Pamięć, mnemonic turn, literatura. Uwagi wstępne
Abstrakt
Artykuł jest próbą syntetycznego spojrzenia na najważniejsze problemy podejmowane w ramach memory studies oraz określenia i wskazania tych tematów i publikacji, które wykorzystywane są przez wpisujące się w zakres mnemonic turn literaturoznawstwo.
Słowa kluczowe
pamięć; literatura; literaturoznawstwo; literatura rosyjska; memory studies
Bibliografia
Assmann, Jan. Pamięć kulturowa. Pismo, zapamiętywanie i polityczna tożsamość w cywilizacjach starożytnych. Transl. Kryczyńska-Pham, Anna. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2008.
Assmann, Aleida. Między historią a pamięcią. Antologia. Ed. Saryusz-Wolska, Magdalena. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2018.
Bachtin, Michaił. Problemy poetyki Dostojewskiego. Transl. Modzelewska, Natalia. Warszawa: PIW, 1970.
Banasiak, Bogdan. „(Aktywne) Zapomnienie.” 10–14. Lamus. Pismo Kulturalno-Artystyczne 2008, no 2. http://nietzsche.ph-f.org/teksty/bb_zapomnienie.pdf (03.03.2020).
Cassirer, Ernst. Esej o człowieku. Wstęp do filozofii kultury. Transl. Staniewska, Anna. Warszawa: Czytelnik, 1977.
Connerton, Paul. Jak społeczeństwa pamiętają. Transl. Napiórkowski, Marcin. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2012.
Erll, Astrid. Kultura pamięci. Wprowadzenie. Transl. Teperek, Agata. Ed. Saryusz-Wolska, Magdalena. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2018.
Etkind, Aleksandr. Krivoye gore. Pamyat’ o nepogrebennykh. Transl. Makarov, Vladimir. Moskva: Novoye Literaturnoye Obozreniye, 2016. [Эткинд, Александр. Кривое горе. Память о непогребенных. Пер. с англ. Макаров, Владимир. Москва: Новое Литературное Обозрение, 2016].
Golka, Marian. Pamięć społeczna i jej implanty. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2009.
Halbwachs, Maurice. Społeczne ramy pamięci. Transl. Król, Marcin. Warszawa: PWN, 1969.
Hirsch, Marianne. „Żałoba i postpamięć.”. Transl. Bojarska, Katarzyna. Teoria wiedzy o przeszłości na tle współczesnej humanistyki. Antologia. 247–280. Ed. Domańska, Ewa. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2010.
Klimowicz, Tadeusz, and Komisaruk, Ewa. „Cztery grzechy Jeleny Czyżowej, (Prolegomena do eseju Moja pamięć o blokadzie).” 36–39. Odra 2020, no 1.
Klimowicz, Tadeusz, and Komisaruk, Ewa. „Cztery grzechy Jeleny Czyżowej. Prolegomena do eseju Moja pamięć o blokadzie, II.” 32–42. Odra 2020, no 2.
Lavabre, Marie-Claire. „Między historią a pamięcią: w poszukiwaniu metody.” Transl. Sylwestrzak, Agata. (Kon)teksty pamięci. Antologia. Ed. Kończal, Kornelia. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury, 2014, s. 54-55.
Le Goff, Jacques. Historia i pamięć, Transl. Gronowska, Anna., and Stryjczyk, Joanna. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, 2007.
Lotman, Yuriy. Kul’tura i vzryv. Vnutri myslyashchikh mirov. Stat’i, issledovaniya, zametki. Sankt-Peterburg: Iskusstvo, 2000 [Лотман, Юрий. Культура и взрыв. Внутри мыслящих миров. Статьи, исследования, заметки. Санкт-Петербург: Искусство, 2000].
Mestergazi, Yelena. Literatura non-fikshn/non-fiction. Eksperimental’naya entsiklopediya. Russkaya versiya. Moskva: Sovpadeniye, 2007. [Местергази, Елена. Литература нон-фикшн/non-fiction. Экспериментальная энциклопедия. Русская версия. Москва: Совпадение, 2007].
Nora, Pierre. „Między pamięcią a historią (lieux de mémoire).” 20–27. Transl. Borowski, Mateusz, and. Sugiera, Magdalena. Didaskalia 2011, no 5.
Ricoeur, Paul, Pamięć, historia, zapomnienie. Transl. Margański, Janusz. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, 2006.
Stevenson, Deborah. Miasto. Transl. Topa, Mateusz. Gdańsk: Wydawnictwo Części Proste, 2019.
Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci. Ed. Saryusz-Wolska, Magdalena, and Traba, Robert. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2014.
Voronina, Tat’yana. Pomnit’ po-nashemu. Sotsrealisticheskiy istorizm i blokada Leningrada. Moskva: Novoye Literaturnoye Obozreniye, 2018 [Воронина, Татьяна. Помнить по-нашему. Соцреалистический историзм и блокада Ленинграда. Москва: Новое Литературное Обозрение, 2018].
Warburg, Aby. Atlas obrazów Mnemosyne. Transl. Brożyński, Paweł. and Jędrzejczyk, Małgorzata. Warszawa: Narodowe Centrum Kultury, 2015.
Uniwersytet Wrocławski Polska
https://orcid.org/0000-0002-2572-3550
Dr hab., rusycystka, germanistka, prof. UWr w Instytucie Filologii Słowiańskiej Uniwersytetu Wrocławskiego, redaktor naczelna czasopisma „Slavica Wratislaviensia”. Zainteresowania naukowe: literatura rosyjska XX wieku, literatura niefikcjonalna, proza kobieca. Opublikowane monografie: Od milczenia do zamilknięcia. Rosyjska proza kobieca na początku XX wieku. Wybrane aspekty, Wrocław 2009, ss. 311; Proza Michaiła Kuzmina, Wrocław 2002, ss. 135.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
