Polonistyczne studia nauczycielskie z przyszłością

Anna Janus-Sitarz; Maria Kwiatkowska-Ratajczak; Grażyna B. Tomaszewska; Magdalena Trysińska; Bernadeta Niesporek-Szamburska; Krzysztof Biedrzycki

Opublikowane: 2023-12-29

Tom 32 (2023)

Polonistyczne studia nauczycielskie z przyszłością

Anna Janus-Sitarz

, Maria Kwiatkowska-Ratajczak

, Grażyna B. Tomaszewska

, Magdalena Trysińska

, Bernadeta Niesporek-Szamburska

, Krzysztof Biedrzycki

Abstrakt

Na opracowanie składają się teksty sześciorga autorów. Dotyczy ono różnorodnych wymiarów nowej wizji polonistycznych studiów nauczycielskich, kwestie te zostały wypracowane podczas Konferencji Programowej „Ku Nowej Polonistyce” (Katowice, 17–18.04.2023). Wypowiedzi oscylują wokół diagnozy potrzeb i próby określenia wyznaczników dobrych studiów polonistycznych. Autorzy podkreślają, że dydaktyka polonistyczna ma od lat charakter interdyscyplinarny, to subdyscyplina istniejąca „pomiędzy” (literaturoznawstwem i językoznawstwem, pedagogiką i psychologią, filozofią i socjologią, uniwersytetem i szkołą, teorią i praktyką). Wskazują także na zależności między praktykowaniem różnych form aktywności interpretacyjnej a nadziejami na podniesienie poziomu edukacji polonistycznej, dowodzą jednocześnie, że reguły instytucjonalnej ewaluacji takie nadzieje odbierają. Badacze formułują tezy dotyczące kompetencji i umiejętności, jakie winien mieć polonista czasów kryzysów, i podkreślają wielką wagę badań edukacyjnych współcześnie, gdy przed dydaktyką języka polskiego stają nowe wyzwania cywilizacyjne.

Słowa kluczowe:

polonistyczne studia nauczycielskie , program nauczania , edukacja medialna , mediatyzacja , dydaktyka polonistyczna , interdyscyplinarność , transdyscyplinarność , aktywność interpretacyjna , ompetencje nauczycielskie , edukacja proklimatyczna , edukacja obywatelska , badania edukacyjne/empiryczne

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Janus-Sitarz, A., Kwiatkowska-Ratajczak, M., Tomaszewska, G. B., Trysińska, M., Niesporek-Szamburska, B., & Biedrzycki, K. (2023). Polonistyczne studia nauczycielskie z przyszłością. Z Teorii I Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego, 32, 1–46. Pobrano z https://journals.us.edu.pl/index.php/TPDJP/article/view/15965

Bibliografia

Adamski A., 2017, Człowiek zmediatyzowany, „Studia Theologica Varsaviensia”, 1, s. 59–73, pobrano z: https://czasopisma.uksw.edu.pl/index.php/stv/article/view/2245/2179 [8.12.2023].
Google Scholar

Bakuła K., 1994, Szkolną naukę o języku trzeba zmienić, „Polonistyka”, nr 5, s. 274–280.
Google Scholar

Bakuła K., 1997, Kształcenie językowe w szkole podstawowej w świetle współczesnych teorii psycholingwistycznych i lingwistycznych. Projekt nowej metodyki, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
Google Scholar

Bakuła K., Heck D., red., 2006, Efekt motyla. Humaniści wobec teorii chaosu, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
Google Scholar

Bakuła K., Heck D., red., 2017, Efekt motyla 3. Od teorii chaosu deterministycznego do indeterminizmu praktyki literackiej i artystycznej. Studia, Księgarnia Akademicka, Kraków.
Google Scholar

Będkowski M. i in., 2022, Sztuczna inteligencja (AI) jako megatrend kształtujący edukację. Jak przygotowywać się na szanse i wyzwania społeczno-gospodarcze związane ze sztuczną inteligencją?, red. J. Fazlagić, Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa, pobrano z: https://kwalifikacje.edu.pl/wp-content/uploads/Sztuczna-inteligencja-jako-megatrend-ksztaltujacy-edukacje.pdf [29.05.2023].
Google Scholar

