Partycypacja społeczna dzieci. Szkic dynamiki dyskursu
Abstrakt
In the contemporary world social participation of children is seen as an idea that should be implemented at various social levels. The idea itself is understood multi-dimensionally – as various social activities, including the participation in decision-making processregarding children’s matters. Today in a discourse on children’s participation its collective dimension is accented, which means social participation and access to social and civil goods of children as a social group. In the discourse on participation, which has been developing dynamically since the adoption of the Convention on the Rights of the Child, various theories are used as a background against which children’s participationis considered and justified. The paper presents an outline of this problem and current tendencies in the discourse.
Słowa kluczowe
children’s participation; children’s citizenship; rights of the child
Bibliografia
A r n s t e i n S.R.: Drabina partycypacji. W: Partycypacja. Przewodnik Krytyki Politycznej. [Red. J. E r b e l, P. S a d u r a]. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2012.
C o c k b u r n T.: Children and Deliberative Democracy. In: A Handbook of Children and Young People’s Participation. Perspectives from Theory and Practice. Eds. B. P e r c y - S m i t h, N. T h o m a s. London–New York: Routledge, 2010.
C o c k b u r n T.: Rethinking Children’s Citizenship. Houndmills, Basingstoke–New York: Palgrave Macmillan, 2013.
Constructing and Reconstructing Childhood. Contemporary Issues in the Sociological Study of Childhood. Eds. A. J a m e s, A. P r o u t. 2nd ed. London–Washington: Falmer Press, 1997.
C o r s a r o W.A.: The Sociology of Childhood. 4th ed. Los Angeles: Sage, 2015.
D a h l T.: Children as Researchers: We Have a Lot to Learn. In: The SAGE Handbook of Child Research. Eds. G.B. M e l t o n et al. London–Thousand Oaks, Calif.: Sage, 2014.
F i t z g e r a l d R. et al.: Children’s Participation as a Struggle over Recognition. In: A Handbook of Children and Young People’s Participation. Perspectives from Theory and Practice. Eds. B. P e r c y - S m i t h,
N. T h o m a s. London–New York: Routledge, 2010.
F r e i r e P.: Pedagogy of the Oppressed. New York– London: Continuum, 2005.
A Handbook of Children and Young People’s Participation. Perspectives from Theory and Practice. Eds. B. P e r c y - S m i t h, N. T h o m a s. London New York: Routledge, 2010.
H a r t R.: Charting Change in the Participatory Settings of Childhood. A Very Modest Beginning. In: Children, Politics and Communication. Participation at the Margins. Ed. N. T h o m a s. Bristol: Policy, 2009.
H a r t R.A.: Children’s Participation. From Tokenism to Citizenship. [„Innocent Essays”. No. 4]. Florence: UNICEF, 1992.
H a r t R.A.: Children’s Participation. The Theory and Practice of Involving Young Citizens in Community Development and Environmental Care. London–New York: Earthscan Publications, 1997.
H a y w a r d B.: Children, Citizenship and Environment. London: Routledge, 2012.
H o l t J.: Escape from Childhood. New York: E.P. Dutton, 1974.
J e n k s Ch.: Socjologiczne konstrukty dzieciństwa. W: Wprowadzenie do badań nad dzieciństwem. Oprac. M.J. K e h i l y. Przekł. M. K o ś c i e l n i a k. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2008.
J o h n s o n V.: Children’s Autonomous Organisation. Reflection from the Ground. In: Children, Politics and Communication. Participation at the Margins. Ed. N. T h o m a s. Bristol: Policy, 2009.
L a n s d o w n G.: Addressing the Balance of Power. In: Valuing Children’s Potentials. How Children’s Participation Contributes Fighting Poverty and Social Exclusion. Ed. M. S c h u u r m a n. Brussels: Eurochild, 2010.
L a n s d o w n G.: Children’s Participation: a Journey Still Unfolding. „Chowanna” 2019, T. 2 (53).
L e v y J.: Democracy Begins with Children’s Rights. „Pedagogika Społeczna” 2016, nr 2.
