Problematyka kolizyjnoprawna w praktyce urzędów stanu cywilnego oraz w ustawie — Prawo o aktach stanu cywilnego z 2014 roku

Michał Wojewoda

doi:10.31261/PPPM.2015.17.02

Published: 2015-12-31

Vol. 17 (2015)

Collision issues in the practice of civil registry offices and in the Law - Law on Civil Status Records of 2014

Michał Wojewoda

Section: Studies

https://doi.org/10.31261/PPPM.2015.17.02

Abstract

Competence of a Civil Registrar, who deals with various civil matters concerning civil status of individuals, is not limited to purely internal cases. Nowadays, not infrequently, the presence of an international element makes it necessary to check what law is applicable to the case at hand. The Law on Civil Status Acts of 2014, which is a basic act regulating the activities of a Civil Registrar, does not contain any conflict rules and it makes only scarce references to the provisions of Private International Law of 2011. The authors argues, however, that in daily practice of civil status offices in Poland it is rather the bilateral conventions, concluded by Poland with numerous countries, that should determine choice of law rules to be used by a Civil Registrar. A substantial part of the article is devoted to the presentation of basic conflict‑of‑laws issues which emerge with regard to marriages with foreigners, acknowledgment of paternity and the problem of names and surnames when a Civil Registrar is encumbered with the task of recording them in the Polish system of civil status registration. Last but not least, the author highlights some problems concerning the ascertainment of foreign law by a Civil Registrar. After pointing out that the legislator has not offered any help in this respect, various existing methods of finding the text of applicable law are analyzed.

Keywords:

civil status registration , Law on Civil Status Acts of 2014 , bilateral conventions with conflict rules , foreign law , marriages with foreigners , international aspects of acknowledgment of paternity , law applicable to names and surnames

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Wojewoda, M. (2015). Collision issues in the practice of civil registry offices and in the Law - Law on Civil Status Records of 2014. Problemy Prawa Prywatnego Międzynarodowego (“Problems of Private International law”), 17, 25–67. https://doi.org/10.31261/PPPM.2015.17.02

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.

The Copyright Owners of the submitted texts grant the Reader the right to use the pdf documents under the provisions of the Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA). The user can copy and redistribute the material in any medium or format and remix, transform, and build upon the material for any purpose.

1. License

The University of Silesia Press provides immediate open access to journal’s content under the Creative Commons BY-SA 4.0 license (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Authors who publish with this journal retain all copyrights and agree to the terms of the above-mentioned CC BY-SA 4.0 license.

2. Author’s Warranties

The author warrants that the article is original, written by stated author/s, has not been published before, contains no unlawful statements, does not infringe the rights of others, is subject to copyright that is vested exclusively in the author and free of any third party rights, and that any necessary written permissions to quote from other sources have been obtained by the author/s.

If the article contains illustrative material (drawings, photos, graphs, maps), the author declares that the said works are of his authorship, they do not infringe the rights of the third party (including personal rights, i.a. the authorization to reproduce physical likeness) and the author holds exclusive proprietary copyrights. The author publishes the above works as part of the article under the licence "Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International".

ATTENTION! When the legal situation of the illustrative material has not been determined and the necessary consent has not been granted by the proprietary copyrights holders, the submitted material will not be accepted for editorial process. At the same time the author takes full responsibility for providing false data (this also regards covering the costs incurred by the University of Silesia Press and financial claims of the third party).

3. User Rights

Under the CC BY-SA 4.0 license, the users are free to share (copy, distribute and transmit the contribution) and adapt (remix, transform, and build upon the material) the article for any purpose, provided they attribute the contribution in the manner specified by the author or licensor.

4. Co-Authorship

If the article was prepared jointly with other authors, the signatory of this form warrants that he/she has been authorized by all co-authors to sign this agreement on their behalf, and agrees to inform his/her co-authors of the terms of this agreement.

I hereby declare that in the event of withdrawal of the text from the publishing process or submitting it to another publisher without agreement from the editorial office, I agree to cover all costs incurred by the University of Silesia in connection with my application.