Biedrzycki K., 2012, Interpretacja – szkoła rozumienia, w: Dydaktyka literatury i języka polskiego. Stan badań i perspektywy badawcze, red. S.J. Żurek, A. Adamczuk-Stęplewska, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin, s. 159–168.
Google Scholar

Biedrzycki K., Białek K., Czajkowska M., red., 2013, Szkoła samodzielnego myślenia. Raport z badania, Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa, pobrano z: https://www.ibe.edu.pl/images/diagnoza_matematyki/ibe-raport-szkola-samodzielnego-myslenia.pdf [5.12.2023].
Google Scholar

Biedrzycki K. i in., 2015, Dydaktyka literatury i języka polskiego w gimnazjum w świetle nowej podstawy programowej. Raport z badania, Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa, pobrano z: http://eduentuzjasci.pl/images/stories/publikacje/IBE-EE-raport-Dydaktyka-literatury-i-jezyka-polskiego.pdf [5.12.2023].
Google Scholar

Bińczyk E., 2018, Epoka człowieka. Retoryka i marazm antropocenu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Bobiński W., 2011, Teksty w lustrze ekranu. Okołofilmowa strategia kształcenia literacko-kulturowego, Universitas, Kraków.
Google Scholar

Bobiński W., 2016, Wykształcić widza. Sztuka oglądania w edukacji polonistycznej, Universitas, Kraków.
Google Scholar

Borisová S., Kollárová D., Nagyová A., red., 2022, Lesná pedagogika v škole a mimo nej: skúsenosti v krajinách V4, Pedagogická fakulta UKF v Nitre, Nitra.
Google Scholar

Bortnowski S., 2003, Dwie szkoły polonistyczne, „Polonistyka”, nr 2, s. 108–109.
Google Scholar

Bortnowski S., 2009, Jak zmienić polonistykę szkolną?, Stentor, Warszawa.
Google Scholar

Breczko B., 2023, Sztuczna inteligencja. Matura z Chatem GPT, „Gazeta Wyborcza”, 5.05.2023, s. 7.
Google Scholar

Brzezińska O. i in., 2018, Inny kanon. Debata w ramach Festiwalu Tradycji Literackich 28 października 2017. Muzeum Pana Tadeusza we Wrocławiu, „Interpretacje”, nr 1, s. 173–188, pobrano z: https://muzeumpanatadeusza.ossolineum.pl/gabinet-literacki-im-tadeusza-rozewicza-i-premiera-interpretacji/ [5.04.2023].
Google Scholar

Cegieła A., 2014, Słowa i ludzie. Wprowadzenie do etyki słowa, Dom Wydawniczy „Elipsa”, Warszawa.
Google Scholar

Chrząstowska B., 2000, Polonistyka czy humanistyka, w: Pedagogika w pokoju nauczycielskim, red. K. Kruszewski, WSiP, Warszawa, s. 110–130.
Google Scholar

Czapliński P., Bednarek J.B., Gostyński D., 2020, O jeden las za daleko. Demokracja, kapitalizm i nieposłuszeństwo ekologiczne w Polsce, Książka i Prasa, Warszawa.
Google Scholar

Duszak A., 1998, Tekst, dyskurs, komunikacja międzykulturowa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Gajda S., 1992, Co dzieje się we współczesnym językoznawstwie, „Polonistyka”, nr 3, s. 138–144.
Google Scholar

Gajosowa P., 2023, Bot byłby tańszy od polonisty, „Polonistyka. Innowacje”, nr 17, s. 135−148, https://doi.org/10.14746/pi.2023.17.12.
Google Scholar

Godawa J., 2021, Zielona inkluzja, czyli o relacji człowieka z przyrodą, outdoor education i leśnej bajce, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Google Scholar

Gosk H., 2022, Słowo na otwarcie Zjazdu Polonistów (który miał się odbyć w 2020 roku), „Pamiętnik Literacki”, z. 1, s. 7–9, pobrano z: https://rcin.org.pl/Content/234332/WA248_271400_P-I-30_gosk-slowo_o.pdf [5.12.2023].
Google Scholar

