(Na u)więzi. „Robić za psa" Jewgienija Łukina w perspektywie antropologicznej
Abstrakt
Antropologiczne ujęcie problematyki zwykle omawianej z perspektywy polityczno-ekonomicznej oferuje ciekawy wgląd w najnowszą literaturę rosyjską spod znaku fantastyki. Niniejszy tekst wprowadza optykę zaczerpniętą z klasycznych już w niektórych kręgach prac Davida Graebera w obszar refleksji dotyczącej rosyjskiej prozy współczesnej. Wychodząc od zaproponowanego przez Graebera pojęcia pracy bez sensu, kreśli antropologiczną interpretację losów bohatera powieści Robić za psa autorstwa Jewgienija Łukina. Podejmuje problem emocjonalnego wyzysku w pracy i eksploatacji psychiki aż po redukcję poza pracowniczego ja do śladowej, niewygodnej resztki, której poświęcenie nie wydaje się już istotną stratą, a ostateczna ofiara staje się nawet rodzajem ulgi.
Słowa kluczowe
literatura najnowsza, literatura rosyjska, praca bez sensu, antropologia literatury, David Graeber, Jewgienij Łukin
Bibliografia
Graeber, David. Dług. Pierwsze pięć tysięcy lat. Tłum. Kuźniarz, Bartłomiej. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2018.
Graeber, David. Praca bez sensu. Przeł. Denderski, Mikołaj. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2021.
Graeber, David. Nadmierna troska – oto przekleństwo klasy pracującej. Brak informacji o autorze przekładu. „Nowy Obywatel”, 24.11.2015,
Kadłubek, Zbigniew, Beata Mytych-Forajter i Aleksander Nawarecki, red., Ilustrowany słownik terminów literackich, Gdańsk: słowo/obraz terytoria, 2018.
Łukin, Jawgienij. Robić za psa. Przeł. Landowski, Zbigniew. Warszawa: Książka i Wiedza, 2005.
Sławek, Tadeusz. Staw. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1982.
Uniwersytet Śląski Polska
https://orcid.org/0000-0001-7983-5454
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).