References

Brandhuber R., Zeyringer W.: USC i obcokrajowcy. Zbiór wybranych norm prawnych z zakresu prawa rodzinnego i osobowego państw obcych. Tłum. J. Bielerzewski, R. Buczek. Wyd. 2. Frankfurt nad Menem–Berlin 2001.
Google Scholar

Ciszewski J.: Obrót prawny z zagranicą w sprawach cywilnych i karnych. Wyd. 9. Warszawa 2012.
Google Scholar

Czajkowska A., w: Prawo o aktach stanu cywilnego z komentarzem. Przepisy wykonawcze i związkowe oraz wzory dokumentów. Red. A. Czajkowska. Warszawa 2015.
Google Scholar

Czepelak M.: Umowa międzynarodowa jako źródło prawa prywatnego międzynarodowego. Warszawa 2008.
Google Scholar

Domański M.: Względne zakazy małżeńskie. Warszawa 2013.
Google Scholar

Domański M.: Zawieranie małżeństw przez uchodźców. „Państwo i Prawo" 2009, nr 3.
Google Scholar

Domański M.: Zwolnienie cudzoziemca z obowiązku złożenia dokumentu stwierdzającego możność zawarcia małżeństwa. „Prawo w Działaniu" [Warszawa] 2008, nr 6.
Google Scholar

Kamarad E.: Tryb zawarcia małżeństwa przez cudzoziemca w Polsce. W: Znad granicy ponad granicami. Księga dedykowana Profesorowi Dieterowi Martiny. Red. M. Krzymuski, M. Margoński. Warszawa 2014.
Google Scholar

Kamarad E.: Zastosowanie klauzuli porządku publicznego w sprawach dotyczących zawarcia małżeństwa – wybrane zagadnienia. „Problemy Współczesnego Prawa Międzynarodowego, Europejskiego i Porównawczego" 2011, T. 10.
Google Scholar

Kmiecik Z.R.: Zaburzenia psychiczne a małżeństwo w świetle prawa cywilnego i prawa kanonicznego. „Przegląd Sądowy" 2015, nr 7–8.
Google Scholar

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. 1997, nr 78, poz. 483 ze zm.).
Google Scholar

Konwencja dotycząca statusu uchodźców, sporządzona w Genewie dnia 28 lipca 1951 r. (Dz.U. 1991, nr 119, poz. 515 i 517).
Google Scholar

Konwencja europejska o informacji o prawie obcym, sporządzona w Londynie dnia 7 czerwca 1968 r. (Dz.U. 1995 Nr 57, poz. 296).
Google Scholar

Konwencja między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Francuską o prawie właściwym, jurysdykcji i wykonywaniu orzeczeń w zakresie prawa osobowego i rodzinnego, sporządzona w Warszawie dnia 5 kwietnia 1967 r. (Dz.U. 1969, nr 4, poz. 22).
Google Scholar

Kozioł A., w: „System Prawa Prywatnego". T. 20 C: Prawo prywatne międzynarodowe. Red. M. Pazdan. Warszawa 2015.
Google Scholar

Mączyński A.: Działanie klauzuli porządku publicznego w sprawach dotyczących zawarcia małżeństwa. W: Proces i prawo. Rozprawy prawnicze. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Jerzego Jodłowskiego. Red. E. Łętowska. Wrocław–Warszawa–Kraków 1989.
Google Scholar

Mączyński A.: Kolizyjna problematyka nazwiska. W: „Aurea praxis aurea theoria". Księga pamiątkowa ku czci Profesora Tadeusza Erecińskiego. Red. K. Weitz, J. Gudowski. T. 2. Warszawa 2011.
Google Scholar

Mączyński A.: Wskazanie kilku praw przez normę kolizyjną prawa prywatnego międzynarodowego. W: Rozprawy z polskiego i europejskiego prawa prywatnego. Księga pamiątkowa ofiarowana Profesorowi Józefowi Skąpskiemu. Red. A. Mączyński, M. Pazdan, A. Szpunar. Kraków 1994.
Google Scholar

Miksza K.: Nazwisko w prawie prywatnym międzynarodowym. Gliwice 2015.
Google Scholar

Mostowik P., w: „System Prawa Prywatnego". T. 20 C: Prawo prywatne międzynarodowe. Red. M. Pazdan. Warszawa 2015.
Google Scholar

Nowak F.: Kilka uwag na temat wskazania prawa właściwego dla imienia i nazwiska osoby fizycznej w ustawie z dnia 4 lutego 2011 r. – Prawo prywatne międzynarodowe. „Metryka" 2015, nr 1.
Google Scholar