Grabias S., 2001, Język w zachowaniach społecznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Google Scholar

Gryz J., 2023, Mów do mnie jeszcze, „Tygodnik Powszechny”, 2.04.2023, s. 59–61.
Google Scholar

Guzy A., Ochwat M., 2021, Poloniści wobec zmian klimatu. Raport badań ankietowych, Katowice, pobrano z: https://us.edu.pl/wp-content/uploads/pliki/Raport_polonisc_dla_klimat_2021.pdf [12.12.2023].
Google Scholar

Guzy A., Ochwat M., 2022a, Czy możliwe jest kształtowanie postaw proklimatycznych na lekcjach języka polskiego? Wyniki badań ankietowych, „Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego”, T. 31, s. 1–22, https://doi.org/10.31261/TPDJP.2022.31.13.
Google Scholar

Guzy A., Ochwat M., 2022b, Rodzice wobec zmian klimatu. Raport z badań, Visegrad Fund, Katowice, pobrano z: https://us.edu.pl/wp-content/uploads/pliki/Rodzice_wobec_zmian_klimatu.pdf [30.05.2023].
Google Scholar

Guzy A., Ochwat M., 2023, Studenci wobec zmian klimatu. Raport z badań, pobrano z: https://www.prosilesia.pl/resources/upload/PDF/Raport/Studenci%20wobec%20zmian%20klimatu.pdf?_t=1684785495 [29.05.2023].
Google Scholar

Harari Y.N., 2018, Homo deus: krótka historia jutra, tłum. M. Romanek, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Google Scholar

Heck D., Bakuła K., red., 2012, Efekt motyla 2. Humaniści wobec metaforyki teorii chaosu. Studia, Księgarnia Akademicka, Kraków.
Google Scholar

Janus-Sitarz A., 2009, Przyjemność i odpowiedzialność w lekturze, Universitas, Kraków.
Google Scholar

Janus-Sitarz A., 2016, W poszukiwaniu czytelnika. Diagnozy, inspiracje, rekomendacje, Universitas, Kraków.
Google Scholar

Janus-Sitarz A., red., 2014, Edukacja polonistyczna wobec innego, Universitas, Kraków.
Google Scholar

Jaskółowa E., 2013, Uwolnić interpretację, w: Nowe odsłony klasyki w szkole. Literatura XIX wieku, red. E. Jaskółowa, K. Jędrych, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, s. 39–45.
Google Scholar

Jaskółowa E., Wójcik-Dudek M., red., 2018, Język – lektura – interpretacja w dydaktyce szkolnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Google Scholar

Kłakówna Z.A., 2016, Język polski. Wykłady z metodyki. Akademicki podręcznik myślenia o zawodzie szkolnego polonisty, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków.
Google Scholar

Kołodziej P., 2013, Czas na obraz. Dzieło malarskie jako tekst i kontekst w szkolnym kształceniu humanistycznym (1888–1999), Collegium Columbinum, Kraków.
Google Scholar

Kołodziej P., 2021, Literatura grozi myśleniem, Universitas, Kraków.
Google Scholar

Kozak W. i in., red., 2021a, Informator o egzaminie maturalnym z języka polskiego jako przedmiotu obowiązkowego (część ustna oraz część pisemna na poziomie podstawowym) od roku szkolnego 2022/2023, aktualizacja z 25 marca 2022 r., pobrano z: https://cke.gov.pl/images/_EGZAMIN_MATURALNY_OD_2023/Informatory/Informator_EM2023_jezyk_polski_PP.pdf [7.04.2023].
Google Scholar

Kozak W. i in., red., 2021b, Informator o egzaminie maturalnym z języka polskiego jako przedmiotu dodatkowego (część pisemna na poziomie rozszerzonym) od roku szkolnego 2022/2023, aktualizacja z 25 marca 2022 r., pobrano z: https://cke.gov.pl/images/_EGZAMIN_MATURALNY_OD_2023/Informatory/Informator_EM2023_jezyk_polski_PR.pdf [7.04.2023].
Google Scholar

Koziołek K., 2006, Czytanie z innym. Etyka. Lektura. Dydaktyka, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Google Scholar