L i e b e l M.: Adultyzm i dyskryminacja wobec dzieci ze względu na wiek. W: M. L i e b e l, U. M a r k o w s k a - M a n i s t a: Prawa dziecka w kontekście międzykulturowości. Janusz Korczak na nowo odczytany. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej–Polsko-Niemiecka Fundacja na Rzecz Nauki, 2017.
L i e b e l M.: Kulturowe wariacje form partycypacji dzieci. W: M. L i e b e l, U. M a r k o w s k a - M a n i s t a: Prawa dziecka w kontekście międzykulturowości. Janusz Korczak na nowo odczytany. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej–Polsko-Niemiecka Fundacja na Rzecz Nauki, 2017.
L i s t e r R.: Unpacking Children Citizenship. In: Children and Citizenship. Eds. A. I n v e r n i z z i, J. W i l l i a m s. Los Angeles–Washington: Sage, 2009.
L u n d y L.: „Voice” is Not Enough: Conceptualising Article 12 of the United Nations Convention on the Rights of the Child. „British Educational Research Journal” 2007, vol. 33 (6).
M a n n i o n G.: After Participation: The Socio-Spatial Performance of Intergenerational Becoming. In: A Handbook of Children and Young People’s Participation. Perspectives from Theory and Practice. Eds. B. P e r c y - S m i t h, N. T h o m a s. London–New York: Routledge, 2010.
M a n n i o n G., I’A n s o n J.: Beyond the Disneyesque: Children’s Participation, Spatiality and Adult-Child Relations. „Childhood” 2004, vol. 11, no. 3.
M o r r o w V.: Social Capital, Community Involvement and Community Cohesion in England: A Space for Children and Young People? „Journal of Social Sciences” 2005, special issue, no. 9.
O’To o l e T., G a l e R.T.: Learning from Political Sociology: Structure, Agency and Inclusive Governance. „International Journal of Children’s Rights” 2008, vol. 16 (3).
P e r c y - S m i t h B.: Children’s Participation in Local Decision-Making. The Challenge for Local Governance. In: Stepping Forward: Children and Young People’s Participation in the Development Process. Eds. V. J o h n s o n et al. London: ITDG Publication, 1998.
P e r c y - S m i t h B.: Councils, Consultation and Community. Rethinking the Space for Children and Young People’s Participation. „Children’s Geographies” 2010, vol. 8 (2).
Prawa dziecka – dokumenty Organizacji Narodów Zjednoczonych. Oprac. P.J. J a r o s, M. M i c h a l a k. Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Dziecka, 2015.
Prawa dziecka. Dokumenty Rady Europy. Zbiór I oprac. P.J. J a r o s. Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Dziecka, 2013.
S z c z e p s k a - P u s t k o w s k a M.: Od filozofii dzieciństwa do dziecięcej filozofii życia. Casus władzy (i demokracji). Kraków: Impuls, 2011.
Ś l i w e r s k i B.: Pedagogika dziecka. Studium pajdocentryzmu. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2007.
Ś l i w e r s k i B.: Współczesne teorie i nurty wychowania. Wyd. 3. Kraków: Impuls, 2003.
T a y l o r M., P e r c y - S m i t h B.: Children’s Participation: Learning from and for Community Development. „International Journal of Children’s Rights” 2008, vol. 16 (3).
T h o m a s N.: Love, Rights and Solidarity: Studying Children’s Participation Using Honneth’s Theory of Recognition. „Childhood” 2012, vol. 19 (4).
T h o m a s N.: Towards a Theory of Children’s Participation. „International Journal of Children’s Rights” 2007, vol. 15 (2).
T i s d a l l K.: Governance and Participation. In: A Handbook of Children and Young People’s Participation. Perspectives from Theory and Practice. Eds. B. P e r c y - S m i t h, N. T h o m a s. London–New York: Routledge, 2010.
T o o t s A., W o r l e y N., S k o s i r e v a A.: Children as Political Actors. In: The SAGE Handbook of Child Research. Eds. G.B. M e l t o n et al. London–Thousand Oaks, Calif.: Sage, 2014.
W y n e s s M.G.: Childhood and Society. 2nd ed. Basingstoke: Palgrave MacMillan, 2012.
W y n e s s M.: Childhood, Culture & Society. In a Global Context. Los Angeles–London: Sage, 2018.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).