Społeczno-środowiskowa perspektywa zagrożeń zdrowia pokolenia młodych dorosłych
Abstrakt
The generation of the turn of the 20th/21st century is given to live in a new, changing reality. Modern, young generation entering adulthood is brought up in a post-transformation society, dominated by consumption, accelerated pace of life and threats occurring in all spheres of its functioning. In Poland, socio-cultural transformation has become for young adults not only a source of new challenges, opportunities, but also of threats. The consequences of the transformations are difficulties of (especially) the young generation in adapting to the ever-changing, unstable reality. The rapid changes in the surrounding reality have inspired research on the problems of growing up (including risky and harmful behaviours), and the difficulties of a generation growing up in an unstable reality.
Słowa kluczowe
generation; young adults; health; threats
Bibliografia
B r z e z i ń s k a A.I., A p p e l t K., Z i ó ł k o w s k a B.: Psychologia rozwoju człowieka. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2016.
B u l s k a J.: Budowanie kompetencji zdrowotnych ludzi w środowisku ich życia. Propozycje metodyczne dla pedagogów, nauczycieli, wychowawców i pracowników medycznych, wskazówki dla rodziców. Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”, 2008.
D w o r a k A.: Zdrowie i zachowania zdrowotne kobiet. Perspektywa społeczno-pedagogiczna. Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”, 2018.
F a t y g a B.: Dzicy z naszej ulicy. Antropologia kultury młodzieżowej. Wyd. 2. popr. Warszawa: Ośrodek Badań Młodzieży, Instytut Stosowanych Nauk Społecznych, Uniwersytet Warszawski, 2005. http://www.ipsir.uw.edu.pl/UserFiles/File/Katedra_Socjologii_Norm/TEKSTY/BFatygaDzicy_z_naszej_ulicy.pdf [10.02.2019].
F a z l a g i ć J.A.: Charakterystyka pokolenia Y. „E-mentor” 2008, nr 3 (25). http://www.e-mentor.edu.pl/artykul/index/numer/25/id/549 [9.02.2019].
G r i e s e H.M.: Socjologiczne teorie młodzieży. Wprowadzenie. Tłum. J. D ą b r o w s k i. Kraków: „Impuls”, 1996.
H i l d e b r a n d t - W y p y c h D.: Pokolenia młodzieży – próba konceptualizacji. „Przegląd Pedagogiczny” 2009, nr 2 (10).
J a n d a - D ę b e k B.: Pytania na XXI wiek. Wprowadzenie. W: Psychologia współczesnego człowieka. Red. B. J a n d a - D ę b e k. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Atut – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe, 2010.
J ę d r z e j k o M.: Człowiek i uzależnienia – uwarunkowania zjawiska. W: Zachowania ryzykowne i uzależnienia. Zjawisko i uwarunkowania / Risk-Taking Behaviors and Addiction. The Phenomenon, Its Context and Determinants. Red. M. J ę d r z e j k o, M. J a n u s z. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Aspra-JR, 2013.
K a w u l a S.: Pedagogika społeczna dzisiaj i jutro. Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”, 2012.
K a w u l a S.: Podstawowe kręgi środowiskowe w życiu współczesnego człowieka. Cztery głosy do przedmiotu dyscypliny. W: Relacje podmiotów (w) lokalnej przestrzeni edukacyjnej (inspiracje). Red. J. M o d r z e w s k i, M.J. Ś m i a ł e k, K. W o j n o w s k i. Kalisz–Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Pedagogiczno-Artystyczny, 2008.
K u l i k T.B.: Edukacja zdrowotna w rodzinie i w szkole. Stalowa Wola: Oficyna Wydawnicza Fundacji Uniwersyteckiej, 1997.
M a r y n o w i c z - H e t k a E.: Pedagogika społeczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006.
M e l o s i k Z.: Kultura popularna jako czynnik socjalizacji. W: Pedagogika. T. 2. Red. Z. K w i e c i ń s k i, B. Ś l i w e r s k i. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011.
M i n t a J.: „Pozornie dorośli” – zawieszenie pomiędzy młodzieńczością a dorosłością. „Dyskursy Młodych Androgogów” 2007, nr 8.
M o r b i t z e r J.: Edukacja medialna (małego) dziecka. W: Małe dzieci w świecie technologii informacyjno-komunikacyjnych. Pomiędzy utopijnymi szansami a przesadzonymi zagrożeniami. Red. J. P y ż a l s k i. Łódź: Wydawnictwo „Eter”, 2017.
O l e s z k o w i c z A., S e n e j k o A.: Psychologia dorastania. Zmiany rozwojowe w dobie globalizacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2013.
R u t k o w s k a A.: Kariera czy rodzina – dylematy współczesnych młodych ludzi. W: Młodzi Polacy w XXI wieku. Red. S. K o w a ls k i, A. S c h u l t z, A. N o w a c k a. Płock: Wydawnictwo PWSZ w Płocku, 2014.
R y b i c k i P.: Struktura społecznego świata. Warszawa: Wydawnictwo PWN, 1979.
S ł o ń s k a Z., M i s i u n a M.: Styl życia. W: Wypisy z wychowania zdrowotnego. Cz. 1. Wybór i oprac. W. W r o n a - W o l n y, B. M a k o ws k a. Kraków: AWF, 2000.
S y r e k E.: Zdrowie i wychowanie a jakość życia. Perspektywa i humanistyczne orientacje poznawcze. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2008.
S z c z e p a ń s k i J.: Sprawy ludzkie. Warszawa: Czytelnik, 1988.
S z t o m p k a P.: Socjologia. Analiza społeczeństwa. Kraków: Wydawnictwo „Znak”, 2003.
Ś w i d a - Z i e m b a H.: Wartości egzystencjalne młodzieży lat dziewięćdziesiątych. Warszawa: Zakład Socjologii Moralności i Aksjologii Ogólnej. Instytut Stosowanych Nauk Społecznych. Uniwersytet Warszawski, 1995.
W r o c z y ń s k i R.: Środowisko i wychowanie. W: I d e m: Pedagogika społeczna. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974.
Z i ó ł k o w s k a B.: Okres wczesnej dorosłości. Jak rozpoznać potencjał młodych dorosłych? W: Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa. Red. A.I. B r z e z i ń s k a. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2005.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