Koziołek K., 2017, Czas lektury, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Google Scholar

Kwiatkowska-Ratajczak M., 2008, Polonistyczny podręcznik – między teorią a praktyką, w: Między szkołą a uniwersytetem. Odbiorcy w nowych podręcznikach dla reformującej się szkoły, red. M. Kwiatkowska-Ratajczak, W. Wantuch, Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne”, Poznań, s. 7–15.
Google Scholar

Kwiatkowska-Ratajczak M., 2021, Docenić szkołę. Dydaktyczna teoria i metodyczna praktyka, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań.
Google Scholar

Lamri J., 2021, Kompetencje XXI wieku, tłum. A. Zręda, Wolters Kluwer, Warszawa.
Google Scholar

Majewski T., 2022, Przeciw racjonalizacji niemocy. Uniwersytet – scenariusze przyszłości, „Pamiętnik Literacki”, z. 1, s. 21–31, https://doi.org/10.18318/pl.2022.1.5.
Google Scholar

Maliszewski K., 2021, Bez-silna edukacja. O kształceniu kruchego, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Google Scholar

Markowski M.P., 2019, Wojny nowoczesnych plemion. Spór o rzeczywistość w epoce populizmu, Universitas, Kraków.
Google Scholar

Myrdzik B., 1999, Rola hermeneutyki w edukacji polonistycznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Google Scholar

Nocoń J., 2018, Lingwodydaktyka na progu XXI wieku. Konteksty – koncepcje – dylematy, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole.
Google Scholar

Nussbaum M., 2016, Nie dla zysku. Dlaczego demokracja potrzebuje humanistów, przeł. Ł. Pawłowski, Fundacja Kultura Liberalna, Warszawa.
Google Scholar

Nycz R., 2022, Polonistyka: dyscyplinowe wstrząsy, potrzeby, uwarunkowania, „Ruch Literacki”, z. 4, s. 501–514, https://doi.org/10.24425/rl.2022.142980.
Google Scholar

Ochwat M., 2023, Humanistyka odpornościowa w czasach katastrofy klimatycznej, „Postscriptum Polonistyczne”, nr 2, s. 1–20, http://dx.doi.org/10.31261/PS_P.2023.32.01.
Google Scholar

Okopień-Sławińska A., 1988, Sztuka interpretacji jako przedmiot nauczania, w: Olimpiada Literatury i Języka Polskiego. Założenia – oceny – postulaty, red. B. Chrząstowska, T. Kostkiewiczowa, Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa, s. 112–121.
Google Scholar

Pacewicz A., Ptaszek G., red., 2019, Model Edukacji Medialnej, Informacyjnej i Cyfrowej (MEMIC), pobrano z: https://www.fina.gov.pl/docs/15/memic_publikacja-1.pdf [4.12.2023].
Google Scholar

Patrzałek T., 1992a, Gramatyka na cenzurowanym, „Polonistyka”, nr 1, s. 23–31.
Google Scholar

Patrzałek T., 1992b, Integrowanie, „Polonistyka”, nr 3, s. 145–146.
Google Scholar

Pawlicka U., 2017, Humanistyka: pracownia, centrum czy laboratorium?, „Teksty Drugie”, nr 1, s. 314–333, https://doi.org/10.18318/td.2017.1.26.
Google Scholar

Pieniążek M., 2013, Uczeń jako aktor kulturowy: polonistyka szkolna w warunkach płynnej nowoczesności, Wydawnictwo Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków.
Google Scholar

Pilch A., 2003, Kierunki interpretacji tekstu poetyckiego. Literaturoznawstwo i dydaktyka, Księgarnia Akademicka, Kraków.
Google Scholar

Pilch A., 2010, Formy wyobraźni. Poeci współcześni przed obrazami wielkich mistrzów, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Google Scholar

Rekomendacje uczestników Konferencji Programowej „Ku Nowej Polonistyce”, 2023, Uniwersytet Śląski w Katowicach, 30 kwietnia 2023, pobrano z: https://us.edu.pl/wydzial/wh/wp-content/uploads/sites/15/2023/06/Rekomendacje_EBOOK.pdf [23.05.2023].
Google Scholar

