Przemówienie na bankiecie z okazji wprowadzenia orderu „Virtuti Militari” Interpretacja retoryczna mowy Józefa Piłsudskiego

Krzysztof Obremski

Published: 2018-06-29

Vol. 11 No. 1 (2018)

Przemówienie na bankiecie z okazji wprowadzenia orderu “Virtuti Militari” Rhetorical Interpretation of Józef Piłsudski’s Speech

Krzysztof Obremski

Abstract

The subject of the following rhetorical analysis is Józef Piłsudski’s speech entitled Przemówienie na bankiecie z okazji wprowadzenia orderu “Virtuti Militari” [Speech Delivered on the Banquet of Introducing The Order of “Virtuti Militari”], made on 22.01.1920 at the first meeting of the Chapter of the Order. Piłsudski’s speech at the burial of Słowacki’s remains in the crypt at Wawel Cathedral was “a masterpiece of the art of oratorical art.” The same level of mastery can be grated to the speech delivered at the first meeting of the Chapter of “Virtuti Militari”. It is not only Piłsudski, as an author, that links the two speeches, but also the fact that both of them were delivered at important historical moments: the first one is the speech of the creator of the independent Republic of Poland, the latter – a speech of the creator of the independent Republic of Poland, who rescued the Polish state by carrying out May Coup. Still, what is the most important in rhetorical interpretation is the same outstanding ars verbis that linked them, highlighting the relativity of the opposition poetry-prose.

Keywords:

oratorical art , Józef Piłsudski , prose , Słowacki

Download files

pdf (Język Polski)

Citation rules

Obremski, K. (2018). Przemówienie na bankiecie z okazji wprowadzenia orderu “Virtuti Militari” Rhetorical Interpretation of Józef Piłsudski’s Speech. Śląskie Studia Polonistyczne [Silesian Journal of Polish Studies], 11(1), 263–280. Retrieved from https://journals.us.edu.pl/index.php/SSP/article/view/8682

References

Arystoteles, 1988: Retoryka. Poetyka. Przeł., wstępem i komentarzem opatrzył Henryk Podbielski. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Axer Jerzy, 1996: Trening oratorski jako składnik wychowania obywatelskiego w systemie republikańskim. Przypadek polski. W: Retoryka antyczna i jej dziedzictwo. [Red. Mieczysław Grzesiowski]. Warszawa: Aletheia–Polskie Towarzystwo Filologiczne.
Google Scholar

Axer Jerzy, Legutko Ryszard, 2002: Wstęp. W: „Bo królom był równy...”. Przemówienie Józefa Piłsudskiego przy składaniu prochów Słowackiego do grobów wawelskich 28 czerwca 1927 roku. Oprac. tekstu Jerzy Axer. Eseje Jerzy Axer, Andrzej Krawczyk. Warszawa–Kraków: OBTA [Ośrodek Badań nad Tradycją Antyczną w Polsce i Europie Środkowo‐ -Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego]–Ośrodek Myśli Politycznej–Księgarnia Akademicka.
Google Scholar

„Bo królom był równy...”, 2002: „Bo królom był równy...”. Przemówienie Józefa Piłsudskiego przy składaniu prochów Słowackiego do grobów wawelskich 28 czerwca 1927 roku. Oprac. tekstu Jerzy Axer. Eseje Jerzy Axer, Andrzej Krawczyk. Warszawa–Kraków: OBTA [Ośrodek Badań nad Tradycją Antyczną w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego]–Ośrodek Myśli Politycznej–Księgarnia Akademicka.
Google Scholar

Curtius Ernst Robert, 1997: Literatura europejska i łacińskie średniowiecze. Tłum. i oprac. Andrzej Borowski. Kraków: Universitas.
Google Scholar

Dawidziak-Kładoczna Małgorzata, 2004: „Cherlacy z sercem oziębłym”. O języku pism i mów Józefa Piłsudskiego. Łask: Oficyna Wydawnicza Leksem.
Google Scholar

Dłuska Maria, 1963: Między prozą a wierszem. „Pamiętnik Literacki”, seria 2.
Google Scholar

Garlicki Andrzej, 2012: Józef Piłsudski 1867–1935. Wyd. 2 (4). Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy Znak.
Google Scholar

Górski Konrad, 1959: Jakub Wujek jako pisarz. W: Idem: Z historii i teorii literatury. Wrocław: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Google Scholar

Korolko Mirosław, 1971: O prozie „Kazań sejmowych” Piotra Skargi. Warszawa: Pax.
Google Scholar

