Ten „zły” Berman? Słowo o książce Piotra Rypsona


Abstrakt

The text discusses a monograph by Piotr Rypson about Mieczysław Berman. When we consider Czerwony monter [The Red Assembler], however, we need to refer to a concept that is closely akin, namely, Andrzej Leder’s take on revolution. What is underscored here is Berman’s composite photographs since, as the author of this discussion believes and expands upon in her text – they depict most accurately the times of the photo designer’s life. He is considered the creator of the communist propaganda’s graphical language. And that is probably why a considerable period has had to elapse before he became again considered “worthy” of the scholarly interest. It seems, in this day and age, important to reconsider the works of this world-renown “assembler” of red propaganda, merely in order to trace the remnants of his style in the graphic-design culture of today.


Słowa kluczowe

Berman; photomontage; graphic design; propaganda

Boćkowska Aleksandra, 2017: „Trzy razy tak”. Historia Mieczysława Bermana, naczelnego grafika PRL. [Wywiad z Piotrem Rypsonem]. [Online:] http://weekend.gazeta.pl/weekend/1,152121,22469899,trzy-razy-tak-historia-mieczyslawa-bermana-naczelnego.html [4.10.2018].

Czekalski Stanisław, 2000: Awangarda i mit racjonalizacji. Fotomontaż polski okresu dwudziestolecia międzywojennego. Poznań: Polskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk.

Freud Sigmund, 1974: Pisarz a fantazjowanie. Tłum. Maria Leśniewska. W: Teoria badań literackich za granicą. Antologia. T. 2. Cz. 1. Oprac. Stefania Skwarczyńska. Kraków: Wydawnictwo Literackie.

Leder Andrzej, 2014: Prześniona rewolucja. Ćwiczenie z logiki historycznej. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.

Rypson Piotr, 2017: Nie gęsi. Polskie projektowanie graficzne 1919–1949. Kraków: Karakter.

Straus Jan, 2014: Cięcie. Fotomontaż na okładkach w międzywojennej Polsce. Warszawa: Wydawnictwo 40 000 malarzy.

Witz Ignacy, 1964: Fotomontaże Mieczysława Bermana. Red. Aleksy Czerwiński. Warszawa: Wydawnictwo Artystyczno-Graficzne.

Pobierz

Opublikowane : 2019-06-22


Więcek-GiglaA. (2019). Ten „zły” Berman? Słowo o książce Piotra Rypsona. Śląskie Studia Polonistyczne, 13(1), 179-188. https://doi.org/10.31261/SSP.2019.13.14

Aleksandra Więcek-Gigla  aleksandra_wiecek92@wp.pl
Uniwersytet Śląski w Katowicach  Polska
https://orcid.org/0000-0001-7662-1549




Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).