Scheler M., 1986, Istota i formy sympatii, przeł. i oprac. A. Węgrzecki, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Google Scholar

Sitek M., Ostrowska E.B., red., 2018, PISA 2018. Czytanie, rozumienie, rozumowanie, Instytut Badań Literackich, Warszawa.
Google Scholar

Skrendo A., 2018, Kanon jako wartość demokratyczna, „Interpretacje”, nr 1, s. 19–30, pobrano z: https://muzeumpanatadeusza.ossolineum.pl/wp-content/uploads/2021/08/Interpretacje-Nr-1-INTERNET.pdf [5.04.2023].
Google Scholar

Skrendo A., 2022, Wprowadzenie do dyskusji w panelu „Stan dyscypliny”, pobrano z: https://zjazdpolonistow2022.polon.uw.edu.pl/wp-content/uploads/2022/03/Wprowadzenie-do-dyskusji-w-panelu.docx [23.05.2023].
Google Scholar

Sugiera M., 2019, Natura instant. Spekulatywne rajskie ogrody, w: Niespodziewane alianse. Sztuki performatywne jutra, red. M. Borowski, M. Chaberski, M. Sugiera, Księgarnia Akademicka, Kraków, s. 357–389.
Google Scholar

Sugiera M., 2023, Hakowanie antropocenu. Nowe koncepcje wspólnot więcej-niż-ludzkich w ekologicznych fabulacjach spekulatywnych, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Google Scholar

Szczukowski D., 2019, Praktyki lekturowe, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Google Scholar

Szczukowski D., Tomaszewska G.B., 2014, Sztuka interpretacji a lekcja polskiego. Uwagi wstępne, w: Sztuka interpretacji. Poezja polska XX i XXI wieku, red. D. Szczukowski, G.B. Tomaszewska, Fundacja Terytoria Książki, Gdańsk, s. 5–17.
Google Scholar

Szkurłat E., Hibszer A., 2019, W stronę ujęć humanistycznych w edukacji geograficznej, w: Miejsce i przestrzeń. Edukacja geograficzna w ujęciu humanistycznym, red. J. Angiel, E. Szkurłat, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań–Warszawa, s. 11–22.
Google Scholar

Szoska M., 2019, Trudna obecność. Film w edukacji polonistycznej a interpretacja, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Google Scholar

Śliwerski B., Paluch M., 2021, Uwolnić szkołę od systemu klasowo-lekcyjnego, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków.
Google Scholar

Tomaszewska G., 2019, Praktyki czytania. Ponowoczesna interpretacja a szkoła, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Google Scholar

Tomaszewska G.B., 2021, Przeciw gotowym odpowiedziom. Literatura i dydaktyka literatury w czytelniczych spotkaniach, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Google Scholar

Tomaszewska G.B., 2022, Dwuznaczność. Niewygody i dobrodziejstwa opozycji nieczystych, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Google Scholar

Tomaszewska G.B., Szczukowski D., red., 2018, Adaptacje. Szkolne użycia ponowoczesnych (anty)teorii literatury, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
Google Scholar

Tsing A., 2015, The Mushroom at the End of the World. On the Possibility of Life in Capitalist Ruins, Princeton University Press, Princeton, NJ.
Google Scholar

Uryga Z., 1992, Jak pisać o metodyce, „Polonistyka”, nr 5, s. 290–292.
Google Scholar

Uryga Z., 1996, Godziny polskiego. Z zagadnień kształcenia literackiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, Dz.U. 2018, poz. 1668.
Google Scholar

Wiśniewska H. i in., 1996, Gramatyka na 10 głosów. Dyskusja, „Polonistyka”, nr 4, s. 232–242.
Google Scholar

Wójcik-Dudek M., 2023, Jak być ze świata? Zwrot geologiczny i polonistyka/humanistyka terenowa w szkole, „Postscriptum Polonistyczne”, nr 1 (31), s. 1–21, https://doi.org/10.31261/PS_P.2023.31.03.
Google Scholar

Żydek-Bednarczuk U., 2009, Nowe aspekty kompetencji komunikacyjnej, w: W trosce o dobrą edukację, red. A. Janus-Sitarz, Universitas, Kraków 2009, s. 51–62.
Google Scholar

