dambrowski risultano importanti per il fatto che a questo autore non si possono attribuire risentimenti cattolici; lui stesso ha servito la chiesa 100 anni dopo la Riforma luterana ed è cresciuto nell’ambiente evangelico. L’importante è il fatto che le sue omelie, anchè se scritte nel periodo di persecuzione dei seguaci di Lutero e Calvino, non contengono tracce di polemica ma sono piene di analisi biblica e paternalistica.
Dambrowski ribadisce chiaramente la santità e castità di Maria, anchè se la Madre di Dio non può essere considerata mediatrice della salvezza. La lode, il lodare sono azioni riservate esclusivamente a Dio. Per il luteranesimo, il ruolo di Maria è indubbiamente quello pedagogico sopratutto in funzione della preghiera, d’imitazione delle onestà, della vita della parola di Dio e d’accettazione della sofferenza.
La grandezza di Maria è ribadita dall’applicazione nei suoi confronti di diversi titoli, quali: „madre vera e genitrice del Figlio di Dio,Vergine pura, Fidanzata divina, Benedetta tra le donne, regalata per la grazia, devota, santa, pudica, madre della dolcezza graziosa, madre di Gesú dolcissimo, fidanzata dello Spirito Santo, Madre di Dio” ecc.
Tuttavia Dambrowski non riconosce l’Immacolata Concezione; rivolge l’attenzione al fatto che Maria non ha acconsentito alla dominazione del peccato; interviene altresì in favore della verginità di Maria anche dopo la nascita di Gesú (semper Virgo). Parlando di Assunzione, ammette tale possibilità affermando nonostante che questa verità non è presente nelle Sacre Scritture sia per non oscurare l’Ascensione di Cristo che per ovviare all’idolatria che potrebbe risultare da tale tesi.
Dall’analisi di cui prima delle omelie scelte di Samuel Dambrowski emerge che la mariologia luterana, almeno nel primo secolo della Riforma, è molto chiara e profonda. Si potrebbe pure formulare una tesi che nella maggior parte, il detto insegnamento è simile alla mariologia cattolica, sopratutto dopo Il Concilio Vaticano II e dopo il riordinamento della teologia e della pratica ecclesiale alla luce della Bibbia e dell’eredità teologica dei secoli perciò potrebbe costituire una base importante dell’incontro ecumenico e del risanamento dei pregiudizi tra cattolici e luterani.
Bielsko-Biała Polska
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