Pazdan M.: Nazwisko w prawie prywatnym międzynarodowym. W: Współczesne problemy prawa prywatnego: księga pamiątkowa ku czci Profesora Edwarda Gniewka. Red. P. Machnikowski, J. Gołaczyński. Warszawa 2010.
Google Scholar

Pazdan M.: Prawo prywatne międzynarodowe. Wyd. 15. Warszawa 2012.
Google Scholar

Pilich M.: Zasada obywatelstwa w prawie prywatnym międzynarodowym. Zagadnienie podstawowe. Warszawa 2015.
Google Scholar

Poczobut J.: Statut zastępczy w nowej ustawie z 2011 r. Prawo prywatne międzynarodowe – zagadnienia podstawowe. W: Prawo międzynarodowe – teraźniejszość, perspektywy, dylematy. Księga Jubileuszowa Profesora Zdzisława Galickiego. Red. E. Mikos-Skuza, K. Myszona-Kostrzewa, J. Poczobut. Warszawa 2013.
Google Scholar

Popiołek W., w: „System Prawa Prywatnego". T. 20 A: Prawo prywatne międzynarodowe. Red. M. Pazdan. Warszawa 2014.
Google Scholar

Popiołek W., w: „System Prawa Prywatnego". T. 20 C: Prawo prywatne międzynarodowe. Red. M. Pazdan. Warszawa 2015.
Google Scholar

Postanowienie Sądu Najwyższego z dn. 19 grudnia 2003 r., III CZP 94/03, OSNC 2005, nr 2, poz. 32.
Google Scholar

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 29 stycznia 2015 r. w sprawie wzorów dokumentów wydawanych z zakresu rejestracji stanu cywilnego (Dz.U. poz. 194).
Google Scholar

Rozporządzenie Rady (UE) nr 1259/2010 z dnia 20 grudnia 2010 r. w sprawie wprowadzenia wzmocnionej współpracy w dziedzinie prawa właściwego dla rozwodu i separacji prawnej (Dz. Urz. UE L 343 z 29.12.2010).
Google Scholar

Skrzydło-Tefelska E.: Uznanie dziecka w prawie prywatnym międzynarodowym. Wrocław–Warszawa–Kraków 1990.
Google Scholar

Sznajder-Peroń K., w: „System Prawa Prywatnego". T. 20 A: Prawo prywatne międzynarodowe. Red. M. Pazdan. Warszawa 2014.
Google Scholar

Szpunar M., w: „System Prawa Prywatnego". T. 20 A: Prawo prywatne międzynarodowe. Red. M. Pazdan. Warszawa 2014.
Google Scholar

Twardoch P., w: „System Prawa Prywatnego". T. 20 C: Prawo prywatne międzynarodowe. Red. M. Pazdan. Warszawa 2015.
Google Scholar

Umowa między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Federacyjną Ludową Republiką Jugosławii o obrocie prawnym w sprawach cywilnych i karnych, podpisana w Warszawie dnia 6 lutego 1960 r. (Dz.U. 1963, nr 27, poz. 162).
Google Scholar

Umowa między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Ludową Republiką Bułgarii o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych, rodzinnych i karnych, podpisana w Warszawie dnia 4 grudnia 1961 r. (Dz.U. 1963, nr 17, poz. 88).
Google Scholar

Umowa między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Austrii o wzajemnych stosunkach w sprawach z zakresu prawa cywilnego oraz o dokumentach, podpisana w Wiedniu dnia 11 grudnia 1963 r. (Dz.U. 1974, nr 6, poz. 33).
Google Scholar

Umowa między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Finlandii o ochronie prawnej i pomocy prawnej w sprawach cywilnych, rodzinnych i karnych, podpisana w Helsinkach dnia 27 maja 1980 r. (Dz.U. 1981, nr 27, poz. 140).
Google Scholar

Umowa między Rzecząpospolitą Polską a Federacją Rosyjską o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych i karnych, sporządzona w Warszawie dnia 16 września 1996 r. (Dz.U. 2002, nr 83, poz. 750).
Google Scholar

Umowa między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Białoruś o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych, rodzinnych, pracowniczych i karnych, sporządzona w Mińsku dnia 26 października 1994 r. (Dz.U. 1995, nr 128, poz. 619).
Google Scholar

Umowa między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Litewską o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych, rodzinnych, pracowniczych i karnych, sporządzona w Warszawie dnia 26 stycznia 1993 r. (Dz.U. 1994, nr 35, poz. 130).
Google Scholar

