Ocena miękkiej siły gospodarczej Unii Europejskiej. Analiza porównawcza

Oleksii A Chugaiev
https://orcid.org/0000-0003-3315-2919

Abstrakt

Miękka siła gospodarcza wiąże się z subiektywnie postrzeganą atrakcyjnością podobnie jak sukces systemu gospodarczego i polityki gospodarczej. Obecny stan miękkiej siły Unii Europejskiej w stosunku do innych światowych potęg gospodarczych analizowany jest w niniejszym artykule za pomocą kilku metod: sondaży, wskaźników obiektywnych, szacunków wartości oraz metody infometrycznej. Potwierdzają one dominację UE lub jej drugą po USA pozycję. Na miękką siłę UE składają się między innymi: poziom rozwoju, jakość życia, marki krajowe i korporacyjne, regulacje biznesowe, priorytetowo traktowana ochrona środowiska, swoboda prowadzenia działalności gospodarczej, inicjatywy integracyjne, pomoc rozwojowa udzielana przez UE, turystyka, branże kreatywne, edukacja, nauka, kultura i poziom opieki zdrowotnej. Główne wyzwania dla wizerunku UE to spadające tempo rozwoju gospodarczego oraz dominacja amerykańskich i chińskich marek korporacyjnych w sektorach medialnym, technologicznym i bankowym.


Słowa kluczowe

Unia Europejska; miękka siła; siła gospodarcza; marka; wizerunek

Abels, Ch. M., Anheier, H. K., Begg, I., & Featherstone, K. (2020). Enhancing Europe’s global power: a scenario exercise with eight proposals. Global Policy, 11(1), 128–142. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.1111/1758-5899.12792

Anholt, S. (2020). The Good Country Index. Version 1.4. https://www.goodcountry.org/

Bhardawaj, B., Kaur, K., & Jain, A. (2019). Competitive survivability: a study of impact of global crisis on Indonesia and India. International Journal of Management Science and Business Administration, 5(3), 22–27. https://researchleap.com/wp-content/uploads/2019/03/03.-Competitive-Survivability.pdf

Bilal, S., & Hoekman, B. (2019, July 31). Perspectives on the soft power of EU trade policy: A new eBook. VoxEU.org – CEPR’s policy portal.https://voxeu.org/article/perspectives-soft-power-eu-trade-policy-new-ebook

Bloom Consulting (2017). The digital country index’17. http://www.digitalcountryindex.com

Bloom Consulting (2017/2018). Country brand ranking. Tourism edition 2017-2018. https://www.bloom-consulting.com/pdf/rankings/Bloom_Consulting_Country_Brand_Ranking_Tourism.pdf

Brand Finance (2021). Nation brands 2021 ranking. https://brandirectory.com/rankings/nation-brands/table

Brand Finance (2022). Global rankings. Brand rankings by sector and country. https://brandirectory.com/rankings

Carminati, D. (2022). The economics of soft power: Reliance on economic resources and instrumentality in economic gains. Economic and Political Studies, 10(1), 19–43. https://doi.org/10.1080/20954816.2020.1865620

Chernega, E. (2013). The European Union’s leadership potential. EURINT Conference Proceedings “The EU as a model of soft power in the Eastern neighbourhood”, Romania, 27–32. https://cse.uaic.ro/eurint/proceedings/index_htm_files/EURINT_2013.pdf

Chugaiev O. A. (2018). National Economic Power in the Global Economy. [Doctoral dissertation]. Taras Shevchenko National University of Kyiv. [Чугаєв, О.А. (2018). Економічна сила країни у глобальному господарстві [дис. … д-ра екон. наук]. Київський національний університет імені Тараса Шевченка]. http://scc.univ.kiev.ua/upload/iblock/4a3/dis_Chugaiev O. A..pdf

Devlin, K. (2019, May 20). Нow Europeans see key institutions and issues ahead of European Parliament elections. Pew Research Center. https://www.pewresearch.org/fact-tank/2019/05/20/how-europeans-see-key-institutions-and-issues-ahead-of-european-parliament-elections/

