Męskość z brodą. Podróż do świata barberów i brodaczy

Marcin Rudek
https://orcid.org/0000-0002-9316-3604

Abstrakt

Today’s men are faced with ever growing number of expectations, especially related to their looks. To meet those expectations, some men decided to combine two things: grooming and the aura of masculinity. The foregoing combination yielded the popular parlours called “barber shops” with all the accompanying societal and media atmosphere. Moreover, it has appeared that beard, being a historically symbolic part of person’s looks, in this day and age may be the glue of sexually homogenous communities/community characterised by retrotopia (Zygmunt Bauman’s term). The said communities make it possible for men to create powerful brotherly bonds but, at the same time, are potentially the spaces of regression in terms of women’s and other dominated groups’ emancipation.


Słowa kluczowe

beard; masculinity; barber shop; retrotopia

Badinter Elisabeth, 1993: XY – tożsamość mężczyzny. Przeł. Grzegorz Przewłocki. Warszawa: W.A.B.

Bauman Zygmunt, 2018: Retrotopia. Jak rządzi nami przeszłość. Przeł. Karolina Lebek. Wstęp Maria Janion. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Bly Robert, 1993: Żelazny Jan. Rzecz o mężczyznach. Przeł. Jacek Tittenbrun. Poznań: Dom Wydawniczy „Rebis”.

Bociąga Przemysław, 2019: Barber shop „tylko dla mężczyzn”. Kobiety wzburzone wykluczeniem. 18.01.2019. [Online:] https://kobieta.wp.pl/barber-shop-tylko-dla-mezczyzn-kobiety-wzburzone-wykluczeniem-6339915995859073a [25.01.2020].

Bordo Susan, 2000: The Male Body. A New Look at Men in Public and in Private. New York: Farrar, Straus and Giroux.

Borowiecki Albert, 2015: Barber Shop, Kobietom WSTĘP WZBRONIONY! 4gentleman.pl. 12.03.2015. [Online:] https://4gentleman.pl/barber-shop-kobietom-wstep-wzbroniony/ [22.01.2020].

Bourdieu Pierre, 2004: Męska dominacja. Przeł. Lucyna Kopciewicz. Warszawa: „Oficyna Naukowa”.

Brodaty Zbir, 2020: Broda To Nie Moda: Król Długiej Brody – wrzesień 2019. Brodaty Zbir. 3.01.2020. [Online:] http://brodatyzbir.pl/brodato-nie-moda-krol-dlugiej-brody-wrzesien-2019/ [22.01.2020].

Butter Cut. Strona główna. [Online:] http://www.buttercut.pl/#onas [23.01.2020].

Clarkson Tessa R. et al., 2020: A Multivariate Analysis of Women’s Mating Strategies and Sexual Selection on Men’s Facial Morphology. „Royal Society Open Science”. DOI 10.1098/rsos.191209.

Connell Raewyn W., 2005: Masculinities. 2nd ed. California: University of California Press.

Dixson Barnaby J.W. et al., 2016: The Masculinity Paradox: Facial Masculinity and Beardedness Interact to Determine Women’s Ratings of Men’s Facial Attractiveness. „Journal of Evolutionary Biology”, vol. 29(11). DOI 10.1111/jeb.12958.

Faludi Susan, 2006: Backlash. The Undeclared War Against American Women. 15th anniversary ed. New York: Three Rivers Press.

Foucault Michel, 1995: Historia seksualności. Przeł. Bogdan Banasiak, Tadeusz Komendant, Krzysztof Matuszewski. Warszawa: Czytelnik.

Hayes Nicholas Alexander, 2019: Beauty and the Tumblebeast: Tumblr, Self-Portraits, and Depictions of Masculinity. „Masculinities: A Journal of Culture and Society”, no. 12.

Hellmer Kahl, Stenson T. Johanna, 2016: Contradicting Data and Comments on Oldmeadow and Dixson’s (2015) „The Association Between Men’s Sexist Attitudes and Facial Hair”. „Archives of Sexual Behavior”, vol. 45. DOI 10.1007/s10508-016-0713-7.

