Futurum w koncepcji Słowackiego
Abstrakt
The author of the article discusses the structure, aspects, usage and role of the time category of futurum in Juliusz Słowacki’s works against the background of a Romantic philosophy of time and artistic solutions in this field. He refers this futurum particularly to the Romantic cult of the past, absorbtion of the present, reflection on eternity and time defragmentation into separated and mutually isolated moments (the very phenomenon is known in the literature of the subject as Momentanisierung der Zeit). He explains the presence and up-to-dateness of futurum in Słowacki by means of four main factors: a) anticipation of reception, b) heterotelic orientation of writing wishing to change the reality, and, thus interest in its shape in the future, c) autobiographic (existential) situation of the poet confronted with a prospect of forthcoming death, d) historiosophic vision exposing a necessary extermination of existing forms, and a must to form new ones. Słowacki shared August Cieszkowski’s opinion, who considered the future as “an integral part of the history presenting a fulfillment of human fate”, but radicalized him because he replaced a cumulative vision of “the end of history” as a synthesis of everything that humanity achieved in the course of its development with a substitute vision, namely a vision of a “progress on the piles of the corps”. The end of the history equaled the extermination of old forms and constitutes their new and better opening.
Bibliografia
Cieszkowski August. 1972. Prolegomena do historiozofii. W Prolegomena do historiozofii. Bóg i palingeneza oraz mniejsze pisma filozoficzne z lat 1838–1842, red. Jan Garewicz, Andrzej Walicki. Warszawa: PWN.
Hegel Georg Wilhelm Friedrich. 1964. Wykłady o estetyce. T. 1, pł. Janusz Grabowski, Adam Landman. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Hülsen August Ludwig. 1789. „Über die natürliche Gleichheit der Menschen”. Athenäum 1.
Kompridis Nicolas. 2006. Philosophical Romanticism. London: Routledge.
Löwy Michael, Robert Sayre. 2001. Romanticism against the tide of modernity. Post-contemporary interventions. Durham: Duke University Press.
Namowicz Tadeusz, red. 2000. Pisma teoretyczne niemieckich romantyków. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Oesterle Ingrid. 2002. „Es ist an der Zeit!“. Zur kulturellen Konstruktionsveränderung von Zeit gegen 1800. W Goethe und das Zeitalter der Romantik, 98. Würzburg: Königshausen u. Neumann.
Uniwersytet Warszawski Polska
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