Umowa między Rzecząpospolitą Polską a Ukrainą o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych i karnych, sporządzona w Kijowie dnia 24 maja 1993 r. (Dz.U. 1994, nr 96, poz. 465).
Google Scholar

Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz.U. 2016, poz. 23).
Google Scholar

Ustawa z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie (tekst jedn. Dz.U. 2014, poz. 164 ze zm.).
Google Scholar

Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 1964 r. nr 43, poz. 296 ze zm.).
Google Scholar

Ustawa z dnia 17 października 2008 r. o zmianie imienia i nazwiska (tekst jedn. Dz.U. 2016, poz. 10).
Google Scholar

Ustawa z dnia 25 czerwca 2015 r. Prawo konsularne (Dz.U. 2015, poz. 1274).
Google Scholar

Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 1964 r. nr 9, poz. 59 ze zm.).
Google Scholar

Ustawa z dnia 28 kwietnia 1936 r. Prawo czekowe (Dz.U. nr 37, poz. 283 ze zm.).
Google Scholar

Ustawa z dnia 28 kwietnia 1936 r. Prawo weksłowe (Dz.U. nr 37, poz. 282 ze zm.).
Google Scholar

Ustawa z dnia 28 listopada 2014 r. Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz.U. 2014, poz. 1741 ze zm.).
Google Scholar

Ustawa z dnia 29 września 1986 r. Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz.U. 1986, nr 36, poz. 180).
Google Scholar

Ustawa z dnia 2 kwietnia 2009 r. o obywatelstwie polskim (Dz.U. 2012, poz. 161).
Google Scholar

Ustawa z dnia 4 lutego 2011 r. Prawo prywatne międzynarodowe (tekst jedn. Dz.U. 2015, poz. 1792).
Google Scholar

Ustawa z dnia 6 czerwca 2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 220, poz. 1431).
Google Scholar

Uzasadnienie projektu ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego. Sejm VII kadencji, druk 2620, http://orka.sejm.gov.pl/Druki7ka.nsf/0/A3F2218065524B31C1257D1C003DB428/%24File/2620-uzas.docx [Dostęp: 15.04.2016 r.].
Google Scholar

Wojewoda M., w: „System Prawa Prywatnego". T. 20 C: Prawo prywatne międzynarodowe. Red. M. Pazdan. Warszawa 2015.
Google Scholar

Wojewoda M.: Międzynarodowe uznawanie imion i nazwisk. „Metryka" 2015, nr 1.
Google Scholar

Wojewoda M.: Prawo obce w praktyce polskich urzędów stanu cywilnego. „Metryka" 2014, nr 1.
Google Scholar

Wojewoda M.: Transkrypcja aktu stanu cywilnego sporządzonego za granicą. „Kwartalnik Prawa Prywatnego" [KPP] 2009, z. 4.
Google Scholar

Wojewoda M.: Zaświadczenie o stanie cywilnym a małżeństwa jednopłciowe i związki partnerskie zawierane za granicą. KPP 2015, z. 3.
Google Scholar

Wojewoda M.: Zaświadczenie o stanie cywilnym – nowa konstrukcja w prawie o aktach stanu cywilnego. KPP 2015, z. 1.
Google Scholar

Wojewoda M.: Zaświadczenie stwierdzające, że zgodnie z prawem polskim można zawrzeć małżeństwo – geneza, znaczenie praktyczne oraz zasady wydawania. „Metryka" 2015, nr 2.
Google Scholar

Wyrok Sądu Najwyższego z 23 maja 2013 r., II CSK 250/12.
Google Scholar

Wyrok Sądu Najwyższego z dn. 14 lipca 2010 r., V CSK 7/10.
Google Scholar

Wyrok Sądu Najwyższego z dn. 3 marca 2011 r., II PK 208/10.
Google Scholar

Wyrok Sądu Najwyższego z dn. 5 października 2011 r., II PK 268/10.
Google Scholar

Zachariasiewicz M.A.: Nowa ustawa o prawie prywatnym międzynarodowym a małżeństwa i związki osób tej samej płci. W: „Problemy Prawa Prywatnego Międzynarodowego". T. 11. Red. M. Pazdan. Katowice 2012.
Google Scholar

Vol. 17 (2015)
Published: 2015-12-31

ISSN: 1896-7604

eISSN: 2353-9852

10.31261/PPGOS

Publisher

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Licence CC

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.

Submit