Dekonstrukcja dyskursu politycznego w parodii noworocznych przemówień Władimira Putina
Abstrakt
Celem artykułu jest analiza strategii dekonstrukcji dyskursu politycznego we współczesnych audiowizualnych utworach parodystycznych. Badanie ma charakter studium przypadku poświęconego parodii autorstwa Jegora Łoskutowa będącej reminiscencją noworocznych przemówień prezydenta Federacji Rosyjskiej Władimira Putina. W tekście wskazane zostają cechy dyskursu politycznego, które podlegają parodystycznej transformacji. Badanie przedstawia nowe, lingwistyczne spojrzenie na zjawisko dekonstrukcji w zestawieniu z teorią gier językowych. Analiza przykładowego utworu pozwala wyciągnąć wnioski, iż twórcy współczesnych parodii dokonują wieloaspektowej dekonstrukcji komunikatów politycznych na poziomie wizualnym, leksykalnym, pragmatycznym oraz stylistycznym. Poprzez imitację wystąpień przedstawicieli władz z włączeniem sygnałów ironicznych oraz aluzyjnych, zastosowanie gier językowych oraz transformacje stylistyczne autorzy parodii dokonują krytyki stylu wypowiedzi polityków oraz prezentowanych przez nich idei.
Słowa kluczowe
dekonstrukcja, parodia, dyskurs polityczny, gra językowa
Bibliografia
Alysheva, Yuliya Sergeyevna. “Rechevoy portret V. V. Putina.” Vestnik Volgogradskogo gosudarstvennogo universiteta. Seriya 2. Yazykoznaniye 2012, № 2: 171—174 [Алышева, Юлия Сергеевна. “Речевой портрет В. В. Путина.” Вестник Волгоградского государственного университета. Серия 2. Языкознание 2012, № 2: 171—174].
Bralczyk, Jerzy. O języku polskiej propagandy politycznej lat siedemdziesiątych. Warszawa: Trio, 2001.
Głowiński, Michał. Nowomowa i ciągi dasze. Szkice dawne i nowe. Kraków: Universitas, 2009.
Gritsanov, Aleksandr Alekseyevich. “Dekonstruktsiya.” Istoriya filosofii. Entsiklopediya. Minsk: Interpres, 2002 [Грицанов, Александр Алексеевич. “Деконструкция.” История философии. Энциклопедия. Минск: Интерпрессервис, 2002].
Hutcheon, Linda. “Ironia, satyra, parodia – o ironii w ujęciu pragmatycznym.” Pamiętnik Literacki: czasopismo kwartalne poświęcone historii i krytyce literatury polskiej 1986, № 77/1: 331–350.
Komisarova, Taisiya Sergeyevna. “«Novogodneye obrashcheniye» kak zhanr politicheskogo diskursa (sravnitel'nyy analiz novogodnikh obrashcheniy V.V.Putina I G. Shrëdera).” Pastukhov, Aleksandr Gavriilovich (Ed.). Zhanry i tipy teksta v nauchnom i mediynom diskurse, t. 2. Orel: Orlovskiy gosudarstvennyy institut iskusstv i kul'tury, 2005: 143–150 [Комисарова, Таисия Сергеевна. “«Новогоднее обращение» как жанр политического дискурса (сравнительный анализ новогодних обращений В.В. Путина И Г. Шрёдера).” Пастухов, Александр Гавриилович (ред.). Жанры и типы текста в научном и медийном дискурсе, т. 2. Орел: Орловский государственный институт искусств и культуры, 2005: 143–150].
Labocha, Janina. Tekst, wypowiedź, dyskurs w procesie komunikacji językowej. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2008.
Moskvin, Vasiliy Pavlovich. “Intertekstual'nost': kategorial'nyy apparat i tipologiya.” Izvestiya Volgogradskogo gosudarstvennogo pedagogicheskogo universiteta 2013, № 6: 54–61 [Москвин, Василий Павлович. “Интертекстуальность: категориальный аппарат и типология.” Известия Волгоградского государственного педагогического университета 2013, № 6: 54–61].
Noińska, Marta. “Co roku to samo… Z historii orędzia noworocznego w Polsce, Niemczech i Rosji.” Przegląd Wschodnioeuropejski 2018, № 9(2): 95–104.
Nycz, Ryszard. “Intertekstualność i jej zakresy: teksty, gatunki, światy.” Pamiętnik Literacki: czasopismo kwartalne poświęcone historii i krytyce literatury polskiej 1990, № 81/2: 95–116.
Pfister, Manfred. “Koncepcje intertekstualności.” Pamiętnik Literacki: czasopismo kwartalne poświęcone historii i krytyce literatury polskiej 1991, № 82/4: 183–208.
Phiddian, Robert. “Are Parody and Deconstruction Secretly the Same Thing?” New Literary History 1997, № 4: 673–696.
Pisarek, Walery. “Symbol, WIZERUNEK, narracja – trzy poziomy perswazji.” Studia Filologiczne Uniwersytetu Jana Kochanowskiego 2014, t. 27: 9–26.
Sannikov, Vladimir Zinov'yevich. Russkiy yazyk v zerkale yazykovoy igry. Moskva: Yazyki slavyanskoy kul'tury, 2002 [Санников, Владимир Зиновьевич. Русский язык в зеркале языковой игры. Москва: Языки славянской культуры, 2002].
Sheygal, Yelena Iosifovna. Semiotika politicheskogo diskursa. Moskva: Rossiyskaya gosudarstvennaya biblioteka, 2005 [Шейгал, Елена Иосифовна. Семиотика политического дискурса. Москва: Российская государственная библиотека, 2005].
Sladkevič, Žanna Romualʹdovna. „Organizaciâ semiotičeskogo prostranstva novogodnego pozdravleniâ prezidenta (na materiale novogodnih obraŝenij prezidentov Rossii, Belarusi i Polʹši za 2000-2015 gg.)” Političeskaâ nauka 2016, № 3: Političeskaâ semiotika: 168–193. [Сладкевич, Жанна Ромуальдовна. „Организация семиотического пространства новогоднего поздравления президента (на материале новогодних обращений президентов России, Беларуси и Польши за 2000-2015 гг.)” Политическая наука 2016, № 3: Политическая семиотика: 168–193].
Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie Polska
https://orcid.org/0000-0001-9346-4899
Absolwentka studiów II stopnia na kierunku filologia rosyjska na Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie. Autor artykułów naukowych poświęconych lingwistycznej analizie tekstów poetyckich oraz zagadnieniom dyskursu politycznego. Uczestnik zagranicznych konferencji międzynarodowych poświeconych problemom współczesnej lingwistyki oraz glottodydaktyki. Autorka tomiku wierszy Nocturne. Współorganizator IX Międzynarodowej Szkoły Podwyższenia Kwalifikacji „Nowoczesne Technologie Pedagogiczne w Nauczaniu Języka Rosyjskiego jako Obcego” (Warna, 2019).
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).