Korolko Mirosław, 1998: Sztuka retoryki. Przewodnik encyklopedyczny. Wyd. 2. rozszerz. Warszawa: Wiedza Powszechna.
Google Scholar

Kowalczykowa Alina, 1991: Piłsudski i tradycja. Chotomów: Verba. Krzywy Roman, 2014: Poezja staropolska wobec genologii retorycznej. Wprowadzenie do problematyki. Warszawa: Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar

Krzyżanowski Julian, 1966: Historia literatury polskiej. Alegoryzm – preromantyzm. Wyd. 3. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Google Scholar

Kuryś Tadeusz, 1963: Rytm. W: Wiersz. Podstawowe kategorie opisu. Cz. 1: Rytmika. Red. Jerzy Woronczak. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo PAN.
Google Scholar

Lausberg Heinrich, 2002: Retoryka literacka. Podstawy wiedzy o literaturze. Przekł., oprac. i wstęp Albert Gorzkowski. Bydgoszcz: Homini.
Google Scholar

Łotman Jurij, 1984: Struktura tekstu artystycznego. Przekł. Anna Tanalska. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Google Scholar

Mayenowa Maria Renata, 1979: Poetyka teoretyczna. Zagadnienia języka. Wyd. 2, uzup. i popr. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo.
Google Scholar

Miłosz Czesław, 1998: Przedmowa tłumacza. W: Księga Psalmów. Przekł. Czesław Miłosz. Wstęp Józef Sadzik. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Google Scholar

Niedźwiedź Jakub, 2003: „Nieśmiertelne teatra sławy”. Teoria i praktyka twórczości panegirycznej na Litwie w XVII–XVIII w. Kraków: Księgarnia Akademicka.
Google Scholar

Nowak Andrzej, red., 2005: Kronika Polski. Słowo wstępne Zdzisław Żygulski jun. Kraków: Wydawnictwo Ryszrad Kluszczyński.
Google Scholar

Obremski Krzysztof, 2000: „Wiersz dzisia nieznajomy”. Rytm psałterzowego wersetu w kontekście staropolskiej interpunkcji. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu m. Kopernika.
Google Scholar

Obremski Krzysztof, 2010: Proza poetycka Józefa Piłsudskiego (Przemówienie przy składaniu prochów Słowackiego do grobów wawelskich). W: Problematyka tekstu głosowo interpretowanego (III). Red. Władysław Sawrycki et al. Toruń: Wydawnictwo MADO.
Google Scholar

Obremski Krzysztof, 2013: Od prozy rytmicznej do obrazu poetyckiego: Piłsudski i jego mowa podczas złożenia prochów Słowackiego w krypcie wawelskiej. W: Potencjał wiersza. Red. Witold Sadowski. Warszawa: Fundacja „Centrum Międzynarodowych Badań Polonistycznych”– Instytut Badań Literackich PAN Wydawnictwo.
Google Scholar

Obremski Krzysztof, 2014: Mowa jako proza poetycka: Król Duch, Józef Piłsudski i prochy Juliusza Słowackiego (Wawel 28 czerwca 1927 roku). „Teksty Drugie”, nr 3.
Google Scholar

Piłsudski Józef, 1928: Piękna mowa Komendanta o tem co sercu jego jest miłe i drogie: wygłoszona w Wilnie w dniu 12.VIII.1928 r. z okazji 7 zjazdu legionistów. Kraków: J. Willner.
Google Scholar

Piłsudski Józef, 1933: Przemówienie na bankiecie z okazji wprowadzenia orderu „Virtuti Militari”. W: Idem: Pisma, mowy, rozkazy: wydanie zbiorowe prac dotychczas drukiem ogłoszonych. T. 5. Kom. red. Michał Sokolnicki, Juljan Stachiewicz. Współprac. Kazimierz Świtalski. Warszawa: Instytut Badania Najnowszej Historji Polski–Towarzystwo Wydawnicze „Polska Zjednoczona”.
Google Scholar

Suleja Włodzimierz, Polechoński Krzysztof, 1999: Wstęp. W: Józef Piłsudski: Wybór pism. Wstęp Włodzimierz Suleja, Krzysztof Polechoński. Wybór i oprac. Włodzimierz Suleja. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo.
Google Scholar

Szahaj Andrzej, 2014: Sławiński o interpretacji. Analiza krytyczna. W: Idem: O interpretacji. Kraków: Universitas.
Google Scholar

Vol. 11 No. 1 (2018)
Published: 2018-06-29

ISSN: 2084-0772

eISSN: 2353-0928

Publisher

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Submit