Devlin, K., Fagan M., & Connaughton, A. (2021, June 23). People in advanced economies say their society is more divided than before pandemic. Publics disagree about whether restrictions on public activity have gone far enough to combat COVID-19. Pew Research Center. https://www.pewresearch.org/global/2021/06/23/people-in-advanced-economies-say-their-society-is-more-divided-than-before-pandemic/

Dimitrova, A., Mazepus, H., Boroda, M., Chulitskaya, T., Berbeca, V., & Parvan, T. (2016). Soft, normative or transformative power: What do the EU’s communications with Eastern partners reveal about its influence?. EU-STRAT. https://ec.europa.eu/research/participants/documents/downloadPublic?documentIds=080166e5b53b9d8f&appId=PPGMS

European Commission (2021a). Europeans’ opinions about the European Union’s priorities (Standard Eurobarometer report No. 95). https://europa.eu/eurobarometer/surveys/detail/2532

European Commission (2021b). The Euro Area (Flash Eurobarometer report No. 501). https://europa.eu/eurobarometer/surveys/detail/2289

Eurostat (2020). The EU in the world. 2020 edition. https://ec.europa.eu/eurostat/documents/3217494/10934584/KS-EX-20-001-EN-N.pdf/8ac3b640-0c7e-65e2-9f79-d03f00169e17?t=1590936683000

FutureBrand (2015). Made in. The value of country of origin for future brands. https://carlobattisti.files.wordpress.com/2015/06/made_in_final_hr.pdf

Goldthau, A., & Sitter, N. (2015). Soft power with a hard edge: EU policy tools and energy security. Review of International Political Economy, 22(5), 941–965. https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/09692290.2015.1008547

Höhn, K. H. (2011). Geopolitics and the measurement of national power [Dissertation zur Erlangung des Doktorgrades an der Fakultät Wirtschafts- und Sozialwissenschaften, Fachbereich Sozialwissenschaften der Universität Hamburg]. SUB Hamburg. https://ediss.sub.uni-hamburg.de/handle/ediss/5238

International Monetary Fund (2021, October). World Economic Outlook. https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2021/October

Julius, D. (2005). US economic power: waxing or waning? Harvard International Review, 26(4), 14–19. https://www.jstor.org/stable/42762993?refreqid=excelsior%3A4a 7453ff29ea9fca253109bcac952874

Kudryavtsev, A. A. (2014). A systemic view of the soft power (EUI Working Paper No. RSCAS 2014/16). European University Institute, Robert Schuman Centre for Advanced Studies, Global Governance Programme. https://cadmus.eui.eu/bitstream/handle/1814/29922/RSCAS_2014_16.pdf?sequence=1

Kunst, A. (2019). Made-in country index: country ranking 2017. Statista. https://www.statista.com/statistics/677973/made-in-country-index-country-ranking/

Lisbonne de Vergeron, K. (2015). China-EU relations and the future of European soft power: a strategy for a European cultural diploma. Strategic Update (15.4). LSE IDEAS, London School of Economics and Political Science, London, UK. https://www.lse.ac.uk/ideas/Assets/Documents/updates/LSE-IDEAS-China-EU-Relations-and-the-Future-of-European-Soft-Power.pdf

Malanciuc, B. (2014). The future of economic power. Ovidius University Annals. Economic Sciences Series, 14(1), 34–37. https://www.researchgate.net/profile/Simona-Frone/publication/267631295_Issues_and_Objectives_of_Green_Tax_Reform_Ovidius_University _Annals_Economic_Sciences_Series/links/5458f1c60cf2cf516483c3f7/Issues-and-Objectives-of-Green-Tax-Reform-Ovidius-University-Annals-Economic-Sciences-Series.pdf

Mihalcea, A.-D., & Vitelar, A. (2015). The European Union brand and its appeal to young Europeans – an in-depth perspective from Romanian student. Theoretical and Applied Economics, 22(3), 101–110. http://store.ectap.ro/articole/1113.pdf

