Między teorią a praktyką — Podejście fronetyczne we współczesnej politologii
Abstrakt
Abstrakt: Między teorią a praktyką — Podejście fronetyczne we współczesnej politologii
Zjawisko odizolowania wiedzy naukowej od problemów realnego życia, zwłaszcza w naukach społecznych, jest czymś co skłania do pytania o sens badań i poszukiwań naukowych. Zarówno ‘czysta’ akademickość i abstrakcyjność, jak i wąski pragmatyzm nastawiony na techniczne sposoby zdobywania i sprawowania władzy, negatywnie wpływają na poszukiwanie prawdy. W obu wariantach konsekwencją jest oderwanie się od realnych problemów społecznych, brak zainteresowania rozwojem realnych mechanizmów demokracji i związanych z nią podstawowych ideałów: wolności, równości i sprawiedliwości. Dominacja badań zorientowanych na teorię (theory-driven research) lub metodologię (metod-driven research) nad badaniami nastawionymi na rozwiązywanie rzeczywistych problemów (problem-driven research) powoduje, że naukowe badania społeczne są zbyt oderwane od realnego świata.
Słowa kluczowe: podejście fronetyczne, badania zorientowane na teorię, badania zorientowane na metodologię, rzeczywiste rozwiązywanie problemów
Abstract: Between theory and practice — the phronetic approach in contemporary political science
The disconnect between scientific knowledge and real-life issues, especially in social sciences, encourages one to reflect on the question of purposefulness of research and scientific investigation. Both “pure” academicism and abstract thinking, as well as narrow pragmatism oriented towards technical ways of gaining and exercising power, adversely affect the endeavour to unveil the truth. In both of the aforesaid scenarios the major ramification is detachment from real social issues, being uninterested in actual workings of democracy and basic ideals associated with it, such as: freedom, equality, and justice. The dominance of theory-driven or method-driven research over problem-driven research causes that scientific social research is too detached from the real world.
Key words: phronetic approach, theory-driven research, method-driven research, problem-driven research
Bibliografia
Arystoteles: Etyka Nikomachejska. Przeł., oprac. i wstępem poprzedziła D. Gromska. Warszawa 1956.
Barrow C.W.: The Intellectual Origins of New Political Science. “New Political Science” 2008, Vol. 30, Issue 2.
Berger P.L.: Invitation to Sociology. A Humanistic Perspective. New York 1963. Wyd. polskie: Idem: Zaproszenie do socjologii. Przeł. J. Stawiński. Warszawa 1999.
Besteman C.: Three Reflections on Public Anthropology. “Anthropology Today” 2013, Vol. 29, No 6.
Bourdieu P.: Invitation to a Reflexive Sociology. Chicago 1992.
Brocki M.: „Public anthropology” — politycznie zaangażowana praktyka? W: Idem: Antropologia społeczna i kulturowa w przestrzeni publicznej. Problemy, dylematy, kontrowersje. Kraków 2013.
Caterino B.: The Practical Import of Political Inquiry. New York 2016.
Eikeland O.: The Ways of Aristotle: Aristotelian Phrónêsis, Aristotelian Philosophy of Dialogue and Action Research. Bern 2008.
Flyvbjerg B.: Making Social Science Matter. Why Social Inquiry Fails and How It Can Succeed Again. Cambridge—New York 2001.
Giddens A.: The Cosequences of Modernity. Stanford 1990.
Habermas J.: Klasyczna nauka o polityce a filozofia społeczna. W: Idem: Teoria i praktyka. Wybór pism. Przeł. M. Łukasiewicz, Z. Krasnodębski. Warszawa 1983.
Handbook of Public Sociology. Ed. V. Jeffries. Lanham 2009.
Interpretation and Method: Empirical Research Methods and the Interpretative Turn. Eds. D. Yanow, P. Schwartz-Shea. Armonk 2006.
Kantyka Z.: Teoretyczna i metodologiczna koncepcja szkoły chicagowskiej w nauce o polityce. W: „Studia Politicae Universitatis Silesiensis”. T. 12. Red. J. Iwanek, R. Glajcar. Katowice 2014.
Kasza G.J.: Unearthing the Roots of Hard Science. A Program for Graduate Students. In: Making Political Science Matter. Debating Knowledge, Research and Method. Eds. S. Schram, B. Caterino. New York—London 2006.
Lassiter L.E.: Etnografia współpracująca i antropologia publiczna. W: Badania w działaniu. Pedagogika i antropologia zaangażowane. Red. H. Červinková, B.D. Gołębniak. Wrocław 2010.
Lassiter L.E.: The Chicago Guide to Collaborative Ethnography. Chicago—London 2005.
Making Political Science Matter. Debating Knowledge, Research and Method. Eds. S. Schram, B. Caterino. New York—London 2006.