Anna Janus-Sitarz

https://orcid.org/0000-0003-2730-7048

Afiliacja:

Uniwersytet Jagielloński Polska

Biogram

Anna Janus-Sitarz – profesor doktor habilitowana, kieruje Katedrą Polonistycznej Edukacji Nauczycielskiej oraz Centrum Badań Edukacyjnych i Kształcenia Ustawicznego na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Przewodniczy Komisji Edukacji w Komitecie Nauk o Literaturze PAN. Jest członkinią Komisji PAU do Oceny Podręczników Szkolnych, Rady na rzecz Doskonalenia Dydaktyki Akademickiej „Ars Docendi” UJ, Rady Konsultacyjnej Ośrodka Badań Literatury Dziecięcej i Młodzieżowej UJ, Komitetu Głównego Olimpiady Literatury i Języka Polskiego dla Szkół Podstawowych. Wchodzi w skład redakcji czasopism: „Polonistyka. Innowacje” oraz „Czy/tam/czy/tu. Literatura dziecięca i jej konteksty”. Inicjatorka cyklicznych Kongresów Dydaktyki Polonistycznej. Twórczyni i redaktor naukowa serii wydawniczej Edukacja Nauczycielska Polonisty (35 wydanych tomów) oraz autorka około 200 publikacji naukowych, poświęconych literaturze, dydaktyce literatury, filozofii edukacji, także cyklów podręczników do szkół licealnych i technikum (Barwy epok, Lustra świata). Wybrane publikacje: Lekcje teatru, Groteska literacka. Od diabła w Damaszku po Becketta i Mrożka, Przyjemność i odpowiedzialność w lekturze. O praktykach czytania literatury w szkole, W poszukiwaniu czytelnika. Diagnozy, inspiracje, rekomendacje, Książki zadające pytania. Pogranicza literatury dla dorosłych i niedorosłych.

Maria Kwiatkowska-Ratajczak

https://orcid.org/0000-0002-2840-4643

Afiliacja:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Polska

Biogram

Maria Kwiatkowska-Ratajczak – profesor doktor habilitowana, kieruje Pracownią Innowacji Dydaktycznych w Instytucie Filologii Polskiej UAM. Autorka książek Z perspektywy wartości o prozie dla dzieci i młodzieży (1994), Metodyka konkretu. O wybranych problemach zawodowego kształcenia nauczycieli polonistów (2002), Po stronie praktyki. Szkice polonistyczne z dydaktyki szkolnej i akademickiej (2013), Wymiana idei. Szkice dydaktyczne o szkole i uniwersytecie (2016), Docenić szkołę. Dydaktyczna teoria i metodyczna praktyka (2021). Współredaktorka tomów rozpraw Konteksty polonistycznej edukacji (1998), Między szkołą a uniwersytetem. Odbiorcy w nowych podręcznikach dla reformującej się szkoły (2008), Polskie czytanie Wschodu. Kultura – autobiografia – edukacja (2018). Współautorka i redaktorka naukowa podręcznika akademickiego z zakresu dydaktyki kształcenia polonistycznego Innowacje i metody (2011). Redaktorka i współautorka książki Dydaktyczna szkoła doktorska (2019). Redaktorka „Polonistyki” w latach 1992–2014; redaktorka naczelna „Polonistyki. Innowacji” w latach 2015–2023.

Grażyna B. Tomaszewska

https://orcid.org/0000-0001-9467-8426

Afiliacja:

Uniwersytet Gdański Polska

Biogram

Grażyna B. Tomaszewska – profesor doktor habilitowana, związana z Instytutem Filologii Polskiej Uniwersytetu Gdańskiego, literaturoznawczyni, dydaktyczka literatury i tekstów kultury; zajmuje się literaturą XIX wieku, literaturą współczesną, sztuką interpretacji. Autorka monografii: Mickiewicz – Krasiński. O wyobraźni utopijnej i katastroficznej (2000), Jak widzi dusza? Estetyka i metafizyka światła w „Panu Tadeuszu” (2007), Zagubiona przestrzeń i co dalej… (2013), Praktyki czytania. Ponowoczesna interpretacja a szkoła (2019), Przeciw gotowym odpowiedziom. Literatura i dydaktyka literatury w czytelniczych spotkaniach (2021), Dwuznaczność. Niewygody i dobrodziejstwa opozycji nieczystych (2022).

