Principia Ethica de G. E. Moore y los comienzos de la ética analítica
Abstrakt
Twórczość G. E. Moore’a (1873–1958) stanowi przykład par excellence zastosowania metody analitycznej przy rozwiązywaniu podstawowych zagadnień etycznych. W swoim programowym dziele Principia Ethica Moore jest zainteresowany nie tyle w dawaniu nowych rozwiązań, ile w krytyce zastanych koncepcji filozoficznych. Ogłaszając tzw. błąd naturalistyczny, stwierdza, że predykat «dobry» jest niedefiniowalny. Dzieje się tak, ponieważ jest niezłożony i jako taki nie podlega dalszej analizie. Możemy natomiast mówić o rzeczach dobrych. Za takie filozof z Canterbury uważa przyjemności międzyludzkiego obcowania i radość doznawaną wobec piękna. W sferze etyki normatywnej, w przypadku Moore’a, możemy mówić o tzw. utylitaryzmie idealnym. Słusznym («right») działaniem jest to, które przyniesie w efekcie najwięcej dobra. Dobro samo w sobie jest poznawalne jako ewidentne i nie wymaga dalszego uzasadnienia. Słuszność moralna, określająca nasze obowiązki, nie jest ewidentna sama z siebie, co pociąga za sobą arbitralność oceny sytuacji etycznych i, konsekwentnie, relatywny charakter norm moralnych. Ze względu na specyficzną metodę poznawczą istnieją przesłanki, by zaliczyć Moore’a w krąg intuicjonizmu teleologicznego. Optowanie za etyką skoncentrowaną na specyficznie pojętym dobru prowadzi do ostrego podziału miedzy teorią i praktyką etyczną. Pomimo tej trudności Moore ze swoją metodą uprawiania etyki okazuje się dobrym nauczycielem dla pragnących wejść w arkana analizy filozoficznej.
Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Teologiczny Polska
https://orcid.org/0000-0002-9631-8202
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
