Reprezentacja oceny w opisie intensywności zawiści (na materiale języka polskiego, rosyjskiego i ukraińskiego)
Abstrakt
W artykule przeanalizowano reprezentację intensywności zawiści w języku polskim, rosyjskim i ukraińskim w aspekcie lingwoaksjologicznym. W opisie intensywności emocji można wyróżnić ocenę ilościową i jakościową. Skala intensywności zawiści, odzwierciedlana w językach porównywanych, jest dość szeroka — od niskiego do bardzo wysokiego przejawu uczucia. Częściej jednak reprezentowane jest bardzo silne przeżywanie zawiści. Analiza porównawcza wykazała dominujące podobieństwo w reprezentacji oceny intensywności zawiści w językach polskim, rosyjskim i ukraińskim. Chociaż możliwe jest podkreślenie niektórych cech właściwych dla jakiegoś jednego języka. Na przykład, opis silnej manifestacji zawiści poprzez obraz substancji płynnej jest szczególnie charakterystyczny dla języka rosyjskiego.
Słowa kluczowe
intensywność; emocja; zawiść; ocena ilościowa; ocena jakościowa
Bibliografia
Gordeyeva, Ol'ga. “Issledovaniya prodolzhitel'nosti emotsiy v zapadnoy psikhologii: skol'ko ‘zhivet’ radost'?” Vestnik Moskovskogo universiteta. Seriya 14. Psikhologiya 2018, № 4: 164–177
Maslov, Yevgeniy. Osnovnyye kategorii i problemy teorii tsennostey. Kazan': Izdatel'stvo Kazanskogo gosudarstvennogo universiteta, 2010 [Маслов, Евгений. Основные категории и проблемы теории ценностей. Казань: Издательство Казанского государственного университета, 2010].
Mikołajczuk, Agnieszka. “Problem ocen w analizie wybranych polskich nazw uczuć z klasy semantycznej gniewu.” Język a Kultura 2000, t. 14. Uczucia w języku i tekście: 117–134.
Nikolayenko, Larysa. Reprezentatsiya emotsiy zazdrosti i spivchuttya v pol's'kiy, rosiys'kiy ta ukrayins'kiy movakh: semantyko-kohnityvnyy i linhvoaksiolohichnyy vymiry. Kyyiv: Vydavnychyy dim Dmytra Buraho, 2021
Nikolayenko, Larysa. “Rol' otsinky u verbalizatsiyi svitu emotsiy lyudyny.” Linguodidactica 2021, t. XXV: 129–140 [Ніколаєнко, Лариса. “Роль оцінки у вербалізації світу емоцій людини.” Linguodidactica 2021, t. XXV: 129–140].
Rodionova, Svetlana. “Intensivnost' i yeyë mesto v ryadu drugikh semanticheskikh kategoriy” Slavyanskiy vestnik. Anan'yeva, Nataliya and Kartseva, Zoya (eds.). Moskva: MAKS Press, 2004, vyp. 2. 300–313 [Родионова, Светлана. “Интенсивность и её место в ряду других семантических категорий” Славянский вестник. Ред. Ананьева, Наталия и Карцева, Зоя. Москва: МАКС Пресс, 2004, вып. 2. 300–313].
Teliya, Veronika. Tipy yazykovykh znacheniy: Svyazannoye znacheniye slova v yazyke. Moskva: Nauka, 1981 [Телия, Вероника. Типы языковых значений: Связанное значение слова в языке. Москва: Наука, 1981].
Trofimova, Zhanna. “Kvantitativnaya otsenka v sfere emotsiy (na materiale angliyskogo yazyka).” Vestnik Adygeyskogo gosudarstvennogo universiteta, Seriya Filologiya i iskusstvovedeniye 2010, vyp. 1 (53): 182–186
Vol'f, Yelena. Funktsional'naya semantika otsenki. Moskva: Yeditorial URSS, 2002 [Вольф, Елена. Функциональная семантика оценки. Москва: Едиториал УРСС, 2002].
Zaliznyak, Anna. “Zametki o slovakh: obshcheniye, otnosheniye, pros'ba, chuvstva, emotsii.” Klyuchevyye idei russkoy yazykovoy kartiny mira. Zaliznyak, Anna, Levontina, Irina end Shmelev, Aleksey (eds.). Moskva: Yazyki slavyanskoy kul'tury, 2005. 280–288 [Зализняк, Анна. “Заметки о словах: общение, отношение, просьба, чувства, эмоции.” Ключевые идеи русской языковой картины мира. Ред. Зализняк, Анна, Левонтина, Ирина и Шмелев, Алексей. Москва: Языки славянской культуры, 2005. 280–288].
Instytut Językoznawstwa imienia Aleksandra Potebni Narodowej Akademii Nauk Ukrainy Ukraina
http://orcid.org/0000-0002-2834-1208
Dr, starszy pracownik naukowy w Zakładzie Języków Słowiańskich Instytutu Językoznawstwa imienia Aleksandra Potebni Narodowej Akademii Nauk Ukrainy. Autorka monografii Репрезентація емоцій заздрості і співчуття в польській, російській та українській мовах: семантико-когнітивний і лінгвоаксіологічний виміри (Київ, 2021, https://bit.ly/3EePBHP) i ponad 40 artykułów naukowych. Zainteresowania naukowe: lingwistyka emocji, semantyka kognitywna, aksjologia lingwistyczna, leksykografia i in.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).