Janion Maria, 2006: Niesamowita Słowiańszczyzna: fantazmaty literatury. Kraków: Wydawnictwo Literackie.

Jędrzejak Bartek, 2017: Męska sprawa. O brodach, zaroście, fryzurach, pielęgnacji i nie tylko... Współpr. Dorota Rożek, Michał Kucharski, Adrian Madejski. Warszawa: Wydawnictwo Zwierciadło.

Kochanowski Jan, 1919: Jana Kochanowskiego dzieła polskie. Wstęp Jan Lorentowicz. T. 1. Warszawa: Tow. Akc. S. Orgelbranda S-ów.

Koziołek Krystyna, 2008: Rytuał i znużenie. O goleniu się. W: Rytuały codzienności. Red. Anna Węgrzyniak, Tomasz Stępień. Katowice: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Zarządzania Ochroną Pracy.

Krootkobrody, 2017: Broda to nie moda. To symbol! Brodaty Blog. 24.08.2017. [Online:] http://brodatyblog.pl/broda-to-nie-moda/ [22.01.2020].

Krzaczasta Broda, 2016: Broda to nie moda – a co? The Bushy Beard. 25.11.2016. [Online:] https://Thebushybeard.Com/Blog/Broda-To-Nie-Moda [22.01.2020].

La Cecla Franco, 2014: Szorstkim być. Antropologia mężczyzny. Przeł. Hanna Serkowska. Warszawa: Wydawnictwo Sic!

Markiewicz Miłosz, 2019: Nikt nie rodzi się mężczyzną. Z Wojciechem Śmieją rozmawia Miłosz Markiewicz. „Fragile”, nr 3 (45).

Moda. Słownik Języka Polskiego PWN. [Online:] https://sjp.pwn.pl/sjp/moda;2484146 [23.01.2020].

Nawrot-Trzcińska Irena, 1989: Tobie się uda. [Plakat]. [Online:] http://cyfrow:a.bpchelm.pl/dlibra/doccontent?id=523 [7.02.2020].

Oldmeadow Julian A., Dixson Barnaby J., 2016: The Association Between Men’s Sexist Attitudes and Facial Hair. „Archives of Sexual Behavior”, vol. 45. DOI 10.1007/s10508-015-0637-7.

Oldstone-Moore Christopher, 2017: Historia brody. Zaskakujące dzieje męskiego zarostu. Przeł. Mariusz Gądek. Kraków: Znak Litera Nova.

Reynolds Simon, 2018: Retromania. Jak popkultura żywi się własną przeszłością. Przeł. Filip Łobodziński. Warszawa: Kosmos Kosmos.

Saniewska Patrycja, 2017: Metroseksualizm: obraz w języku i kulturze. Rekonstrukcja na podstawie źródeł internetowych oraz materiału ankietowego. Białystok: Wydawnictwo Prymat–Uniwersytet w Białymstoku.

Sedgwick Eve Kosofsky, 2005: Męskie pragnienie homospołeczne i polityka seksualności. Przeł. Adam Ostolski. „Krytyka Polityczna”, nr 9–10.

Simmel Georg, 1980: Filozofia mody. W: Sławomir Magala: Simmel. Warszawa: Wiedza Powszechna.

Szcześniak Magda, 2016: Normy widzialności. Tożsamość w czasach transformacji. Warszawa: Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana–Instytut Kultury Polskiej. Wydział Polonistyki. Uniwersytet Warszawski.

Szulc Adam, 2019: Fryzjerstwo męskie to nie moda. „Barber Expert Magazine”, nr 1.

Warkocki Błażej, 2007: Homo niewiadomo. Polska proza wobec odmienności. Warszawa: Wydawnictwo Sic!

Pobierz

Opublikowane : 2020-06-29


RudekM. (2020). Męskość z brodą. Podróż do świata barberów i brodaczy. Śląskie Studia Polonistyczne, 15(1), 1-20. https://doi.org/10.31261/SSP.2020.15.15

Marcin Rudek 
Uniwersytet Śląski w Katowicach  Polska
https://orcid.org/0000-0002-9316-3604




Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).