Nielsen, K. L. (2013). EU soft power and the capability-expectations gap. Journal of Contemporary European Research, 9(5), 723–739. https://www.researchgate.net/profile/Kristian-Nielsen-14/publication/290557510_EU_Soft_Power_and_the_Capability-Expectations_Gap/links/5f365746458515b7291f2fbc/EU-Soft-Power-and-the-Capability-Expectations-Gap.pdf

Nye, J. S. (2004). “Soft power” and American-European relations. Free Thought – ХХI, 10, 20–24 [Най, Дж. С. (2004) «Мягкая» сила и американо-европейские отношения. Свободная мысль – ХХI, 10, 20–24]. https://www.gumer.info/bibliotek_Buks/Polit/Article/nai_msil.php

Nye, J. S. (2014). The information revolution and soft power. Current History, 113(759), 19–22. http://nrs.harvard.edu/urn-3:HUL.InstRepos:11738398

Pew Research Center (2020, March). Global indicators database. https://www.pewresearch.org/global/database/

Popovska, B., & Darcq J. (2019). European Union nation branding through humanitarian and developmental initiatives – focus on EU aid volunteers. Academicus International Scientific Journal, 20, 142–153. https://academicus.edu.al/nr20/Academicus-MMXIX-20-142-153.pdf

Sajjad, M. W. (2011, May 4). Soft power: a mechanism for constructing a new political reality. Center for Political Studies Roundtable. https://issi.org.pk/wp-content/uploads/2014/06/1309327935_37723369.pdf

Sasu, D. V., & Băgăian, N. Iu.. A. (2010). Aspects regarding the difficult process of building a Romanian tourism brand. Annals of Faculty of Economics, 1(2), 1141–1146. http://anale.steconomiceuoradea.ro/volume/2010/n2/183.pdf

Smith K. E. (2014). Is the European Union’s soft power in decline? Current history, 108, 104–109. https://online.ucpress.edu/currenthistory/article/113/761/104/107660/Is-the-European-Union-s-Soft-Power-in-Decline

Smith, M. (2009). Between ‘soft power’ and a hard place: European Union Foreign and Security Policy between the Islamic world and the United States. International Politics, 46 (5), 596–615. https://hdl.handle.net/2134/15009

Thomson, S. (2020, February 25). Soft power: why it matters to governments, people, and brands. Brand finance. https://brandfinance.com/insights/soft-power-why-itmatters

Trading economies (2022, January 24). Forecast GDP growth rate. https://tradingeconomics.com/forecast/gdp-growth-rate

Treverton, G. F., & Jones, S. G. (2005). Measuring national power: conference proceedings. RAND National Security Research Division. https://www.rand.org/content/dam/rand/pubs/conf_proceedings/2005/RAND_CF215.pdf

UNCTADStat (2022). Data Center. http://unctadstat.unctad.org/wds /ReportFolders/reportFolders.aspx

United Nations Development Programme (2020). 2020 Human Development Index Ranking. http://hdr.undp.org/en/content/latest-human-development-index-ranking

Wike, R., Poushter, J., Silver, L., Devlin, K., Fetterolf, J., Castillo, A., & Huang, Ch. (2019, October 14). European public opinion three decades after the fall of communism. Pew Research Center. https://www.pewresearch.org/global/2019/10/14/the-european-union/

World Bank (2020). Doing business. https://www.doingbusiness.org/en/doingbusiness

World Bank (2021a, October 27). Wealth Accounts. https://databank.worldbank.org/source/wealth-accounts

World Bank (2021b, December 16). World Development Indicators. http://data.worldbank.org/data-catalog/world-development-indicators


Opublikowane : 2022-06-07


ChugaievO. (2022). Ocena miękkiej siły gospodarczej Unii Europejskiej. Analiza porównawcza. Studia Politicae Universitatis Silesiensis, 34, 47-66. https://doi.org/10.31261/spus.13276

Oleksii A Chugaiev 
Taras Shevchenko National University of Kyiv, Ukraine  Ukraina
https://orcid.org/0000-0003-3315-2919




Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).