https://doi.org/10.31261/CHOWANNA.2002.18.06
Niwelowanie nierówności zdrowotnych występujących „między państwami i między grupami w obrębie państwa” uznane zostało za istotne zadanie polityki zdrowotnej, gdy w 1984 roku formułowano po raz pierwszy europejską politykę zdrowia dla wszystkich oraz gdy w 1991 roku uściślano cele w związku ze zmianami, jakie zaszły w Europie Wschodniej i Centralnej. Nierówności te diagnozowane są.przede wszystkim na podstawie badań epidemiologicznych oceniających stan zdrowia populacji. Do opisu stanu zdrowia stosowane są obiektywne i subiektywne wskaźniki. Wśród wskaźników obiektywnych często stosowane są takie negatywne mierniki zdrowia, jak umieralność czy zachorowalność, wśród subiektywnych — samoocena. Stan zdrowia analizują lekarze, demografowie, specjaliści od zdrowia publicznego, jak też socjologowie zajmujący się problematyką zdrowia. Różnice w stanie zdrowia populacji obrazują różne wskaźniki. Ostatnio eksponuje się wskaźnik oczekiwanej długości życia, który ma charakter syntetyczny i odzwierciedla „stan zdrowia ludności, jakość opieki medycznej, warunki życia i stan środowiska”. W Polsce oczekiwana długość życia wynosi dla mężczyzn 68,1 a dla kobiet 76,6 lat, w Unii Europejskiej w roku 1995 odpowiednio 74,0 i 80,7 lat. Podobnie zróżnicowany jest odsetek osób dożywających do 65. i do 85. roku życia. W połowie lat dziewięćdziesiątych ogólnie dla świata wynosił odpowiednio 70% i 20%, natomiast dla krajów o niskim poziomie rozwoju, a więc w mniejszym stopniu zabezpieczających ludność pod względem materialnego standardu życia i ochrony zdrowia — odpowiednio tylko 47% i 9%. Należy też zwrócić uwagę, że w amerykańskim narodowym programie zdrowia przedstawiono m.in. takie kategorie oceny zdrowia populacji, które uwzględniają poziom dochodu, przynależność do grup mniejszościowych, w tym do grup etnicznych. Uzasadnieniem takiego podejścia są dane epidemiologiczne ukazujące, że wiele niekorzystnych wskaźników zdrowia, m.in. „poronienia, niska waga urodzeniowa, wady wrodzone, umieralność niemowląt są powiązane z niskim dochodem, niskim poziomem wykształcenia, niskim statusem zawodowym i innymi czynnikami niekorzystnego położenia społecznego i ekonomicznego”.
Pobierz pliki
Zasady cytowania
Cited by / Share
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
Tom 1 Nr 18 (2002)
Opublikowane: 2025-08-18
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
English
Język Polski