Wielość jako podmiot demokratycznych rewolucji. Kilka wniosków z psychoanalizy zbiorowego głosu
Abstrakt
The author of the article, writing about political events from 2011 that took place in the Far East, as well as in Europe (Madrid) and the United States of America (the Occupy Wall Street movement), questions the accuracy of liberal perspectives of the process of democratisation, and, at the same time, arguments in favour of the universality of demands (“the centre” and “the periphery”), a hypothesis saying that traditional divisions into, for example, a left, right and central wing, vanish in today’s (post)political reality. The article is an attempt to capture a multi-dimensional aspect of the Arab Spring, and place it in a wider context of global democratic changes. The author introduces a collective and communist point of view in a sense postulated by Hardt and Negri. In his analysis of ultra-democratic practices of folk meetings, he uses Jacques Lacan’s concept of voice as a partial object. On the basis of this concept, a key distinction between the people and the multitude as the subjects of two extremely different political systems is made. The author encourages us to take an attempt at a political application of Lacanian psychoanalysis, which would allow for capturing multitude as the subject remaining beyond castration, namely the subject that is, though, capable of being embraced by a psychoanalytical language.
Bibliografia
Badiou Alain. 2011. Le Réveil de l’histoire. Paris: Nouvelles Editions Lignes.
Beck Ulrich. 2002. Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności, pł. Stanisław Cieśla. Warszawa: Scholar.
Benhabib Seyla, Drucilla Cornell, red. 1987. Feminism as critique. On the politics of gender. Oxford: University Of Minnesota Press.
Bernal Martin. 1987. Black Athena: The Afroasiatic roots of classical civilization. New Brunswick: Nouvelles Editions Lignes.
Bobbio Norberto. 1998. Liberalizm i demokracja, pł. Paweł Bravo. Kraków: Znak.
Dahl Robert. 1995. Demokracja i jej krytycy, pł. Stefan Amsterdamski. Kraków: Znak.
Deleuze Gilles, Felix. Guattari. 1972. Capitalisme et schizophrénie. L’Anti-OEdipe. Paris: Editions de Minuit.
Derrida Jacques. 1992. Kres człowieka, pł. Paweł Pieniążek. W Pismo filozofii, 129-160. Kraków: Inter Esse.
Dolar Mladen. 1996. The object voice. W Gaze and voice as love objects, red. Renata Salecl, Slavoj Žižek. Durham: Duke University Press Books.
Fukuyama Francis. 1996. Koniec historii, pł. Tomasz Bieroń, Marek Wichrowski. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
Gellner Ernest. 1981. Muslim society. Cambridge University Press.
Giddens Anthony. 2008. Konsekwencje nowoczesności, pł. Ewa Klekot. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Hardt Michael, Antonio Negri. 2011. „The fight for „real democracy” at the heart of Occupy Wall Street”. Foreign Affairs October 11.
Hardt Michael, Antonio Negri. 2012. Declaration. New York: Argo-Navis.
Hardt Michael, Antonio Negri. 2012. Rzecz-pospolita. Poza własność prywatną i dobro publiczne, pł. Piotr Juskowiak. Kraków: Ha!art.
Huntington Samuel. 2003. Zderzenie cywilizacji i nowy kształt ładu światowego, pł. Hanna Jankowska. Warszawa: Muza.
Jameson Fredric. 2012. Postmodernizm, czyli logika kulturowa późnego kapitalizmu, pł. Maciej Płaza. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Lacan Jacques. 1973. Le séminaire. Livres XI: Les quatre concepts fondamentaux de la psychanalyse. Paris: Seuil.
Lacan Jacques. 1975. Le séminaire. Livres XX : Encore. Paris: Seuil.
Lerner Daniel. 1958. The passing of traditional society. Modernizing the Middle East. New York: Macmillan Pub Co.
Lipset Seymour Martin. 1998. Homo politicus. Społeczne podstawy polityki, pł. Grażyna Dziurdzik‑Kraśniewska. Warszawa: PWN.
Majmurek Jakub, Kuba Mikurda, Jan Sowa. 2011. Un événement dans la glacière: le Carnaval de Solidarnosc (1980–81) comme jaillissement de l’imagination politique. W L’Idée du communisme, red. Alain Badiou, Slavoj Žižek. Paris: Nouvelles Editions Lignes.
Manent Pierre. 1994. Intelektualna historia liberalizmu, pł. Marian Miszalski. Kraków: Arcana.
Marks Karol, Fryderyk Engels. 1975. Manifest Partii Komunistycznej. W Dzieła. T. 4. Warszawa: Książka i Wiedza.
Rancière Jacques. 2007. Dzielenie postrzegalnego. Estetyka i polityka, pł. Maciej Kropiwnicki, Jan Sowa. Kraków: Ha!art.
Sartori Giovanni. 1998. Teoria demokracji, pł. Piotr Amsterdamski, Daniel Grinberg. Warszawa: PWN.
Sloterdijk Peter. 2000. La mobilisation infinie. Vers une critique de la cinétique politique. Paris: Christian Bourgois Editeur.
Sowa Jan. 2006. Cieszę się, późny wnuku. Kolonializm, globalizacja i demokracja radykalna. Kraków: Ha!art.
Vanhanen Tatu. 1984. The emergence of democracy. A comparative study of 119 states, 1850–1979. Societas Scientiarum Fennica.
Virno Paolo. 2004. A grammar of the multitude. New York: Semiotext(e).
Zakaria Fareed. 2004. The future of freedom. Illiberal democracy at home and abroad. New York: W. W. Norton & Company.
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie Polska
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