Magdalena Trysińska

https://orcid.org/0000-0001-5245-2867

Afiliacja:

Uniwersytet Warszawski Polska

Biogram

Magdalena Trysińska – doktor habilitowana, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, językoznawczyni, zatrudniona w Instytucie Polonistyki Stosowanej Wydziału Polonistyki UW, kierowniczka Pracowni Badań Edukacji Polonistycznej i Medialnej. Prowadzi zajęcia dla studentów specjalizacji nauczycielskiej, glottodydaktycznej i filologia dla mediów. Jest promotorką wielu prac magisterskich z zakresu metodyki nauczania języka polskiego w szkole podstawowej i ponadpodstawowej oraz z zakresu języka mediów. Wypromowała dwoje doktorów. Jest członkiem towarzystw naukowych (PTKS, PTEM, TKJ), rzeczoznawcą MEiN ds. programów i podręczników, współpracuje z Centralną Komisją Egzaminacyjną (jako ekspertka i recenzentka ds. egzaminów). Jej zainteresowania badawcze to: dyskursy medialne, język mediów, ze szczególnym uwzględnieniem mediów dla dzieci, nauczanie języka polskiego w szkole podstawowej i ponadpodstawowej. Autorka książek i artykułów z zakresu języka mediów i metodyki języka polskiego.

Bernadeta Niesporek-Szamburska

https://orcid.org/0000-0001-9935-6733

Afiliacja:

Uniwersytet Śląski w Katowicach Polska

Biogram

Bernadeta Niesporek-Szamburska – profesor doktor habilitowana, związana z Instytutem Językoznawstwa oraz z Interdyscyplinarnym Centrum Badań nad Edukacją Humanistyczną w Uniwersytecie Śląskim w Katowicach. Językoznawczyni i dydaktyczka języka. Zainteresowania badawcze: językowy obraz świata dzieci, język dzieci i młodzieży, literatura dla dzieci i młodzieży, uczenie języka polskiego, dydaktyka szkoły wyższej, ekolingwistyka. Wybrane publikacje: Edukacja humanistyczna V4 dla klimatu. Rozpoznania – dobre praktyki – rekomendacje (Katowice 2023), Vztah jazyka a komunikace v česko-slovensko-polské didaktické reflexi (Praga 2019, współautorka), Stereotyp czarownicy i jego modyfikowanie. Na przykładzie tekstów dla dzieci i wypowiedzi dziecięcych (Katowice 2013), Wiedza o języku i kompetencje językowe uczniów (Katowice 2012).

Krzysztof Biedrzycki

https://orcid.org/0000-0002-5110-6986

Afiliacja:

Uniwersytet Jagielloński Polska

Biogram

Krzysztof Biedrzycki – doktor habilitowany, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, zatrudniony na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie oraz w Instytucie Badań Edukacyjnych w Warszawie. Przewodniczący Rady Konsultacyjnej Ośrodka Badań Literatury Dziecięcej i Młodzieżowej na Wydziale Polonistyki UJ oraz członek Rady Centrum Badań Edukacyjnych i Kształcenia Ustawicznego na Wydziale Polonistyki UJ. Historyk literatury XX i XXI wieku, krytyk literacki i filmowy. Autor książek: Świat poezji Stanisława Barańczaka (1995), Małgorzata Musierowicz i Borejkowie (1999), Wariacje metafizyczne (2007), Poezja i pamięć (2008). Autor podręcznika do języka polskiego dla szkół średnich Opowieść o człowieku (2002–2005). Wykładał na uniwersytetach w Stanach Zjednoczonych i we Francji, uczył w liceum we Francji.

Tom 32 (2023)
Opublikowane: 2024-04-25

ISSN: 0208-5011

eISSN: 2353-9577

10.31261/TPDJP

Wydawca

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Prześlij tekst