Czystość krwi ponad wszystko. Cykl o Harrym Potterze z perspektywy ideologii narodowego socjalizmu

Jarosław Dobrzycki
https://orcid.org/0000-0003-3120-1123

Abstrakt

The text analyses the Harry Potter series by Joanne Rowling from the perspective of eugenics and the ideology of National Socialism. What is indicated and examined are the statements or attitudes of heroes that may be considered part of the Nazi discourse, implemented in the novel by the author. The aim of the paper is to show that this cycle may be a pretext for teachers to initiate the discussion on eugenics, Nazism, as well as broadly understood ideology.


Słowa kluczowe

eugenics; Harry Potter; ideology; Nazism

Bassham G., Irwin W., red., 2011, Harry Potter i filozofia. Przewodnik po Hogwarcie dla mugoli, Stępkowska E., przeł., Gliwice.

Biel E., Szumiec M., 2013, Harry Potter jako wzór do naśladowania [dla] współczesnych dzieci i młodzieży, w: Campion M., Pabis K., Moura A., Coquet E., Tipton T.M., red., Changing the World. Social, Cultural and Political Pedagogies in Civic Education, Kraków—Viana de Castelo—Braga.

Cassata F., 2010, Eugenika i rasizm biologiczny w propagandzie faszystowskiej, w: Gawin M., Uzarczyk K., red., Eugenika, biopolityka, państwo. Z historii europejskich ruchów eugenicznych w pierwszej połowie XX wieku, Warszawa.

Gobineau A., 2015, The Inequality of Human Races, Collins A., przeł., London.

Grant M., 1916, The Passing of the Great Race, or the Racial Basis of European History, New York.

Heywood A., 2008, Klucz do politologii. Najważniejsze ideologie, systemy, postaci, Kornobis P., Wolański K., przeł., Warszawa.

Kaniuk E.A, 2013, Eugenika w doktrynie nazizmu, „Acta Universitatis Lodziensis”, nr 90.

Kostecka W., Skowera M., red., 2014, Harry Potter. Fenomen społeczny, zjawisko literackie, ikona popkultury, Warszawa.

Kowalewska D., 2005, Harry i czary‑mary, czyli o wartościach edukacyjnych w cyklu powieści „Harry Potter” J.K. Rowling, Kraków.

Longerich P., 2014, Goebbels. Apostoł diabła, Kilis M., przeł., Warszawa.

Lundborg H., 2005, Degenerationsfaran och riktlinjer för dess förebyggande, w: Broberg G., Roll‑Hansen N., red., Eugenics and the Welfare State. Sterilization Policy in Denmark, Sweden, Norway and Finland, East Lansing.

Promitzer Ch., 2010, Zagadnienie degeneracji i początki eugeniki w Bułgarii (1900—1929), w: Gawin M., Uzarczyk K., red., Eugenika, biopolityka, państwo. Z historii europejskich ruchów eugenicznych w pierwszej połowie XX wieku, Warszawa.

Rogoż M., 2013, „Harry Potter” J.K. Rowling na łamach „Gazety Wyborczej”, „Rocznik Historii Prasy Polskiej”, nr 16.

Rowling J.K., 2000a, Harry Potter i Kamień Filozoficzny, Polkowski A., przeł., Poznań.

Rowling J.K., 2000b, Harry Potter i Komnata Tajemnic, Polkowski A., przeł., Poznań.

Rowling J.K., 2001, Harry Potter i Czara Ognia, Polkowski A., przeł., Poznań.

Rowling J.K., 2004, Harry Potter i Zakon Feniksa, Polkowski A., przeł., Poznań.

Rowling J.K., 2006, Harry Potter i Książę Półkrwi, Polkowski A., przeł., Poznań.

Rowling J.K., 2008, Harry Potter i Insygnia Śmierci, Polkowski A., przeł., Poznań.

Sztompka P., 2002, Socjologia. Analiza społeczeństwa, Kraków.

Szuchta R., Trojański P., 2012, Zrozumieć Holokaust, Warszawa.

Turda M., 2010, Eugenika negatywna w Europie przed 1933 rokiem, w: Gawin M., Uzarczyk K., red., Eugenika, biopolityka, państwo. Z historii europejskich ruchów eugenicznych w pierwszej połowie XX wieku, Warszawa.

Pobierz

Opublikowane : 2019-12-28


DobrzyckiJ. (2019). Czystość krwi ponad wszystko. Cykl o Harrym Potterze z perspektywy ideologii narodowego socjalizmu. Paidia I Literatura, (1), 145-160. https://doi.org/10.31261/PiL.2019.01.12

Jarosław Dobrzycki 
Uniwersytet Śląski w Katowicach  Polska
https://orcid.org/0000-0003-3120-1123




Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).