Metody badań jakościowych. Red. N.K. Denzin, Y.S. Lincoln. Warszawa 2009 (polska edycja wydania trzeciego).
Mills C.W.: O polityce. W: Idem: Wyobraźnia socjologiczna. Przeł. M. Bucholc. Warszawa 2007
Mouff e Ch.: The Return of the Political. London—New York 1993.
Perestroika! The Raucous Rebelion in Political Science. Ed. K.R. Monroe. New Haven—London 2005.
Public Sociology: Fifteen Eminent Sociologists Debate Politics and the Profession in the Twenty-first Century. Eds. D. Clawson et al. Berkeley—Los Angeles—London 2007.
Real Social Science: Applied Phronesis. Eds. B. Flyvbjerg, T. Landman, S. Schram. Cambridge—New York 2012.
Real World Economics: A Post-Autistic Economics Reader. Ed. E. Fullbrook. London—New York 2007.
Soffer G.: Hans-Georg Gadamer: Phronetic Understanding and Learned Ignorance. In: Phenomenological Approaches to Moral Philosophy. A Handbook. Eds J.J. Drummond, L. Embree. Dordrecht—Norwell 2002.
Taagepera R.: Making Social Sciences More Scientific: The Need for Predictive Models. New York 2008.
The Crisis in Economics. The Post-autistic Economics Movement: the First 600 Days. Ed. E. Fullbrook. London 2003.
Tracy S.J.: Qualitative Research Methods. Collecting Evidence, Crafting Analysis, Communicating Impact. Chichester 2013.
Weber M.: ‘Obiektywność’ poznania w naukach społecznych. W: Problemy socjologii wiedzy. Wybór: A. Chmielecki i inni. Przeł. A. Chmielecki, S. Czerniak, J. Niżnik. Warszawa 1985.
Wesoły M.: „Phronesis” — roztropność jako racjonalność praktyczna według Arystotelesa. W: Filozofia a sfera publiczna. Red. P. Orlik, K. Przybyszewski. Poznań 2012.
Yanow D.: In the House of ‘Science’, There are Many Rooms. Perestroika and the ‘Science Studies’ Turn. In: Perestroika! The Raucous Rebelion in Political Science. Ed. K.R. Monroe. New Haven—London 2005.
Borofsky R.: Public Anthropology. Where To? What Next? “Anthropology News” 2000, Vol. 41, Issue 5.
Clegga S., Flyvbjerg B., Haugaardc M.: Reflections on Phronetic Social Science: A Dialogue Between Stewart Clegg, Bent Flyvbjerg and Mark Haugaard. “Journal of Political Power” 2014, Vol. 7, No 2.
Dottori R.: The Concept of Phronesis by Aristotle and the Beginning of Hermeneutic Philosophy. “Etica & Politica/Ethics & Politics” 2009, Vol. 11 (1).
Dybel P.: Pytanie o człowieka w hermeneutyce Gadamera. „Analiza i Egzystencja” 2012, nr 19.
Flyvbjerg B.: A Perestroikan Straw Man Answers Back. David Laitin and Phronetic Political Science. “Politics & Society” 2004, Vol. 32, No 3.
Flyvbjerg B., Landman T., Schram S.: Tension Points in Real Social Science: A Response. “British Journal of Sociology” 2013, Vol. 64, No 4.
Gimbel E.W.: The Golden Mean and the Golden Hammer: “Phronesis” and Method in Contemporary Political Science. “Polity” 2014, Vol. 46, No 2.
Hułas M.: „Public Sociology” jako nowa subdyscyplina naukowa według Michaela Burawoya. „Roczniki Nauk Społecznych” 2011, T. 3 (39).
Kantyka Z.: Geneza, założenia programowe i działalność Ruchu Pierestrojki w amerykańskiej nauce o polityce. „Atheneum. Polskie Studia Politologiczne” 2015, Vol. 47, s. 98—116.
Lancione M.: Truthful Social Science or: How We Learned to Stop Worrying and Love the Bomb. “Journal of Political Power” 2013, Vol. 6, No 1.
Majdik Z.P., Keith W.M.: Expertise as Argument: Authority, Democracy and Problem-Solving. “Argumentation” 2011, Vol. 25.
Schram S.: Return to Politics: Perestroika and Postparadigmatic Political Science. “Political Theory” 2003, Vol. 31, No 6.
Schram S., Flyvbjerg B., Landman T.: Political Political Science: A Phronetic Approach. “New Political Science” 2013, Vol. 35, No 3.
Spicker P.: Generalisation and Phronesis: Rethinking the Methodology of Social Policy. “Journal of Social Policy” 2011, Vol. 40 (1).
Wydział Nauk Społecznych Uniwersytet Śląski w Katowicach
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
