Bilitis. Między tekstem pornograficznym a tekstem lesbijskim
Abstrakt
The article is devoted to The Songs of Bilitis, published at the end of 19th century in France by Pierre Louÿs, who posed as a discoverer and translator of ancient pieces by a beloved Sappho’s apprentice, but in fact authored them. The songs are divided into three parts. In the initial one, Bilitis is a young girl discovering for the first time her corporeality and sexuality. In part two, she resides in the island of Lesbos and is in a fulfilling/happy relationship with Mnasidika. In part three, she is in Cyprus as a temple courtesan. Ramifications of the mentioned literary forgery are a key point here, namely: What occurs in literary (and lovers’) communication if one assumes the authorship by a women or, conversely – if we assume a male authorship.
Słowa kluczowe
Bilitis; Pierre Louÿs; lesbian literature; phantasm; forgery/mystification
Bibliografia
Bonnet Jo-Marie, 1997: Związki miłosne między kobietami do XVI do XX wieku. Przeł. Bella Szwarcman-Czarnota. Warszawa: Wydawnictwo Sic!
Burzyńska Anna, 2006: Literatura, komunikacja, miłość. W: Eadem: Anty-teoria literatury. Kraków: Znak.
Czabanowska-Wróbel Anna, 2009: Miłość w posągach. Piękno efeba. W: Eadem: Złotnik i śpiewak. Poezja Leopolda Staffa i Bolesława Leśmiana w kręgu modernizmu. Kraków: Universitas.
Derrida Jacques, 1992: Sygnatura zdarzenie kontekst. W: Idem: Pismo filozofii. Przeł. Bogdan Banasiak. Kraków: Inter Esse.
Dover Kenneth, 2004: Homoseksualizm grecki. Przeł. Janusz Margański. Kraków: Homini.
Freud Zygmunt, 1974: Pisarz a fantazjowanie. Przeł. Maria Leśniewska. W: Teoria badań literackich za granicą. Antologia. Red. Stefania Skwarczyńska. T. 2. Cz. 1. Kraków: Wydawnictwo Literackie. Irigaray Luce, 2000: Ciało-w-ciało z matką. Przeł. Agata Araszkiewicz. Kraków: eFKa.
Irigaray Luce, 2010: Towary między sobą. W: Eadem: Ta płeć ( jedną) płcią niebędąca. Przeł. Sławomir Królak. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Kłosińska Krystyna, 2002: Pornografia, czyli... dyskusja z udziałem Krystyny Kłosińskiej, Krzysztofa Kłosińskiego, Krzysztofa Łęckiego, Dariusza Nowackiego i Aliny Święściak. „Opcje”, nr 4/5.
Kłosińska Krystyna, 2004: Fantazmaty. Grabiński – Prus – Zapolska. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Kłosińska Krystyna, 2006: Homofobia i homoseksualność kobieca. W: Eadem: Miniatury. Czytanie i pisanie „kobiece”. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Kłosińska Krystyna, 2010: Lesbijska feministyczna krytyka literacka. W: Eadem: Feministyczna krytyka literacka. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Kristeva Julia, 2007: Potęga obrzydzenia. Esej o wstręcie. Przeł. Maciej Falski. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Louÿs Pierre, 1985: Pieśni Bilitis. Przeł. Leopold Staff. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.
Makowiecki Andrzej, 1985: Ten wyuzdany fin de siècle. W: Idem: Wokół modernizmu. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Mizielińska Joanna, 2006: Pomiędzy pomiotem a podmiotem... O mistyfikacjach i nieobecności miłości między kobietami w kulturze. W: Parametry pożądania. Kultura odmieńców wobec homofobii. Red. Tomasz Basiuk, Dominika Ferens, Tomasz Sikora. Kraków: Universitas.
Nasiłowska Anna, 2005: Śmierć w Ogrodzie miłości. W: Poezja Leopolda Staffa. Interpretacje. Red. Anna Czabanowska-Wróbel, Marian Stala, Paweł Próchniak. Kraków: Universitas.
Prokop Jan, 1976: Młodopolska utopia pozakodowej komunikacji. „Teksty”, nr 2.
Przerwa-Tetmajer Kazimierz, 1980: Ogród lesbijski. W: Idem: Poezje. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Rich Adrienne, 2000: Przymusowa heteroseksualność a egzystencja lesbijska. Przeł. Agnieszka Grzybek. „Furia Pierwsza”, nr 4/5.
Stala Marian, 1994: Pejzaż człowieka. Młodopolskie myśli i wyobrażenia o duszy, duchu i ciele. Kraków: Wydawnictwo Baran i Szuszczyński.
Stiller Robert, 2010: Bilitis i jej miłośnik. W: Pierre Louÿs: Pieśni Bilitis. Przeł. Robert Stiller. Warszawa: Oficyna Naukowa.
Szopa Katarzyna, 2018: Poetyka rozkwitania. Różnica płciowa w filozofii Luce Irigaray. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN. Wydawnictwo.
Świerczyńska Dobrosława, 1989: Mistyfikacja literacka. „Pamiętnik Literacki”, z. 2.
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie Polska
https://orcid.org/0000-0002-7733-0302
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
