Powstanie i początkowa działalność Polskiej Wojskowej Misji Zakupów w Paryżu w okresie marzec—kwiecień 1919 roku Charakterystyka pierwszych tygodni pracy na terenie Francji
Abstrakt
Artykuł dotyczy zagadnienia pozyskiwania materiałów wojennych, w tym broni, amunicji i sprzętu wojskowego dla Wojska Polskiego, w pierwszej fazie wojny polsko‑sowieckiej. W tekście przedstawiono okoliczności i przyczyny powstania Polskiej Wojskowej Misji Zakupów w Paryżu oraz scharakteryzowano początkowy okres (marzec—kwiecień 1919) działalności Misji na terenie Francji. W tym czasie organizowano i rozwijano pierwsze struktury Misji, a także z dużą intensywnością badano faktyczne możliwości pozyskania materiału wojennego dla rozbudowywanej polskiej armii. Autor przedstawia istotne informacje na temat pierwotnego składu osobowego Misji, sposobu realizacji pierwszych dużych zakupów od Francji, USA i Włoch oraz organizacji wysyłki transportów z Francji do Polski. W artykule przedstawiono również najnowsze ustalenia w zakresie ilości materiałów wojennych pozyskanych przez PWMZ w Paryżu.
Słowa kluczowe
wojna polsko‑sowiecka; zakupy wojskowe; transporty wojskowe; materiał wojenny; broń; amunicja; Wojsko Polskie
Bibliografia
Błękitna Armia gen. Józefa Hallera. Zbiór studiów. Red. M. Giętkowski, Ł. Nadolski. Bydgoszcz 2018.
Czubiński A.: Walka o granice wschodnie Polski w latach 1918—1921. Opole 1993.
Dokumenty i materiały do stosunków polsko‑radzieckich. T. 2. Red. N. Gąsiorowska‑Grabowska. Warszawa 1961.
Gąsiorowski W.: 1910—1915. Historia Armii Polskiej we Francji. Warszawa 1931.
Jagiełło Z.: Piechota Wojska Polskiego 1918—1939. Warszawa 2005.
Jędruszczak T.: Powstanie II Rzeczypospolitej. Rządy i terytorium. „Dzieje Najnowsze” 1978, z. 4.
Kargol T.: Odbudowa Galicji ze zniszczeń wojennych w latach 1914—1918. Kraków 2012.
Konstankiewicz A.: Broń strzelecka i sprzęt artyleryjski formacji polskich i Wojska Polskiego w latach 1914—1939. Lublin 2003.
Komański T.J.: Samoloty brytyjskie w lotnictwie polskim 1919—1930. Warszawa 2001.
Krzyżanowski K.: Wydatki wojskowe Polski w latach 1918—1939. Warszawa 1976.
Kukiel M.: Zarys historii wojskowości w Polsce. Kraków 1929.
Kukułka J.: Francja a Polska po traktacie wersalskim (1919—1922). Warszawa 1970.
Landau Z.: O kilku spornych zagadnieniach stosunków polsko‑amerykańskich w latach 1918—1920. „Kwartalnik Historyczny” 1958, nr 4, s. 1093—1109.
Landau Z.: Polskie zagraniczne pożyczki państwowe 1918—1926. Warszawa 1961.
Łoś R.: Artyleria polska 1914—1939. Warszawa 1991.
Mordawski H.: Polskie lotnictwo wojskowe 1918—1920. Narodziny i walka. Wrocław 2009.
Niestrawski M.: Polskie wojska lotnicze w okresie walk o granice państwa polskiego (1918—1921). Początki, organizacja, personel i sprzęt. T. 1. Oświęcim 2017.
Niestrawski M.: Polskie wojska lotnicze w okresie walk o granice państwa polskiego (1918—1921). Walka i demobilizacja. T. 2. Oświęcim 2017.
Odziemkowski J.: Piechota polska w wojnie z Rosją bolszewicką 1919—1920. Warszawa 2010.
Patelski M.: Generał broni Tadeusz Jordan Rozwadowski — żołnierz i dyplomata. Warszawa 2002.
Pobóg‑Malinowski W.: Najnowsza historia polityczna Polski. Okres 1914—1939. T. 2. Gdańsk 1990.
Polska w czasie wielkiej wojny (1914—1918). Historia finansowa. Red. M. Handelsman et al. Oświęcim 2015.
Polska w czasie wielkiej wojny (1914—1918). Historia ekonomiczna. Red. M. Handelsman et al. Oświęcim 2015.
Przybylski A.: Wojna polska 1918—1921. Warszawa 1930.
Radziwiłłowicz D.: Błękitna Armia. W 80 rocznicę utworzenia. Warszawa 1997.
Rola Wielkopolski w odbudowie państwa polskiego 1918—1919. Red. B. Polak. Koszalin 1989.
Romer E.: Pamiętnik paryski 1918—1919. Wrocław 1989.
Romer J.: Pamiętniki. Warszawa 2011.
Rozwadowski P.: Niepodległość i granice Polski 1914—1922. Warszawa 2015.
Sandomirski K.: Polska Misja Wojskowa Zakupów w Paryżu w latach 1919—1920. „Wojskowy Przegląd Historyczny” 1978, nr 4, s. 64—98.
Skarżyński W.: Armia Polska we Francji w świetle faktów. Warszawa 1929.
Smoliński A.: Formowanie i organizacja artylerii konnej Wojska Polskiego w okresie od listopada 1918 roku do czerwca 1919. W: Wśród dymu i ognia. Studia i materiały do dziejów artylerii polskiej i obcej. T. 1. Red. A. Smoliński. Oświęcim 2014.
Smoliński A.: Szwoleżerowie Armii Polskiej we Francji oraz ich zjednoczenie z krajową jazdą dywizyjną w 1919 r. „Grajewskie Zeszyty Historyczne. Zapis. Materiały i Studia do Dziejów 9 Pułku Strzelców Konnych” lipiec—wrzesień 2001, z. 3, s. 22—33.
Szczepkowski M.: Zjednoczenie Wojska Polskiego. W: Wojsko Polskie 1914—1922. T. 2. Koszalin 1986.
Wojciechowski I.J.: Karabin powtarzalny Berthier wz. 1907/15 M16. Warszawa 1985.
Wrzosek M.: Wojsko Polskie w dobie narodzin II Rzeczypospolitej (1918—1921). W: Zarys dziejów wojskowości polskiej (1864—1939). Red. P. Stawecki. Warszawa 1990.
Wrzosek M., Sandomirski K.: Transport do kraju sprzętu wojennego przyznanego Polsce przez Wielką Brytanię w 1920 r. „Przegląd Historyczny” 1962, nr 2 (53), s. 94—310.
Wyszczelski L.: Wojsko Polskie w latach 1918—1921. Warszawa 2006.
Zarys dziejów wojskowości polskiej w latach 1864—1939. Red. P. Stawecki. Warszawa 1990.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
