Floriana Znanieckiego kategoria porządku – nieporządku w odczytaniu Lecha Witkowskiego a dyskurs pedagogii instytucjonalnych
Abstrakt
In her article, Ewa Marynowicz-Hetka responds to Lech Witkowski’s postulate, formulated in his monograph on Florian Znaniecki. Witkowski suggests searching for “between” connections in analysis, thus expressing
the trans-topicality of Znaniecki’s work. Marynowicz-Hetka is interested in searching for temporal and spatial bridges, for ways of connecting space and historical time with our present moment. Her analysis in this article focuses on transversally outlined concepts and approaches to practical activity, as clearly expressed in the reception of Florian Znaniecki’s work. Their frameworks and analogies can be found in recent conceptions of order and disorder, important for the socio-pedagogical horizon of thinking. This insight, formulated in Lech Witkowski’s book, constitutes the central premise of this article, its considerations inspired by the insights that the category of chaos present in Znaniecki’s work requires an intense focus on the content and manner of speaking about the following triad: order – disorder/chaos – re-ordering/new order. This insight also justifies a revisiting of the issue of the scope of transformations and institutional movements essential to the understanding of practical activity.
Słowa kluczowe
chaos; porządek-nieporządek; pedagogie/ruchy instytucjonalne; myśląc transformacje; aktywność w polu praktyki; Florian Znaniecki; Lech Witkowski
Bibliografia
Bachelard G.: Kształtowanie umysłu naukowego. Przyczynek do psychoanalizy wiedzy obiektywnej. Przeł. i posł. opatrzył D. Leszczyński. Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk 2002.
Balandier G.: Le désordre. Éloge du mouvement. Fayard, Paris 1988.
Barbier J.M.: Leksykon analizy aktywności. Konceptualizacje zwyczajowych pojęć. Przekł. i oprac. E. Marynowicz-Hetka. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2016.
Barbier J.M.: Penser en termes de transformations conjointes. Innovation Pédagogique et „Transition”, 22.04.2022, https://www.innovation‑pedagogique.fr/article11987.html [dostęp: 26.04.2022].
Barbier J.M., Marynowicz-Hetka E.: „Myśląc transformacje” – wprowadzenie w problematykę. „Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne” 2021, nr 2 (13), s. 15–19. https://doi.org/10.18778/2450-4491.13.02.
Braudel F.: Les Écrits de Fernand Braudel. Vol. 2: Les Ambitions de ľhistoire. De Fallois, Paris 1997.
Braudel F.: Historia i trwanie. Tłum. B. Geremek, W. Kula. Czytelnik, Warszawa 1999.
Castoriadis C.: L’Institution imaginaire de la société. Seuil, Paris 1975.
Hess R.: Le lycée au jour le jour. Ethnographie ďun établissement ďéducation. Méridiens Klincksieck, Paris 1989.
Imbert F.: Vers une clinique pédagogique. Un itinéraire en science de ľéducation. Matrice, Vigneux 1992.
Jullien F.: Ponownie otworzyć możliwości: de-koincydencja i kolejne życie.
Wybór tekstów. Przekł. i oprac. E. Marynowicz-Hetka. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź (w druku).
Jullien F.: Rouvrir des possibles. Dé-coïncidence, un art ďopérer. Édition Ľobservatoire, Paris 2023.
Jullien F.: Les transformations silencieuses. Grasset&Fasquelle, Paris 2009.
Lobrot M.: La pédagogie institutionnelle. Ľécole vers autogestion. Édition Gautthier-Villars, Paris 1972.
Marynowicz-Hetka E.: Pedagogika społeczna. Podręcznik akademicki. T. 1. [Wykład]. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.
Marynowicz-Hetka E.: Pedagogika społeczna. Pojmowanie aktywności w polu praktyki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2019.
Marynowicz-Hetka E.: Pokolenie historyczne: wyłanianie społeczno-pedagogicznej ramy epistemologicznej „Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne” 2022, nr 2 (15), s. 15–37. https://doi.org/10.18778/2450-4491.15.02.
„Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne” 2021, T. 2 (13): Myśląc transformacje. Red. nauk. J.M. Barbier, E. Marynowicz-Hetka. https://czasopismo.naukiowychowaniu.uni.lodz.pl/resources/html/articlesList?issueId=14280 [dostęp: 15.05.2023].
„Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne” 2022, T. 2 (15): Helena Radlińska i jej pokolenie historyczne. Red. nauk. I. Kamińska-Jatczak, J. Sosnowska. https://czasopismo.naukiowychowaniu.uni.lodz.pl/resources/html/articlesList?issueId=14778 [dostęp: 15.05.2023].
Nawroczyński B.: Życie duchowe. Zarys filozofii kultury. Księgarnia Wydawnicza F. Pieczątkowski i S-ka, Kraków–Warszawa 1947.
Witkowski L.: Przełom dwoistości w pedagogice polskiej. Historia, teoria, krytyka. Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2013.
Witkowski L.: Uroszczenia i transaktualność w humanistyce. Florian Znaniecki: dziedzictwo idei i jego pęknięcia. Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2022.
Znaniecki F.: „Humanizm i poznanie” i inne pisma filozoficzne. Rzeczywistość kulturową przeł. oraz całość druku przygotował J. Wocial. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1991
Uniwersytet Łódzki Polska
https://orcid.org/0000-0002-4036-8876
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).