Miłosierdzie sercem życia i misji Kościoła na podstawie wybranych przykładów nauczania Jana Pawła II
Abstrakt
Celem prezentowanego artykułu jest synteza połączona z analizą przykładów nauczania Jana Pawła II ukazujących zagadnienie miłosierdzia jako serca życia i misji Kościoła. Zmierza do ukazania aktualności postulatu papieża, by z głoszenia i praktyki miłosierdzia uczynić oś misji Kościoła, a w dalszej konsekwencji, by miłosierdzie uczynić podstawą stosunków międzyludzkich. W dwóch częściach artykułu najpierw ukazane są wiara oraz świadectwo Kościoła, a następnie przedstawiona jest analiza miłosierdzia jako przedmiotu doświadczenia Kościoła, jego orędzia (głoszenia) i form świadectwa. W ramach części poświęconej wzywaniu miłosierdzia ukazane są najpierw potrzeby i problemy świata współczesnego, a następnie miłosierdzie jako zasadnicza odpowiedź n a n ie. Finalnie prezentowany jest problem stałego wysiłku nawrócenia jako przejawu miłosierdzia i gwaranta realizacji postulatów miłosierdzia. Przedstawiana analiza prowadzi do wniosku, że temat miłosierdzia obecny w nauczaniu Jana Pawła II stanowi stały i aktualny punkt odniesienia i powinien być realizowany poprzez wiarę i praktykę miłosierdzia w życiu i misji Kościoła.
Słowa kluczowe
miłosierdzie; misja Kościoła; świadectwo; nawrócenie; wiara Kościoła; Jan Paweł II; czasy współczesne
Bibliografia
Balter L. Poświęcenie świata Bożemu miłosierdziu, w: Dogmatyka w perspektywie Bożego miłosierdzia, red. K. Góźdź, K. Guzowski, Lublin 2010, s. 401-415.
Bartnik C., Duchowe oblicze współczesnego świata, w: Jan Paweł II. Dives in misericordia. Tekst i komentarze, Lublin 1983, s. 235-248.
Bóg bogaty w miłosierdzie. Jan Paweł II w ojczyźnie 16-19 sierpnia 2002, Kraków 2002.
Bóg, Ojciec Miłosierdzia. Oficjalny dokument Papieskiego Komitetu Obchodów Wielkiego Jubileuszu Roku 2000, pod red. Komisji Teologiczno-Historycznej Wielkiego Jubileuszu Roku 2000, tłum. S. Czerwik, Katowice 1998.
Burzawa S., Miłosierdzie Boże w roku liturgicznym, w: „... Bo Jego miłosierdzie na wieki” (Ps 135), t. 2: Powołanie człowieka, red. T. Bielski, Poznań –Warszawa 1972, s. 188-200.
Cottier G., Kościół i nawrócenie – najważniejsze zagadnienia Roku Świętego, w: Jan Paweł II. Tertio millennio adveniente. Komentarz teologiczno-pastoralny w opracowaniu Rady Prezydium Wielkiego Jubileuszu Roku 2000, Rzym–Sandomierz 1995, s. 177-188.
Franciszek, Miłosierdzie to imię Boga. Rozmowa z Andreą Torniellim, tłum. J. Ganobis, Kraków 2016.
Greniuk F., Miłosierdzie Boże w sakramencie pojednania, w: Jan Paweł II. Dives in misericordia, Tekst i komentarze, red. S. Nagy, Lublin 1983, s. 189-204.
Jan Paweł II , Adhortacja apostolska Reconciliatio et paenitentia (2.12.1984).
Jan Paweł II , Dar Boży dla naszych czasów. Homilia w czasie Mszy świętej kanonizacyjnej, „L’Osservatore Romano” wydanie polskie 6 (2000), s. 25-26.
Jan Paweł II , Encyklika Dives in misericordia (30.11.1980).
Jan Paweł II , Encyklika Ecclesia de Eucharistia (17.04.2003).
Jan Paweł II , Encyklika Redemptor hominis (4.03.1979).
