Аннотация

НОЧНОЙ ДОЗОР КАК ЭХО ХОЛОДНОЙ ВОЙНЫ

Резюме

В статье рассмотрены стереотипы современного российского национального самосознания (в оппозициях Я/Другой), проявившиеся в популярных книгах С. Лукьяненко и фильмах Т. Бекмамбетова. Структурно-семиотический анализ показал, что эти типичные образцы се-годняшней российской массовой культуры эстетически ориентированы на голливудский канон, но идеологически имеют отчетливую антизападную, антиамериканскую направленность, со-храняют «образ врага», сформированный еще в годы холодной войны. Советский образ жизни (прошедший в последние годы декоммунизацию и деидеологизацию) противопоставлен здесь постсоветскому, ориентированному на западные образцы.

STRAŻ NOCNA JAKO ECHO ZIMNEJ WOJNYStreszczenie

W artykule omówione zostały stereotypy współczesnej rosyjskiej narodowej samoświadomości (w opozycji ja–inny), manifestujące się w popularnych książkach S. Łukjanienki i filmach T. Biekmambietowa. Strukturalno-semiotyczna analiza pokazała, że te typowe fi gury dzisiejszej rosyjskiej kultury masowej są estetycznie zorientowane na kanon hollywoodzki, ideologicznie zaś posiadają wyraźnie antyzachodnią, antyamerykańską orientację, przechowują „obraz wroga” ukształtowany jeszcze w epoce zimnej wojny. Sowiecki sposób życia (który w ostatnim okresie przeszedł dekomunizację i deideologizację) przeciwstawiany jest tu postsowieckiemu, zorientowanemu na wzorce zachodnie.