Jan Paweł II , List apostolski Dominicae cenae (24.02.1980).
Jan Paweł II , List apostolski Novo millennio ineunte (6.01.2001).
Jan Paweł II , List apostolski Tertio millennio adveniente (10.11.1994).
Jan Paweł II , Nieustannie błagajmy o miłosierdzie Boże. Przemówienie w Sanktuarium Bożego Miłosierdzia (Kraków, 7.06.1997), https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP / jan_pawel_ii/przemowienia/krakow_07061997.html [dostęp: 10.01.2019].
Jan Paweł II , Zawierzam świat Bożemu miłosierdziu. Homilia podczas Mszy św. z okazji konsekracji świątyni miłosierdzia Bożego (17.08.2002), https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP /jan_pawel_ii/homilie/8pl_lagiewniki_17082002.html, [dostęp: 10.01.2019].
Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 1994.
Kowalczyk M., Miłosierdzie Boże w urzeczywistnianiu się Królestwa Bożego, w: Dogmatyka w perspektywie Bożego miłosierdzia, red. K. Góźdź, K. Guzowski, Lublin 2010, s. 275-286.
Kowalczyk M., Papieskie zawierzenie Miłosierdziu Bożemu w perspektywie ostatecznego spełnienia zbawczej misji Chrystusa i Kościoła, Kolekcja Communio 15, s. 359-374.
Kowalczyk M., Sakramentologia, w: Dogmatyka w perspektywie Bożego miłosierdzia, red. K. Góźdź, K. Guzowski, Lublin 2000.
Kowalczyk S., Filozofie odrzucające miłość i miłosierdzie, w: Jan Paweł II. Dives in misericordia. Tekst i komentarze, red. S. Nagy, Lublin 1983, s. 261-274.
Kowalczyk S., Konsekwencje zanegowania miłości i miłosierdzia w postawie ludzkiej, w: Miłosierdzie w postawie ludzkiej, red. W. Słomka, Lublin 1989, s. 231-248.
Kowalski J., Metanoia jako istotny element postawy moralnej chrześcijanina, „Roczniki Teologiczno-Kanoniczne” 3 (1981), s. 19-39.
Machniak J., Orędzie miłosierdzia Bożego dla całego świata w nauczaniu Jana Pawła II, w: Nieść światu ogień miłosierdzia. Konferencje formacyjne z II Międzynarodowego Kongresu Apostołów Bożego Miłosierdzia, red. tenże, Kraków 2005, s. 178-207.
Miazek J., Bóg miłosierdzia w modlitwach Mszału rzymskiego, w: Miłosierdzie w postawie ludzkiej, red. W. Słomka, Lublin 1989, s. 113-128.
Popłatek W., Spotkanie z Chrystusem w Kościele w sakramentach miłosierdzia, w: Ewangelia miłosierdzia, red. W. Granat, Poznań–Warszawa 1970, s. 229-271.
Radłowska R., Papież Miłosierdzia, „Gazeta Wyborcza” z 4.04.2005, s. 6.
Różycki I., Zarys istoty nabożeństwa do Miłosierdzia Bożego, www.faustina.ch/zarys_istoty _nabozenstwa.htm [dostęp: 10.01.2019].
Siepak E., Zdejmij sandały z nóg, w: Fajerwerk na trzecie tysiąclecie. O Bożym Miłosierdziu, Ojcu Świętym i św. Faustynie rozmawia Alina Petrowa-Wasilewicz, Kraków 2003, s. 9-50.
Siwecki L., Eklezjologia, w: Dogmatyka w perspektywie Bożego miłosierdzia, red. K. Góźdź, K. Guzowski, Lublin 2000, s. 147-161.
Sławińska I., Gogacz M., Ewangelia miłosierdzia współcześnie odczytana, w: Ewangelia miłosierdzia, Poznań 1970, s. 279-315.
Tischner J., Drogi i bezdroża miłosierdzia, Kraków 2001.
Chorzów Polska
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).